قرص مانازیل؛ جدیدترین قرص تقویت حافظه و جلوگیری از آلزایمر

اشکال دارویی مانازیل

• کپسول پیوسته رهش با دوز 7/10: حاوی ممانتین هیدروکلراید پیوسته رهش 7 میلی گرم و دونپزیل هیدروکلراید 10 میلی گرم
• کپسول پیوسته رهش با دوز 14/10: حاوی ممانتین هیدروکلراید پیوسته رهش 14 میلی گرم و دونپزیل هیدروکلراید 10 میلی گرم
• کپسول پیوسته رهش با دوز 21/10: حاوی ممانتین هیدروکلراید پیوسته رهش 21 میلی گرم و دونپزیل هیدروکلراید 10 میلی گرم
• کپسول پیوسته رهش با دوز 28/10: حاوی ممانتین هیدروکلراید پیوسته رهش 28 میلی گرم و دونپزیل هیدروکلراید 10 میلی گرم

موارد مصرف قرص مانازیل

مانازیل از جمله داروهای ترکیبی ساخته شده توسط شرکت اکتوور ایران است که در این محصول، فرمولاسیون دو داروی اصلی ضدآلزایمر تجویز شده برای کنترل علائم بیماری زوال عقل، به صورت یک کپسول پیوسته رهش ترکیب شده اند.

• دونپزیل هیدروکلراید (Donepezil HCl)
• ممانتین هیدروکلراید (Memantine HCl)

موارد مصرف داروی مانازیل شامل موارد ذیل می‌باشد:

• کنترل علائم بیماری آلزایمر متوسط تا شدید
• بهبود عملکرد شناختی و رفتاری در بیماران مبتلا به زوال عقل
• کاهش پیشرفت علائم اختلال حافظه، سردرگمی و بی‌توجهی

یکی از اجزاء سازنده موثر قرص مانازیل، دونپزیل، ترکیبی است که علائم بیماری آلزایمر مانند از دست دادن حافظه و گیجی را بهبود می‌بخشد. این دارو از طریق تاثیر بر بهبود توجه، عملکرد حافظه و توانایی شما در انجام فعالیت‌های روزانه عمل می‌کند. دونپزیل برای کاهش علائم زوال عقل (از دست دادن حافظه و تغییرات ذهنی) مرتبط با بیماری آلزایمر خفیف، متوسط ​​یا شدید استفاده می‌شود. دونپزیل بیماری آلزایمر را درمان نمی‌کند و از وخامت بیماری جلوگیری نمی‌کند، بلکه برای کنترل و کاهش علائم بیماری موثر است و می‌تواند توانایی تفکر را در برخی از بیماران بهبود بخشد.

ممانتین از دیگر ماده موثره قرص مانازیل است که برای درمان و کنترل علائم بیماری آلزایمر (آلزایمر؛ یک بیماری مغزی که به آرامی حافظه و توانایی تفکر، یادگیری، برقراری ارتباط و انجام فعالیت‌های روزانه را از بین می‌برد) استفاده می‌شود.

مکانیسم اثر قرص مانازیل

مانازیل در واقع فرم ترکیبی دو داروی مؤثر دونپزیل و ممانتین است که برای بهبود عملکرد شناختی بیماران مبتلا به زوال عقل و کنترل علائم آلزایمر مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

- دونپزیل به طور انتخابی و برگشت‌پذیر، آنزیم استیل کولین استراز (آنزیم تجزیه‌کننده استیل کولین) را مهار می‌کند. اعتقاد بر این است که اثرات اصلی دارویی این دارو در نتیجه مهار این آنزیم رخ می‌دهد و انتقال کولینرژیک را افزایش می‌دهد که علائم زوال عقل آلزایمر را تسکین می‌دهد.

