خشکی پوست : علائم، پیشگیری و درمان

ویدئوی توضیحات سرکار خانم دکتر ذنوبی در رابطه با خشکی پوست

علائم خشکی پوست

خشکی پوست اغلب موقتی یا فصلی است — به عنوان مثال ممکن است فقط در زمستان دچار آن شوید— یا ممکن است نیاز به درمان طولانی مدت آن داشته باشید. علائم و نشانه‌های این عارضه ممکن است بر اساس سن، وضعیت سلامتی، رنگ پوست، محیط زندگی و قرار گرفتن در معرض آفتاب متفاوت باشد. این علائم شامل:

• احساس سختی در پوست
• خشن شدن و زبری پوست
• احساس خارش 
•  پوسته پوسته شدن خفیف تا شدید، که ظاهری خاکستری رنگ به پوست می‌دهد و باعث قهوه ای و سیاه شدن پوست می‌شود.
• ترک خوردن پوست و حتی ترک‌های عمیقی که ممکن است خونریزی کنند
• بروز خطوط ظریف و چروک
• ظاهر پوست برای افرادی با پوست سفید به رنگ قرمز و برای افرد با پوستی تیره به رنگ خاکستری  تغییر می‌کند

خرید بهترین سرم جوانسازی پوست از داروخانه حاتم

علل خشک شدن پوست

خشکی پوست به دلیل از دست دادن آب از لایه بیرونی پوست بروز می‌یابد. سایر عوامل بیرونی که ممکن است در بروز این عارضه پوستی نقش داشته باشند عبارتند از:

• گرما. سیستم گرمایش مرکزی ، اجاق‌های چوبی، بخاری‌ها و شومینه‌ها میزان تبخیر آب از پوست را افزایش داده و باعث خشکی پوست می‌شوند.
• محیط زیست. زندگی در آب و هوای سرد و همراه با وزش باد شدید یا آب و هوای کم رطوبت.
• استحمام بیش از حد یا شست و شو. دوش گرفتن طولانی  یا با آب بسیار گرم یا تمیز کردن بیش از حد پوست می‌تواند پوست شما را خشک کند. حمام کردن بیش از یک بار در روز می‌تواند روغن‌های طبیعی پوست شما را نیز از بین ببرد.
• صابون و مواد شوینده خشن. بسیاری از صابون‌ها، مواد شوینده و شامپوها، برای از بین بردن روغن و چربی پوست فرموله شده‌اند و مخصوصا الکل های ضد عفونی کننده با از بین بردن چربی پوست، میزان تبخیر آب بدن از منافذ پوست را افزایش می‌دهند.
• سایر بیماری‌های پوستی. افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی مانند درماتیت آتوپیک (اگزما) یا پسوریازیس بیشتر احتمال دارد که دچار خشکی پوست شوند.
• درمان‌های پزشکی. برخی از افراد پس از درمان سرطان، دریافت دیالیز یا مصرف داروهای خاص مانند ایزوترتینوئین(راکوتان)، دچار خشک شدن پوست می‌شوند.
•  افزایش سن و پیری. همراه با افزایش سن، پوست نازک می‌شود و روغن‌های مورد نیاز برای حفظ آب پوست، به میزان کمتری تولید می‌شود. در سنین بالا، خارش‌های شدید پوستی به وفور دیده می‌شود که علت آن، خشکی شدید پوست می‌باشد که متاسفانه اغلب با قارچ پوستی اشتباه گرفته می‌شود و با درمان اشتباه، خارش پوست شدیدتر می‌گردد.

عوامل خطر خشکی پوست

بروز خشکی در پوست می‌تواند در هر فردی بوجود آید. اما احتمال ابتلا به این عارضه، تحت تاثیر برخی شرایط افزایش می‌یابد:

• افراد بالای 40 سال بیشتر در معرض این مشکل پوستی هستند. زیرا توانایی پوست برای حفظ رطوبت با افزایش سن کاهش می‌یابد.
•  آب و هوای سرد بروز خشکی در پوست را تشدید می‌کند.
• اگر شغلی داشته باشید که شما را ملزم به شستشوی مداوم دستان کند، مانند پرستاری یا آرایشگری مو.
• اگر از دستان خود برای کار با سیمان، خاک رس یا خاک استفاده می‌کنید.
• اگر اغلب در استخرهای کلر دار شنا می‌کنید.
• بیماری‌ها یا شرایط خاص. مانند کم کاری تیروئید، دیابت یا سوء تغذیه  از عوامل خطرناک خشکی پوست هستند.

