قویترین داروی ضد قارچ واژن چیست؟

ویدئوی توضیحات سرکار خانم دکتر ذنوبی در رابطه با عفونت واژن

عفونت مخمری واژن چیست ؟

عفونت‌های مخمری واژن بسیار شایع هستند (در حدود 75 درصد از زنان در طول زندگی این عفونت را تجربه کرده اند). طول مدت، علائم و شیوع این عفونت‌ها از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. به همین دلیل است که چندین نوع داروی عفونت واژن در بازار وجود دارد. سلول‌های مخمر کاندیدا آلبیکانس همیشه در واژن وجود دارند، اما عوامل مختلفی باعث تحریک و تکثیر بیش از حد این مخمرها و بروز عفونت قارچی در واژن می‌شوند.

• علت عفونت قارچی  واژن مزمن و عودکننده مانند: تغییر هورمون‌های بدن در دوران بارداری، دیابت کنترل نشده، ضعف سیسشتم ایمنی، مصرف داروهای خاص، بیماری ایدز، مصرف مداوم داروهای ضد بارداری خوراکی که سطح استروژن را افزایش می‌دهند، عادات غذایی بد مثل مصرف بیش از حد شیرینی جات، خواب نامناسب و…
• علت عفونت قارچی واژن ناگهانی مانند: مصرف آنتی‌بیوتیک، استرس بیش از حد، عدم تعادل هورمون نزدیک شروع قاعدگی، پوشیدن لباس شنای خیس برای مدت طولانی و یا شنا در استخر آلوده، پوشیدن شلوار و لباس زیر تنگ و پلاستیکی، استفاده از پد بهداشتی معطر، عوض نکردن طولانی مدت پد بهداشتی یا نوار بهداشتی در دوران قاعدگی و…

عفونت قارچی واژن چیست؟

عفونت‌های قارچی بیماری‌هایی هستند که توسط یک قارچ (مخمر یا کپک) ایجاد می‌شوند. عفونت‌های قارچی بیشتر روی پوست یا ناخن‌ها دیده می‌شوند، اما قارچ‌ها همچنین می‌توانند باعث عفونت در دهان، گلو، ریه‌ها، مجاری ادراری و تناسلی و بسیاری از قسمت‌های دیگر بدن شما شوند. قارچ‌ها موجودات زنده ای هستند که جدا از گیاهان یا حیوانات طبقه بندی می‌شوند. آنها با پخش یا فرستادن هاگ (قسمت‌های تولید مثل) به هوا یا محیط حرکت می‌کنند. بسیاری از قارچ‌ها به‌طور طبیعی در قسمت‌های مختلف بدن مانند دهان، دستگاه گوارش و پوست زندگی می‌کنند اما  در برخی شرایط خاص می‌توانند بیش از حد رشد کنند.

آیا عفونت قارچی جدی است؟

 عفونت‌های قارچی شایع، مانند عفونت‌های روی پوست یا ناخن‌ها، معمولاً عارضه‌های جدی نیستند. اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های جدی ناشی از عفونت‌های قارچی خاص هستید. عفونت‌های قارچی می‌توانند روی سطح پوست، ناخن‌ها یا غشاهای مخاطی شما (سطحی یا مخاطی)، زیر پوست (زیر جلدی) یا داخل سایر اعضای بدن شما - مانند ریه‌ها، مغز یا قلب (عفونت عمیق) باشند.

علائم عفونت قارچی واژن

• خارش در واژن یا در مجرای ورودی واژن
• سوزش هنگام ادرار یا هنگام رابطه جنسی
• ترشح زیاد آبکی یا حتی غلیظ پنیرکی یا سفیدرنگ  و با یا بدون بو
• درد یا قرمزی یا تورم در واژن یا در مجرای ورودی واژن