- ممانتین، آنتاگونیست گیرنده NMDA ( یعنی مسدود کننده عملکرد گیرنده‌های N-متیل-D-آسپارتات) می‌باشد. این گیرنده‌ها نقش مهمی در انتقال سیگنال‌های عصبی مرتبط با حافظه و یادگیری دارند و فعالیت بیش از حد آنها می‌تواند منجر به آسیب سلول‌های عصبی شود. ممانتین با کاهش این فعالیت بیش از حد، به محافظت از سلول‌های عصبی کمک کرده و در واقع با مسدود کردن اثرات یک ماده شیمیایی به نام گلوتامات عمل می‌کند. گلوتامات پیام‌هایی را بین سلول‌های عصبی در مغز ارسال می‌کند. سلول‌های عصبی آسیب‌دیده در بیماری آلزایمر، گلوتامات زیادی تولید می‌کنند که می‌تواند باعث آسیب بیشتر شود. ممانتین با مسدود کردن اثرات گلوتامات زیاد، از سلول‌های عصبی محافظت می‌کند.

دوز صحیح و نحوه مصرف

کپسول پیوسته ‌رهش مانازیل به صورت یک بار در روز، قبل از خواب شب، همراه با وعده غذایی خود یا بدون غذا مصرف می‌گردد. با توجه به اینکه این دارو دوزهای متفاوتی دارد، نوع دوز مصرفی فقط طبق تجویز پزشک تعیین می‌شود. هنگام مصرف دارو، به نکات ذیل توجه داشته باشید:

• مطابق با دستور پزشک مصرف کنید.
• از تغییر دوز مصرف، مقدار مصرف یا قطع مانازیل بدون مشورت پزشک اجتناب کنید.
• دارو را یک مرتبه در طول شبانه روز، شب‌ها قبل از خواب مصرف کنید.
• مانازیل را می توانید همراه با غذا یا بدون غذا میل کنید.
• از مصرف کپسول های آسیب دیده و له شده خودداری کنید.
• مصرف این دارو برای کودکان کمتر از 18 سال توصیه نمی‌شود.
• در صورت مصرف بیش از حد دارو، فورا به مراکز اورژانس یا پزشک مراجعه کنید.
• در صورتی که دچار مشکلات بلع هستید، می‌توانید کپسول را باز کنید و قبل از مصرف، تمام محتویات کپسول را روی پوره سیب بریزید و فوراً مصرف کنید. توجه داشته باشید که این ترکیب را فقط در یک وعده می‌توانید مصرف کنید.
• از جویدن یا خرد کردن کپسول خودداری شود. آن را بطور کامل ببلعید.

دوز فراموش شده

در صورت فراموش کردن مصرف دارو در زمان تعیین شده و گذشت چندین ساعت، از مصرف نوبت فراموش شده خودداری کرده و دارو را طبق برنامه دارویی در زمان خود، مصرف کنید. هیچ موقع برای جبران دوز فراموش شده، دارو را بصورت دوبرابر مصرف نکنید.

جدول اطلاعات دارویی قرص مانازیل

عوارض جانبی قرص مانازیل

هر دارو علاوه بر تاثیرات مثبت و مطلوب درمانی ممکن است در برخی افراد، حساسیت‌ها و اثرات ناخواسته ای ایجاد کند. با این حال، همه عوارض دارویی در یک فرد مشاهده نمی‌شود. در صورت بروز هریک از عوارض زیر با داروساز یا متخصص مشورت کنید:

عوارض جدی:

• مشکلات عضلانی نیازمند به بیهوشی.
• کند شدن ضربان قلب و بیهوشی، احتمال بروز این عارضه در افرادی که دچار مشکلات قلبی هستند، بیشتر است. در صورت بروز این علائم، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.
• افزایش اسیدیته معده(رفلاکس یا ترش کردن). همراه با این عارضه، امکان بروز زخم معده و خونریزی افزایش پیدا می کند.(خصوصا در افراد با سابقه زخم معده و مصرف کنندگان آسپرین و یا سایر داروهای ضد التهاب ( NASIDs ) و ضد انعقاد و… ).
• حالت تهوع و استفراغ.
• مشکل در دفع ادرار.
• تشنج.
• وخامت مشکلات ریوی در بیمارانی که دچار آسم یا سایر بیماری‌های ریه هستند.