عوارض خشکی پوست

بروز خشکی در پوست معمولا بی ضرر است. اما در صورتی که مراقبت‌های لازم و درمان آن انجام نشود، ممکن است برخی عوارض پوستی بروز یابد.

• درماتیت آتوپیک (اگزما). اگر مستعد ابتلا به این بیماری هستید، خشکی بیش از حد می‌تواند منجر به فعال شدن بیماری شود و باعث جوش و ترک پوست شود.
• عفونت‌ها. پوست خشک ممکن است دچار ترک شود و اجازه ورود باکتری‌ها را داده و باعث عفونت شود. 

این عوارض به احتمال زیاد زمانی رخ می‌دهند که مکانیسم‌های محافظتی پوست شما به شدت به خطر افتاده باشد. به عنوان مثال، خشکی شدید پوست می‌تواند باعث ترک یا شکاف‌های عمیق شود که ممکن است دچار خونریزی شود .و راهی برای باکتری‌های مهاجم فراهم کند.

خرید بهترین کرم ضدآفتاب مناسب پوست خشک از داروخانه حاتم
 

پیشگیری از بروز خشکی در پوست

این نکات را برای حفظ رطوبت پوست خود امتحان کنید:

• مرطوب کردن. استفاده از مرطوب کننده باعث حفظ رطوبت پوست و ثبات لایه محافظتی پوست می‌شود. در طول روز از مرطوب کننده، به خصوص روی دست‌ها استفاده کنید و قبل از بیرون رفتن ، از مرطوب کننده‌ای استفاده کنید که حاوی ضد آفتاب یا کرم ضد آفتاب با طیف گسترده‌ای با SPF حداقل 30 باشد. همچنین برای پیشگیری از خشکی پوست صورت حتی در روزهای ابری، از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و هر دو ساعت یکبار یا بیشتر تمدید کنید. اگر شنا یا بصورت مداوم عرق می‌کنید، دوباره استفاده کنید.
• از یک پاک کننده ملایم یا صابون بدون آلرژی استفاده کنید. کرم، ژل شستشوی غیرصابونی یا پن ها را امتحان کنید یا از صابون مرطوب کننده بدون عطر، بدون الکل یا مواد آلرژی زا (صابون کم حساسیت) استفاده کنید ، به خصوص اگر شستشوی مداوم انجام می‌دهید، کاملا بشویید و خشک کنید. در حالی که پوست شما هنوز مرطوب است ، کرم مرطوب کننده بزنید.
• با احتیاط اصلاح کنید. اصلاح کردن می‌تواند باعث خشکی پوست صورت شود. قبل از شروع، از یک ماده نرم کننده پوست استفاده کنید. در جهت رشد موها اصلاح کنید و در حین انجام اصلاح، پوست را با آب گرم بشویید. هنگامی که انجام شد ، از مرطوب کننده یا کرم و لوسیون بعد اصلاح برای درمان خشکی پوست صورت استفاده کنید.
• در هوای سرد یا وزش باد شدید تا حد ممکن پوست را بپوشانید. آب و هوای سرد و خشک به ویژه باعث خشک شدن پوست می‌شود. روسری، کلاه و دستکش به محافظت از پوست شما در هنگام بیرون رفتن کمک می‌کند.
• دستکش بپوشید. هنگام باغبانی ، استفاده از پاک کننده‌های خشن و انجام سایر فعالیت‌هایی  که محرک خشک شدن پوست هستند، از دستان خود، با دستکش مناسب محافظت کنید.
• پس از شنا، خود را شستشو دهید و از مرطوب کننده استفاده کنید. این امر به ویژه در صورتی مهم است که در استخر با کلر زیاد شنا کرده باشید.
• وقتی تشنه هستید نوشیدنی به مقدار زیاد بنوشید. هر روز نوشیدنی‌های بدون کافئین بنوشید تا به حفظ تمام بافت‌های بدن از جمله پوست شما کمک کند.
• نوزادان را با احتیاط حمام کنید. برای نوزادان ، استفاده از پاک کننده، هر 1-2 هفته بعد از حمام کردن معمولا کافی است. در غیر این صورت، نوزادان را فقط در آب حمام کنید. با این حال، با هر تغییر پوشک، ناحیه پوشک را تمیز کنید. در حالی که پوست هنوز مرطوب است، یک لایه نازک از ژله نفتی (وازلین ، آکوآفر ) یا کرم محافظ پای کودک بمالید. نکته قابل توجه این است که تا حد امکان پوست را با آب ولرم بشوئید، چون چربی پوست را از بین نمی‌برد و هم باعث جذب بهتر محصولات مراقبت از پوست می‌شود.