راهکارهای جلوگیری از عفونت قارچی واژینال

• انتخاب لباس زیر از جنس نخ یا پنبه یا ابریشم و استفاده نکردن از لباس‌های بسیار تنگ و تعویض زود به زود لباس زیر و شستن لباس زیر در آب گرم
• خودتان را همواره تمیز و خشک نگه دارید چون قارچ‌ها برای رشد به رطوبت نیاز دارند
• استفاده نکردن از تامپون یا پد های معطر و استفاده از کاندوم هنگام روابط 
• داشتن یک رژیم غذایی متعادل و مصرف ماست پروبیوتیک یا مکمل حاوی لاکتوباسیلوس و عدم مصرف شیرینی جات بیش از حد
• خودداری از نشستن طولانی مدت در آب گرم یا شنای طولانی مدت یا پوشیدن لباس خیس طولانی مدت چون قارچ‌ها برای رشد به رطوبت نیاز دارند
• عدم استفاده از دوش واژینال و شوینده های واژینال در طولانی مدت چون باکتری‌های مفید واژن را از بین می‌برد
• عدم استفاده خودسرانه و طولانی مدت از آنتی‌بیوتیک‌ها چون باکتری‌های مفید واژن را از بین می‌برند
• کنترل بیماری دیابت و تقویت سیستم ایمنی و کنترل استرس
• معاینه و آزمایش پاپ اسمیر

درمان عفونت قارچی واژن

روش‌های درمان عفونت قارچی واژن  به دو نوع اصلی تقسیم‌بندی می‌شود(برخی نیاز به نسخه پزشک دارند و برخی فاقد نسخه هستند):

 درمان عفونت قارچی واژن در دوره کوتاه مدت 

•   داروهای ضد قارچ خوراکی
  • قرص یا کپسول فلوکونازول 50(روزانه یک عدد) یا 100(هر دو روز یک عدد) یا 150 میلی گرم(هر سه روز یک عدد)
  • کپسول ایتراکونازول100 میلی گرم (برای درمان عفونت قارچی مقاوم)(روزانه یک عدد با معده پر
• کرم‌ها، قرص‌ها و شیاف‌های ضدقارچ واژینال
  • کرم کلوتریمازول واژینال 1 یا 2 درصد
  • قرص واژینال کلوتریمازول 100
  • شیاف واژینال کلوتریمازول 100
  • کرم واژینال میکونازول 2 درصد
  • قرص واژینال نیستاتین 100000واحد  

(هر 4 داروی نام برده معمولا هر شب یک مرتبه به صورت واژینال به مدت یک هفته استعمال می‌گردد.)

•  کرم ها ، قرص‌ها و شیاف‌های ضدقارچ واژینال گیاهی یا پروبیوتیکی: برای مثال 
  • شیاف واژینال فیتوواژکس: حاوی روغن سیاه دانه - 7 عددی - ضد عفونت قارچی و باکتریایی
  • شیاف واژینال واژینفکت: حاوی روغن درخت چای - 6 عددی - ضد عفونت قارچی
  • شیاف واژینال سیموواژ: حاوی روغن درخت چای - 7 عددی - ضد عفونت قارچی
  • کرم واژینال لکورکس: حاوی آویشن - ضد عفونت قارچی و باکتریایی
  • کپسول واژینال لاکتوواژ یخچالی: حاوی پروبیوتیک - 14 عددی - ضد عفونت قارچی و باکتریایی
  • کرم واژینال میکوزین: حاوی عصاره سیر - ضد عفونت قارچی و باکتریایی
  • کپسول واژینال پروواژ: حاوی پروبیوتیک - 10 عددی - ضد عفونت قارچی و باکتریایی
  • قرص واژینال واژی کلین: حاوی مرزنجوش و بادرنجبویه - 10 عددی - ضد عفونت باکتریایی
  • پماد واژینال میرتولئا: حاوی میرتول - ضد عفونت قارچی و باکتریایی
  • شیاف واژینال واژیتکس: حاوی عصاره میرتوس و ویتامین ای - ضد زگیل تناسلی

(همه کرم یا پمادهای نام برده معمولا هر شب یک مرتبه به صورت واژینال به مدت یک هفته استعمال می‌گردد و شیاف و کپسول های واژینال به تعدا موجود در جعبه آن ها.)