عوارض بسیار شایع (مخصوصا به دلیل افزایش اسید معده):

• سردرد
• بی اشتهایی 
• کبودی بدون دلیل
• تهوع و استفراغ و اسهال
• احساس گیجی یا سبکی سر
• همچنین احساس خواب آلودگی مخصوصا در ساعات اولیه مصرف دارو

در صورت بروز علائم شدید مانند ضربان قلب نامنظم یا واکنش‌های آلرژیک، فوراً به پزشک مراجعه شود.

تداخلات دارویی قرص مانازیل

قبل از مصرف مانازیل؛ در صورتی‌که از داروهای زیر استفاده می‌کنید حتما پزشک خود را مطلع نمائید. 

مانازیل ممکن است با داروهای زیر تداخل داشته باشد:

• سریتینیب
• فکسینیدازول
• فینگولیمد
• پونسیمود
• سیپونیمود
• اوزانیمود
• آنتاگونیست‌های NMDA: آمانتادین، کتامین و دکسترومتورفان

هشدار مصرف قرص مانازیل

در صورت بروز هریک از علائم زیر، به مراکز اورژانس یا پزشک خود مراجعه کنید:

• علائم و واکنش‌های حساسیت و آلرژی مانند کهیر، خارش، قرمزی، تورم، تاول یا پوسته ریزی همراه با یا بدون تب، احساس تنگی نفس، مشکل در تنفس و احساس خفگی، تورم در قسمت لب‌ها و صورت و ... .
• اختلالات دفع ادرار
• سرگیجه شدید، بیهوشی
• تب، لرز یا گلودرد
• شروع مشکلات تنفسی یا وخیم شدن آن
• تشنج
• دل درد یا سوزش سردل
• مدفوع سیاه، قیری یا خونی مانند
• استفراغ خونی یا تیره
• کند شدن ضربان قلب
• ضربان قلب غیرطبیعی
• کبودی

احتیاط مصرف قرص مانازیل

قبل از مصرف دارو به منظور رعایت احتیاط مصرف آن باید در مورد سوابق بیماری، مشکلات زمینه ای و همچنین داروهای مصرفی خود به پزشک اطلاع دهید. بنابراین حتما پزشک خود را نسبت به موارد زیر مطلع نمائید:

• سابقه یا ابتلا به هرگونه بیماری.
• سابقه هر نوع حساسیت به این دارو یا ترکیبات تشکیل دهنده دارو.
• مشکلات قلبی از جمله ضربان نامنظم، آرام یا تند قلب.
• آسم یا مشکلات ریوی.
• صرع یا تشنج.
• زخم معده یا دوازدهه.
• مشکلات کلیه یا مثانه.
• مشکلات کبدی.
• اگر قصد انجام عمل جراحی، اقدامات دندانپزشکی و سایر اقدامات پزشکی نیازمند به بیهوشی دارید.
• بارداری و اقدام به بارداری.
• شیردهی و اقدام به شیردهی.
• مصرف سایر داروها، مکمل‌ها، ویتامین‌ها و انواع داروهای گیاهی.

نکته: به دلیل خواب آلودگی ایجاد شده در اثر مصرف این دارو، از رانندگی و کار با ماشین‌آلات سنگین در ساعات اولیه مصرف پرهیز شود.

 مصرف در بارداری

در صورتی که باردار هستید یا تصمیم به بارداری دارید، قبل از مصرف دارو حتما با پزشک خود مشورت کنید. بدلیل مشخص نبودن تاثیرات غیرمستقیم ترکیبات این دارو بر سلامت جنین، مصرف دارو در دوران بارداری تنها در صورت تجویز پزشک، بلامانع است.