تشخیص خشکی پوست

برای تشخیص خشکی پوست، پزشک بیمار را معاینه می‌کند و در مورد سابقه پزشکی سوالاتی می‌پرسد. بیمار در مورد زمان شروع خشک شدن پوست، عواملی محرک آن، عادات حمام کردن و  چگونگی مراقبت‌های پوستی با پزشک صحبت می‌کند. پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که آزمایش‌هایی برای پیدا کردن دلیل بروز این عارضه انجام دهید که این عوامل ممکن است شامل بیماری‌ مانند کم کاری تیروئید، بیماری پوستی دیگر مانند درماتیت یا پسوریازیس باشد.

زمان مراجعه به پزشک

اغلب موارد بروز خشکی در پوست با تغییرات سبک زندگی و درمان‌های خانگی بهبود می‌یابند. ممکن است به کمک پزشک مراقبت‌های اولیه یا متخصص پوست نیاز داشته باشید اگر:

• مراحل مراقبت از خود را امتحان کرده اید اما علائم و نشانه‌های عارضه خشکی پوست همچنان ادامه دارد.
•  ملتهب یا دردناک شدن پوست
• درمان سرطان منجر به خشک و خشن شدن پوست شده است.
• بروز خشکی در پوست منجر به اختلال در خواب یا انجام برنامه‌های روزانه خود می‌شود.
• زخم‌های باز یا عفونت‌های ناشی از ترک‌های پوستی دارید.
• پوسته پوسته شدن محدوده گسترده‌ای از پوست

خرید بهترین کرم مرطوب کننده دست از داروخانه حاتم

درمان خشکی پوست

درمان خشکی پوست اغلب به برخی اقدامات تغییر سبک زندگی مانند استفاده از مرطوب کننده‌ها و اجتناب از دوش‌های طولانی مدت و گرم توصیه می‌شود.

1) اگر پوست شما بسیار خشک است، ممکن است پزشک یک محصول مرطوب کننده مناسب  برای رطوب رسانی به پوست شما توصیه کند برای مثال مرطوب کننده حاوی اوره، اوسرین، شی باتر، هیالورونیک اسید یا دکسپانتول و.. و یا مصرف داروی خوراکی برای مثال کپسول اگزوتین درمکس و  درموسیس کلاژن پلاس هیالورونیک اسید و…

2) اگر پوست خشک شما دچار خارش گردید، در وهله اول ممکن است پزشک  یک محصول رطوبت رسان و ضدخارش بدون کورتون توصیه کند برای مثال کرم دکسپانتنول، کرم یا لوسیون کالامین، کرم کالندولا یا کالندولا پلاس یا کالندیت ای، کرم اگزاسین، پماد کامودرما، کرم درماتین، کرم جی، پماد رکوبیزول، پماد تاکرولیموس و انواع ترمیم کننده ها و…

3) اگر بیماری پوستی جدی دارید یا پوست خشک شما دچار خارش شدید شد، ممکن است پزشک  کرم یا پماد یا لوسیون حاوی کورتون تجویزکند برای مثال هیدروکورتیزون، بتامتازون، مگاکورت، تریامسینولون، تریامسینولون ان ان، کلوبتازول، ژانوناید و فلوئوسینولون و…