 درمان عفونت قارچی واژن در دوره طولانی مدت

•  اگر علائم عفونت‌ قارچی بسیار شدید باشد و یا مدام عود کند (معمولا عفونت بیش از 4 مرتبه در سال، حتی در صورت درمان‌های مکرر) و یا به درمان عفونت کوتاه مدت توجه نشود و در درمان آن سهل انگاری رخ دهد، پزشک ممکن است درمان طولانی مدت را توصیه کند. داروی تجویزی شامل همان داروهای ذکر شده در دوره کوتاه بوده اما با دوز و دوره مصرف طولانی‌تر. برای مثال  پزشک برای شما 7 عدد فلوکونازول 150 تجویز میکند که باید 3 عدد از آن هر 72 ساعت یک عدد استفاده شود (مانند درمان کوتاه مدت) و سپس 4 عدد باقی مانده هر هفته یک عدد استفاده شود که عفونت قارچی واژینال باز نگردد.
•  پزشک شما همچنین ممکن است شیاف یا کپسول های واژینال اسید بوریک را توصیه کند که برای درمان انواع عفونت‌های قارچی و باکتریایی مقاوم به دیگر درمان‌ها در واژن خود قرار دهید، توجه کنید که اسید بوریک در صورت مصرف خوراکی می‌تواند کشنده باشد.

نکته: برای درمان عفونت قارچی واژن در دوشیزگان(بانوان مجرد)، فقط داروی خوراکی ضد قارچ مانند فلوکونازول و ایتراکونازول و… قابل استفاده است.

درمان عفونت قارچی واژن

قویترین داروی ضد قارچ واژن

درمان عفونت قارچی واژن با آنتی‌بیوتیک چندان مفید نمی‌باشد و حتی موجب بدتر شدن بیماری می‌شود. آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی موثر است. بنابراین تاکید بسیار شده که به هنگام عفونت زنان، برای جلوگیری از درمان اشتباه و بدتر شدن بیمار به پزشک مراجعه کنید تا با معاینه پزشک نوع دقیق عفونت و درمان تعیین شود. لازم به ذکر است که در صورت وجود همزمان عفونت قارچی و باکتریایی واژینال، پزشک مجبور به تجویز هر دو گروه داروی ضد قارچ(مانند کلوتریمازول واژینال و فلوکونازول و…) و ضد باکتری(مانند کلیندامایسین واژینال و مترونیدازول و…) می‌شود و حتی می‌تواند فرم واژینال حاوی هر دو دارو را تجویز نماید. داروهای تجویزی برای مثال شامل کرم واژینال دالاواگ سی حاوی کلوتریمازول 2 درصد و کلیندامایسین 2 درصد می‌باشد.

درمان عفونت قارچی واژن با محصولات گیاهی

شیاف واژینال فیتوواژکس

شیاف فیتوواژکس اکسیر گستر نوعی شیاف واژینال گیاهی با خاصیت ضد قارچی و ضد میکروبی است و جهت درمان عفونت‌های واژینال به خصوص عفونت قارچی و سایر واژینیت‌های میکروبی کاربرد دارد که منشاء قارچ از جمله واژینیت کاندیدایی (ناشی از کاندیدا آلبیکنس) می‌باشد. ترکیبات این فرآورده از عصاره سیاه دانه تهیه شده است که با خاصیت ضد باکتری و ضد قارچی بهترین دارو و روش درمانی عفونت واژن محسوب می‌شود. بنابراین عوارض داروهای شیمیایی و آنتی‌بیوتیک‌های قوی را ندارد. شیاف فیتو واژکس در درمان انواع واژینیت‌ها مانند واژینوز باکتریال، کاندیدیاز و عفونت ناشی از تریکوموناس واژینالیس موثر است.

شیاف واژینفکت بی دی آ

در ترکیب شیاف واژینفکت بی دی آ بهتا دارو حاوی ۲۵۷ میلی‌گرم روغن درخت چای وجود دارد. این محصول جهت ضدعفونی کردن محیط واژن و درمان عفونت‌های بانوان کاربرد دارد. مستندات نشان می‌دهد که روغن درخت چای در برابر طیف وسیعی از باکتری‌ها، قارچ‌ها و مخمرهایی که باعث بروز علائم عفونت‌ قارچی واژن می‌شوند؛ موثر است. به همین خاطر این ترکیب به دو شکل دارویی شیاف یا دوش واژینال جهت درمان عفونت کاندیدیاسیز واژن یا تریکوموناسیز توصیه می‌شود.