مصرف در شیردهی

در مورد ترشح ترکیبات داروی مانازیل در شیر مادر و آثار آن بر نوزاد، اطلاعات کافی موجود نمی‌باشد. مصرف این دارو در دوران شیردهی، باید فقط با تاییدیه پزشک انجام گیرد، در صورت مصرف این دارو، با پزشک در ارتباط با نوع و نحوه تغذیه شیرخوار خود مشورت کنید.

شرایط نگهداری

• دارو را در دمای 30 درجه سانتیگراد، دور از نور، رطوبت و در بسته بندی اصلی خود نگهداری کنید.
• در صورت اتمام تاریخ انقضاء دارو، از مصرف آن خودداری کنید.
• دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
   

نتیجه‌گیری

مانازیل به‌عنوان یک گزینه دارویی مؤثر برای بیماران مبتلا به آلزایمر متوسط تا شدید توصیه می‌شود. این داروی ترکیبی با دارا بودن دو ماده موثره دارویی پیوسته رهش، دونپزیل و ممانتین، هم اثربخشی بالا دارد و هم مصرف آن راحت‌تر است. این دارو نقش مهارکننده آنزیم استیل‌ کولین‌ استراز را بر عهده دارد و با ممانعت از تجزیه استیل‌ کولین، سطح این انتقال‌دهنده عصبی را در مغز افزایش می‌دهد. بالا رفتن سطح استیل‌ کولین می‌تواند در بهبود موقت حافظه، میزان توجه و عملکرد ذهنی در برخی بیماران مبتلا به آلزایمر تاثیرات چشمگیری داشته باشد. این دارو به طور خاص برای درمان و کنترل علائم بیماری آلزایمر و کاهش علائم زوال عقل (از دست دادن حافظه و تغییرات ذهنی) مرتبط با بیماری آلزایمر خفیف، متوسط ​​یا شدید تولید شده است. با این حال، رعایت دستور پزشک، آگاهی از عوارض و پیگیری منظم در طی مصرف دارو از اهمیت بالایی برخوردار است.

پرسش و پاسخ

1. برای جلوگیری از الزایمر چه قرصی بخوریم؟

تاکنون، قرص‌های دونپزیل و جدیدترین داروی ترکیبی ساخته شده توسط شرکت اکتوور تحت عنوان " مانازیل" به‌عنوان رایج‌ترین داروی مورد استفاده برای درمان زوال عقل معرفی شده‌اند.  داروی ریواستیگمین معمولاً فقط زمانی استفاده می‌شود که دونپزیل عوارض جانبی ایجاد کند یا فرد به دلایل پزشکی نتواند آن را مصرف کند.

جهت آشنایی با انواع مکمل های تقویت حافظه و انتخاب بهترین مکمل برای شما، میتوانید در سایت داروخانه حاتم به مقاله “ علائم بیماری آلزایمر [ از علائم شروع آلزایمر تا علائم آلزایمر شدید] ” مراجعه نموده و جهت کنترل علائم آلزایمر و تقویت حافظه خود به راحتی اقدام نمایید.

2. برای درمان آلزایمر چه بخوریم؟

در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. اما داروهایی در دسترس هستند که می‌توانند علائم را به طور موقت کاهش دهند. همچنین برای کمک به فرد مبتلا به این بیماری و خانواده‌اش، در کنار آمدن با زندگی روزمره، پشتیبانی‌هایی در دسترس است.

3. آیا قرص مانازیل برای سن جوانی هم مناسب است؟

بله - ترکیبات این دارو به گونه ای است که از 18 سال به بالا و زیر 18 سال فقط با تجویز پزشک قابل استفاده است. توجه داشته باشید حتما با تجویز پزشک مصرف کنید و از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید.

4. قرص مانازیل را می‌توان با معده خالی مصرف کرد؟

می‌توانید دارو را همراه با وعده غذایی خود یا بدون غذا مصرف کنید. اما جهت جلوگیری از رفلاکس معده و ناراحتی های گوارشی توصیه میشود که با معده پر مصرف گردد.

منبع

Manazil: Uses, Side effects and Interactions