4) اگر پوست شما دچار ترک‌ شد، ممکن است پزشک برای پیشگیری از عفونت استفاده از پانسمان‌های مرطوب یا کرم و پماد ضدعفونت را توصیه کند برای مثال موپیروسین، تتراسایکلین، مترونیدازول موضعی و … 

نکته:اگر خشکی پوست در ناحیه اطراف چشم باشد باید همه تجویزها مناسب ناحیه حساس چشم باشد برای مثال برای خشکی ساده اطراف چشم:مرطوب کننده مخصوص اطراف چشم یا ویتامین آ چشمی_  برای خارش یا پوسته پوسته شدن شدید اطراف چشم:بتامتازون یا هیدروکورتیزون چشمی_  برای ترک اطراف چشم:تتراسایکلین یا جنتامایسین چشمی  مورد استفاده قرار میگیرد.

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

اقدامات زیر می‌تواند به حفظ رطوبت و سالم نگه داشتن پوست شما کمک کند:

• تغییر سبک زندگی. حداقل دو بار در روز صورت خود را با آب ولرم به آرامی بشویید. برای درمان خشکی پوست صورت بعد از عرق کردن، از یک پاک کننده ملایم، بدون الکل و بدون کف، روی صورت خود دو بار در روز استفاده کنید.   محصولات دارای اسید استئاریک که در کره شی یافت می‌شود( کره شی نوعی روغن گیاهی دارای خواص ضدالتهابی و نرم کنندگی است که از دانه‌های روغنی درخت شی در آفریقا استخراج می‌شود) یا اسید لینولئیک (که در روغن آرگان یافت می‌شود) می‌توانند به ترمیم پوست شما کمک کنند.   اگر پوست حساسی دارید، در انتهای روز هنگام شب، با یک پاک کننده بشویید و در بقیه ساعات روز فقط با آب بشویید.   هنگامی که پوست شما هنوز مرطوب است، هر داروی موضعی که استفاده می‌کنید، چند دقیقه صبر کنید (برای جزئیات به بسته بندی دارو مراجعه کنید)، سپس از مرطوب کننده استفاده کنید.   اگر از لوازم آرایشی استفاده می‌کنید، انتخاب محصولات با پایه کرم یا روغن را در نظر بگیرید.   برای درمان خشکی پوست صورت از مرطوب کننده‌ای استفاده کنید که حاوی ضد آفتاب یا کرم ضد آفتاب با طیف گسترده ای با SPF حداقل 30 باشد، حتی در روزهای ابری. کرم ضد آفتاب را مداوم استفاده کنید و هر دو ساعت یکبار یا بیشتر تمدید کنید. اگر شنا یا عرق می کنید، دوباره استفاده کنید.
• استفاده از مرطوب کننده مناسب. در طول روز چند بار از مرطوب کننده استفاده کنید، به خصوص در شرایطی مانند احساس خشکی در پوست، بعد از شستن دست یا حمام کردن، در حالی که پوست شما هنوز مرطوب است. از پزشک خود در مورد مزایا و معایب محصولات مختلف برای پوست و وضعیت خود بپرسید. ممکن است لازم باشد قبل از پیدا کردن محصولات موردنظر، چندین محصول را امتحان کنید که به شما کمک می‌کند و به طور منظم از آنها استفاده خواهید کرد.
• به دنبال محصولات درمانی مانند اوره، سرامیدها، اسیدهای چرب و گلیسرول (همچنین به عنوان گلیسیرین شناخته می‌شود)، کره شی و کره کاکائو باشید. به دنبال محصولات بدون عطر باشید که باعث آکنه نمی‌شوند(غیر کومدوژنیک) و حاوی مواد آلرژی زا نیستند (کم حساسیت) . از محصولاتی حاوی سدیم لوریل سولفات که منجر به خشک شدن پوست می‌شوند، اجتناب کنید.
• انتخاب محصول مناسب با پوست. برای درمان خشکی پوست صورت و گردن، ممکن است بخواهید از کرم استفاده کنید. محصولی را انتخاب کنید که به راحتی قابل استفاده باشد و به راحتی جذب پوست شود. اگر مستعد آکنه هستید، به منظور پیشگیری از خشکی پوست صورت از محصولاتی که حاوی ژله نفتی (وازلین) هستند، اجتناب کنید. اگر پوست شما بسیار چرب است، سعی کنید از کرم ضد آفتاب ( فاقد چربی) به جای مرطوب کننده استفاده کنید. اگر پوستی بالغ دارید( در افراد مسن)، با استفاده از محصولاتی که حاوی آنتی اکسیدان یا آلفا هیدروکسی اسید(AHA) هستند، از پوسته پوسته شدن پوست جلوگیری کنید. مرطوب کننده‌ها اغلب ترکیب پایه کرم‌های ضد چین و چروک را تشکیل می‌دهند و سایر ترکیبات شامل رتینوئیدهای اضافه شده، آنتی اکسیدان‌ها، پپتیدها و سایر مواد تشکیل دهنده هستند.