کرم واژینال لکورکس باریج

کرم واژینال لکورکس یک داروی گیاهی است که از اسانس آویشن شیرازی تهیه شده است. از این کرم جهت درمان عفونت‌های باکتریایی واژن، تریکوونایی و عفونت‌های کاندیدایی استفاده می‌کنند. برخی افراد به داروهای شیمیایی مانند کلوتریمازول و مترونیدازول حساسیت نشان داده و عوارض جانبی در آنها ایجاد می‌شود، بنابراین برای ممانعت از عوارض جانبی، استفاده از این داروی گیاهی توصیه می‌شود. قیمت پماد لکورکس نیز بسیار مناسب است و به عنوان یک داروی گیاهی، عوارض جانبی داروهای شیمیایی را به همراه ندارد. اثرات درمانی کرم واژینال لکورکس باریج اسانس با ژل مترونیدازول واژینال شباهت دارد و حاوی ۷ اپلیکاتور در بسته بندی محصول است.

 کرم واژینال میکوزین

کرم واژینال ضد قارچ و میکروب میکوزین گل دارو، محصولی است که  کاربرد آن برای درمان انواع عفونت مانند عفونت‌های قارچی، باکتریایی واژن و واژینیت میکس(التهاب واژن) می‌باشد. اثرات بارز ضد میکروبی، ضد قارچی و ضد ویروسی مواد موثره سیر از قدیم شناخته شده و آلئین موجود در این گیاه که در اثر فعالیت آنزیم آلیناز به آلیسین تبدیل شده است به عنوان یک ماده بسیار قوی ضد قارچی و ضد میکروبی بصورت مدل برای سنتز مواد ضد قارچی بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیر دارای  اثرات ضد قارچی بسیار قوی می‌باشد.

ژل واژینال واژیهیل

این محصول ژل مرطوب کننده طبیعی واژن می‌باشد که برای درمان و بهبودی سوزش، خشکی، خارش و مقاربت دردناک ناشی از آتروفی واژن موثر است. در ترکیبات این محصول از گیاه رازک استفاده شده که تاثیرات آن به عنوان آنتی اکسیدانی که استروژن‌های گیاهی دارد تایید شده است. 

قرص واژینال گیاهی واژی کلین

در ترکیبات قرص واژینال واژی کلین باریج مرزنجوش و بادرنجبویه و رزمارینیک اسید استفاده شده که برای جلوگیری از بیماری‌های قارچی و باکتریایی، تنظیم PH واژن و درمان عفونت و خشکی واژن موثر است و خواص ضد التهابی هم دارد.

شیاف واژینال سیموواژ

 شیاف واژینال سیموواژ سیمرغ دارو با دارا بودن تی تری در ترکیبات خود که خاصیت آنتی باکتریال دارد، باعث متعادل کردن فلور واژن و درمان عفونت‌های کاندیدایی و باکتریایی واژینال می‌شود.

کپسول پروواژ 

 ابتلا به عفونت‌های واژینال، از مشکلات شایع خانم‌ها است که به هم خوردن تعادل میکروبی، تغییر PH محیط واژن، مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک از جمله علل شایع ابتلا به این مشکل هستند. کپسول پروواژ (provage) نوعی مکمل مخصوص بانوان است که با داشتن پروبیوتیک‌ها در ترکیب خود، در درمان عفونت‌های واژینال موثر است. 

قرص بایوفم

قرص بایوفم نوعی قرص پروبیوتیک مخصوص بانوان است که به تقویت و بازسازی فلور میکروبی واژن کمک می‌کند. این قرص حاوی حجم بالایی از پروبیوتیک است که در تقویت و بازسازی دستگاه تناسلی و واژن خانم‌ها موثر می‌باشد تا از ابتلا به بیماری‌ها پیشگیری شود. همچنین با تقویت میروفلور واژن از رشد میکروب‌ها و قارچ‌ها در آن ناحیه جلوگیری می‌کند.

قرص لاکتوفم

قرص لاکتوفم نوعی داروی حاوی پروبیوتیک و پری‌بیوتیک است که به سلامت سیستم تناسلی و پیش‍گیری از عفونت‌های واژن کمک می‌کند. ترکیبات این دارو حاوی مقادیر زیادی از سویه‌های باکتریایی ایمن و مفید و همچنین فروکتولیگوساکارید است که به رشد میکروب‌های مفید در واژن کمک می‌کند و مانع از گسترش میکروب‌های مضر در این ناحیه می‌شود.

کپسول واژینال لاکتوواژ

کپسول واژینال لاکتوواژ که برای سلامت خانم‌ها توصیه می‌شود، دارای ترکیباتی با مقادیر بالا از ۴ سویه باکتری سودمند دستگاه ادراری–تناسلی خانم‌ها است. این محصول یک داروی کمکی برای درمان عفونت‌های باکتریایی و قارچی واژن است.

درمان خانگی عفونت قارچی واژن

باید توجه داشته باشید که افتراق عفونت قارچی و باکتریایی بسیار سخت است؛ چون علائم مشترک بسیاری بین دو نوع عفونت وجود دارد و تشخیص دقیق نوع عفونت به عهده پزشک شماست. چنانچه از نوع قارچی بودن عفونت خود اطمینان دارید و عفونت خفیف باشد، می‌توانید از درمان خانگی استفاده کنید. بسیاری از بانوان به داروهای گیاهی حساسیت شدید پوستی نشان می‌دهند و استفاده از داروهای گیاهی برای واژن و ناحیه تناسلی که پوست نازکی دارد موجب ایجاد خارش و سوزش و دانه‌های قرمز و و حتی کهیر و… خواهد شد و بسیار آزاردهنده و غیر قابل تحمل می‌باشد. بنابراین توصیه می‌شود که ابتدا داروی گیاهی را روی ناحیه کوچکی از پوست واژن خود تست کنید و در صورت عدم بروز حساسیت و واکنش پوستی استعمال نمایید. در ادامه مطالب موارد مهم و برخی ترکیبات خانگی موثر در بهبود علائم عفونت قارچی واژن آورده شده اند:

- مصرف همزمان داروهای گیاهی با داروهای شیمیایی ممکن است باعث ایجاد واکنش تداخل دارویی و عوارض جانبی ناخواسته شود. پس از مصرف همزمان گیاهان با داروهای شیمیایی خودداری فرمایید.

- حتما قبل از استعمال داروهای گیاهی و شیمیایی به صورت واژینال، دست‌های خود را به خوبی بشویید تا از بدتر شدن عفونت جلوگیری شود. 

- حتما روغن‌ها را به نسبت مناسب رقیق کنید تا از له شدن پوست آن ناحیه جلوگیری شود.

ترکیبات طبیعی موثر برای رفع عفونت قارچی واژن

• سیر: طبق توصیه طب سنتی برای رفع عفونت می‌توان یک حبه سیر در ناحیه عفونت قرار داد، اما بدلیل حساس و نازک بودن پوست واژن، سیر نه تنها درمان‌گر نبوده بلکه باعث ایجاد احساس سوزش و درد و سوختگی و له شدگی شدید می‌شود. اما مصرف سیر به صورت خوراکی برای بهبود و رفع عفونت موثر خواهد بود.
• عسل : متخصصان طب سنتی عسل با سیاه دانه را با دوز ترکیبی خاص توصیه کرده اند.
•  آب نمک: املاح درون آب نمک به حفظ تعادل PH واژن و کاهش اسیدی شدن محیط واژن کمک می‌کند و تسکین دهنده و ضد التهاب می‌باشد. 
•  دود عنبر نساء(دود حاصل از سوزاندن مدفوع الاغ ماده): عنبر نساء به عنوان یک ماده ضد قارچ و آنتی اکسیدان خوب برای پیشبرد روند بهبود توصیه شده است. این روش هنوز بطور علمی کاملا تاییدنشده و حتما باید با مشورت متخصص انجام گیرد.
• سرکه: توصیه شده که برای پیشگیری و درمان عفونت قارچی در یک تشت آب، نصف استکان سرکه سفید بریزید و به مدت 20 دقیقه در آن بنشینید.
• روغن نارگیل: مالش چند قطره به واژن به عنوان درمان کمکی عفونت قارچی واژن، کاهش اصطکاک حین رابطه جنسی، مرطوب کننده و ضدالتهاب و روشن کننده کاربرد دارد.

داروهای گیاهی  ذکر شده در صورتی قابل استفاده است که زیر نظر متخصص طب سنتی استفاده شوند؛ چون دیده شده که مصرف خودسرانه آنها در منزل عوارض و مشکلات شدیدتری ایجاد کرده است.