اگر پوست سایر نقاط بدن، به غیر از صورت بسیار خشک است، توصیه می‌شود از مرطوب کننده با غلظت ترکیبات بیشتر اوره و اوسرین  استفاده کنید بعنوان مثال، مرطوب کننده‌های حاوی اوره 15 یا 20% .و یا روغن ماندگاری بیشتری نسبت به لوسیون دارد، بعنوان مثال روغن کودک، روغن نارگیل و … غنی از اسیدهای چرب هستند که به عمق پوست نفوذ کرده و رطوبت رسانی می‌کنند. اگر پوستتان دارای چربی زیاد است، فقط قبل از خواب یا فقط روی ترک‌های کوچک پوست خود از این محصول استفاده کنید. برای دست‌هایی با پوست بسیار خشک، ژله نفتی ( وازلین) را قبل از خواب به دست بمالید و  محل را با جوراب یا دستکش پنبه ای ساده بپوشانید.

• شتستشو با آب ولرم. برای دوش گرفتن از آب گرم یا ولرم استفاده کنید و زمان حمام را محدود کنید. دوش‌های طولانی یا حمام با آب بسیار گرم، روغن‌های طبیعی پوست شما را از بین می‌برد. حمام کردن را به حداکثر 1 بار در روز و حداکثر ده دقیقه محدود کنید.
• از صابون مرطوب کننده بدون آلرژی استفاده کنید. برای شستشوی دست، از صابون مرطوب کننده بدون عطر (ضد حساسیت) استفاده کنید. سپس در حالی که دستان شما هنوز مرطوب است، یک کرم مرطوب کننده بمالید.

درحمام، کرم پاک کننده یا ژل شستشوی غیر صابونی را امتحان کنید و فقط در مناطقی که مورد نیاز است، مانند زیر بغل و کشاله ران، از صابون استفاده کنید. از لوفا و سنگ‌های پومیس ( سنگ پا و لیف‌های شوینده خشن با قدرت لایه برداری زیاد) اجتناب کنید. بطور کامل پوست را بشویید و خشک کنید.

• استفاده از دستگاه مرطوب کننده. هوای گرم و خشک همچنین می‌تواند پوست حساس را خشک کند و خارش و پوسته پوسته شدن را تحریک کند. یک دستگاه مرطوب کننده خانگی قابل حمل، میزان رطوبت را بصورت متعادل حفظ می‌کند.
• پارچه‌هایی را انتخاب کنید که لطیف باشد و پوست شما را تحریک نکند. الیاف طبیعی مانند پنبه برای پوست مناسب می‌باشد. پشم، اگرچه طبیعی است، اما گاهی اوقات حتی پوست سالم را تحریک می‌کند.
• استفاده از مواد شوینده بدون رنگ یا عطر برای لباسشویی. بدین دلیل که عطر و رنگ شویند‌ها می‌توانند پوست شما را تحریک کنند. این نوع محصولات معمولا کلمه "آزاد" را در نام خود دارند.
• خارش را تسکین دهید. اگر خشک شدن پوست باعث خارش می‌شود، یک پارچه تمیز، خنک و مرطوب را به ناحیه آسیب دیده بمالید. همچنین توصیه می‌شود از کرم،لوسیون یا پماد ضد خارش مانند دکسپانتول، کالامین ( بدون کورتون و بدون عارضه)  استفاده کنید و در صورت خارش شدید، تحت نظر پزشک از کرم یا پماد «کورتون» استفاده کنید.
  اگر این اقدامات، علائم شما را تسکین نمی‌دهد یا باعث وخامت علائم شما می‌شود، با پزشک خود مشورت کنید یا با یک متخصص پوست در مورد ایجاد یک برنامه مراقبت شخصی از پوست، بر اساس نوع پوست و هر گونه بیماری پوستی که ممکن است داشته باشید، مشورت کنید.

نتیجه‌گیری

خشکی پوست یک بیماری شایع است که می تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود. اقدامات پیشگیرانه و درمانی می‌تواند به حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از عوارض کمک کند. خشک شدن پوست به دلیل از دست دادن آب از لایه بیرونی پوست بروز می‌یابد. عوامل خطر بروز خشکی در پوست شامل افزایش سن، آب و هوای سرد و خشک، قرار گرفتن در معرض آب زیاد، استفاده از صابون و مواد شوینده خشن، بیماری‌های پوستی و برخی داروها است. این عارضه می‌تواند شرایط ناراحت کننده و حتی دردناکی را برای فرد ایجاد کند. با این حال، با شناسایی و برطرف کردن عواملی محرک و استفاده از محصولات مراقبت از پوست مناسب، می‌توانید این عارضه پوستی را کنترل کنید و پوستی سالم و هیدراته داشته باشید. با انجام روش‌های مراقبتی مانند استفاده از مرطوب کننده، اجتناب از آب و هوای خشک و استفاده از صابون یا مواد شوینده ملایم می‌توان از خشک شدن پوست پیشگیری یا آن را درمان کرد.

پرسش و پاسخ

1. چه علائمی نشان دهنده خشکی پوست هستند؟

علائم خشکی پوست می‌تواند شامل پوسته پوسته شدن، خارش و ترک خوردن پوست باشد.

2. چگونه می‌توان از بروز خشکی در پوست پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از خشک شدن پوست، می‌توانید پوست خود را مرطوب نگه دارید، از مرطوب کننده‌های بدون عطر و ضد حساسیت، صابون و مواد شوینده ملایم استفاده کنید، زمان حمام و دوش خود را محدود کنید، در هنگام انجام فعالیت‌هایی که می‌تواند پوست شما را خشک کند، از دستکش استفاده کنید.

3. روش‌های درمان خشکی پوست شامل چه مواردی است؟

برای درمان خشکی پوست می‌توانید از مرطوب کننده استفاده کنید، کمتر در معرض آب و هوای خشک باشید، از صابون یا مواد شوینده ملایم استفاده کنید، از حمام کردن یا دوش گرفتن بیش از حد خودداری کنید.

4. برای خشکی شدید پوست صورت چکار کنیم؟

به منظور درمان سریع خشکی شدید پوست صورت، استفاده از کرم مرطوب کننده مناسب، انتخاب پاک کننده ملایم، نوشیدن آب فراوان و استحمام با آب ولرم توصیه می‌شود. داشتن یک روتین پوستی روزانه مناسب در سرعت بخشیدن به روند درمان خشکی پوست صورت موثر می‌باشد.

5. برای خشکی پوست بدن چکار کنیم؟

برای بهبود خشکی پوست بدن هر روز کرم مرطوب کننده استفاده کنید، از شوینده های ملایم استفاه کنید، برای از بین بردن خشکی اضافی پوست لایه برداری کنید، مدت زمان استحمام را محدود کنید، از دستگاه بخور استفاده کنید، داروهای موضعی برای مراقبت از پوست خشک استفاده کنید، به جنس لباس خود دقت کنید، اگر دچار خارش شده‌اید آن را درمان کنید.

منبع 

New Researches about Dry Skin