نکات مهم در مورد عفونت قارچی واژن

• درمان عفونت قارچی واژن با آنتی‌بیوتیک ممکن است برخی افراد را دچار مشکل کند. بسیاری از بانوان پس از استفاده از هرگونه آنتی‌بیوتیک، از عفونت و خارش واژن گلایه می‌کنند. مصرف خودسرانه و یا مداوم آنتی‌بیوتیک‌ها باعث از بین رفتن فلور نرمال و باکتری‌های مفید واژن شده؛ بناراین زمینه رشد مخمرها به میزان زیاد و بروز عفونت قارچی واژن فراهم می‌شود.
•  بانوان با سطح قند خون بالا بیشتر از دیگران به عفونت قارچی واژن مبتلا می‌شوند. چون قند بالا باعث تضعیف سیستم ایمنی شده و از طرف دیگر قارچ‌ها بسیار قند دوست هستند؛ در نتیجه زمینه تکثیر قارچ‌ها و عفونت فراهم می‌شود.
• مصرف هر نوع دارویی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند مانند کورتون‌ها؛ خطر ابتلا به عفونت واژن را افزایش می‌دهد.
• درمان عفونت قارچی واژن در بارداری با مصرف داروی خوراکی توصیه نمی‌شود و برای مصرف فرم‌های  واژینال در بارداری نباید از اپلیکاتور استفاده شود. 
• اغلب بانوان پس از استفاده از انواع آنتی بیوتیک، دچار عفونت واژن و ترشح و بو و خارش خواهند شد؛  لذا جهت جلوگیری از بروز عفونت واژن در اثر مصرف آنتی بیوتیک خوراکی یک راهکار وجود دارد:
  • کپسول واژينال بایوفم واژ: جلوگیری از رشد میکروب و تنظیم فلور میکروبی واژن و تنظیم PH با تولید اسید لاکتیک و کاهش التهاب و حساسیت واژن - قبل از خواب شب یک عدد واژینال تا 6 روز متوالی و سپس هر هفته یک عدد به مدت 6 هفته.

نتیجه گیری 

عفونت قارچی واژن (که به آن کاندیدیازیس واژینال نیز گفته می‌شود) زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های مخمر کاندیدا بیش از حد در واژن رشد کنند. این سلول‌ها همیشه وجود دارند، اما عواملی مانند بارداری، مصرف آنتی‌بیوتیک، استرس بیش از حد یا پوشیدن لباس شنای خیس برای مدت طولانی و… می‌تواند باعث رشد بیش از حد باکتری‌های بد و مخمرها شود. در صورت ابتلا به عفونت‌های قارچی مکرر و عدم درمان، خطر ابتلا به سرطان رحم و ناباروری و … افزایش می‌یابد. چنانچه قصد بارداری دارید حتما قبل از اقدام به بارداری برای درمان هر گونه عفونت واژن و رحم اقدام نمایید، چون وجود این عفونت‌ها در حین زایمان ممکن است موجب ایجاد بثورات قارچی روی نوزاد گردد.

پرسش و پاسخ

1- روش مصرف کرم واژینال لکورکس و دیگر ضد قارچ‌های گیاهی واژینال چیست؟

یک اپلیکاتور داخل واژن قرار داده و به مدت ۷ الی ۱۰ شب متوالی استعمال گردد. بعد از هر بار استفاده از اپلیکاتور، آن را به دقت شستشو دهید و در محل تمیز نگهداری نمایید.

2- آیا باید هر روز از شیاف واژینفکت و  دیگر شیاف‌های ضد قارچ گیاهی واژینال استفاده کنیم؟

۱ عدد شیاف بصورت روزانه به مدت ۶ یا ۷ روز متوالی استعمال شود. در شرایط عفونت‌های شدید می‌توانید روزی ۲ مرتبه، در هنگام صبح و شب به مدت حداکثر ۱۲ تا ۱۴ روز از این شیاف استفاده کنید. در صورتی‌که شیاف نرم باشد، قبل از استفاده از آن، به مدت چند دقیقه در یخچال نگهداری شود.

3- عفونت قارچی باعث عقب افتادن عادت ماهانه می‌شود؟

بله - امکان عقب افتادن عادت ماهانه نیز وجود دارد.

منبع

Vaginal Antifungal Treatment