هالوکس والگوس چیست | بررسی عارضه انحراف شست پا

هالوکس والگوس یا انحراف شست پا چیست

هالوکس والگوس یا بونیون که با عنوان عارضه انحراف شست پا نیز شناخته شده، یک برآمدگی استخوانی و اغلب دردناک است که روی مفصل پایه انگشت شست پا تشکیل می‌شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که برخی از استخوان‌های قسمت جلویی پا از موقعیت عادی خود خارج می‌شوند. این باعث می‌شود که انگشت شست پا به سمت انگشتان کوچک‌تر کشیده شود. همچنین باعث می‌شود مفصل پایه انگشت شست پا بیرون بزند و به سمت اولین استخوان متاتارس که مستقیماً پشت آن قرار دارد، فشار می‌آورد.

بیرون زدگی در یک مفصل، محل خم شدن انگشت پا هنگام راه رفتن، تشکیل می‌شود. اما در صورتی‌که دچار انحراف شست پا شوید، هر بار که قدم برمی‌دارید، تمام وزن بدن شما  روی آن قرار می‌گیرد. این عارضه هنگام راه رفتن می‌تواند دردناک باشد و از آنجا که کفش شما احتمالاً به آن ساییده می‌شود، بونیون همچنین می‌تواند باعث ایجاد پینه شود.

طبق مطالعات انجام‌شده، تقریباً از هر سه زن، یک نفر به انحراف شست پا (هالوکس والگوس) مبتلا است. بنابراین متخصصان معتقدند که این عارضه در زنان بیشتر مشاهده می‌شود. شایع‌ترین عوامل خطر برای تشکیل هالوکس والگوس، زمینه ژنتیکی عارضه بونیون و پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و نوک باریک است. افرادی که دچار این عارضه می‌شوند، بهتر هست هرچه سریع‌تر جهت پیگیری روند درمانی مناسب اقدام کنند. روش‌های درمان خانگی هالوکس والگوس مانند پوشیدن کفش مناسب و استفاده از کفی کفش، انواع پد و اصلاح‌کننده انحراف شست پا تاحدود زیادی می‌توانند از پیشرفت و شدت عارضه جلوگیری کنند، اما فقط روش‌های جراحی برای اصلاح بدشکلی انگشت شست پا که در هالوکس والگوس مشاهده می‌شود، وجود دارد.

علت هالوکس والگوس

به طور کلی تصور می‌شود که هالوکس والگوس ژنتیکی بوده و به دلیل ساختار معیوب پا که ارثی است، رخ می‌دهد. برخی از شرایطی که در ایجاد انحراف شست پا نقش دارند عبارتند از: کف پای صاف، رباط‌های بیش از حد انعطاف‌پذیر و ساختار غیرطبیعی استخوان. برخی از متخصصان معتقدند که کفش‌هایی که مناسب اندازه پای شما نیستند، باعث بروز بونیون می‌شوند، اما برخی دیگر فکر می‌کنند که کفش‌ها فقط اختلال و مشکل ساختاری موجود را بدتر می‌کنند. 

هالوکس والگوس معمولاً با گذشت زمان وخیم می‌شوند و در صورتی‌که روند درمانی آن پیگیری نشود ممکن است منجر به عوارض حرکتی ناخوشایندی شوند. عواملی که باعث تشدید این عارضه می‌شوند عبارتند از:

• کفش‌های تنگ یا خیلی کوچک که باعث می‌شوند انگشتان پا به هم فشرده شوند و به انگشت شست پا فشار وارد کنند.
• کفش‌های پاشنه بلند یا نوک باریک، این مدل‌ها باعث فشرده شدن انگشتان پا به هم می‌شوند.
• ایستادن برای مدت طولانی
• علائم آرتروز در پاهای شما

عوامل خطر انحراف شست پا

• آرتروز. انواع خاصی از آرتروز، احتمال بروز انحراف شست پا بونیون را افزایش می‌دهند. این امر به ویژه در مورد انواع التهابی آرتروز مانند آرتریت روماتوئید صادق است.
• ساختار پا. ساختار ضعیف یا نامناسب پا می‌تواند منجر به بونیون شود.
• ژنتیک. بروز انرحاف شست پا می‌تواند در خانواده ارثی باشد.
• کفش. پوشیدن کفش پاشنه بلند یا کفش تنگ ممکن است احتمال ایجاد انحراف شست پا را افزایش دهد. به همین دلیل است که در زنان بیشتر از مردان اتفاق می‌افتد.

علائم بونیون چیست؟

علاوه بر برآمدگی، علائم و نشانه‌های بونیون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• قرمز و ملتهب شدن پوست در کنار انگشت شست پا
• چرخش انگشت شست پا به سمت انگشتان دیگر
• ضخیم شدن پوست زیر انگشت شست پا
• پینه زدن انگشت دوم پا
• درد پا که ممکن است مداوم باشد یا گاهی اوقات ظاهر شود
• مشکل در حرکت دادن انگشت شست پا

هالوکس والگوس اغلب با درد همراه می‌باشد و ممکن است راه رفتن را دشوار کند. در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

• درد مداوم پا
• ناتوانی در پیدا کردن کفشی که به راحتی اندازه شما باشد
• کاهش انعطاف‌پذیری انگشت شست پا
• وجود یک توده بزرگ روی یا نزدیک مفصل انگشت شست پا

چگونه بونیون تشخیص داده می‌شود؟

در بیشتر موارد، پزشک می‌تواند بونیون را از طریق معاینه بصری تشخیص دهد، زیرا بسیاری از علائم ظاهری هستند. در طول معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است از شما بخواهد که انگشت پای خود را به جلو و عقب حرکت دهید تا محدودیت حرکت را بررسی کند. در صورت مشکوک بودن به آسیب یا بدشکلی، پزشک عکس‌برداری با اشعه ایکس را تجویز می‌کند. عکس‌برداری با اشعه ایکس می‌تواند شدت بونیون را به طور دقیق مشخص کند و علت آن را مشخص کند. همچنین ممکن است آزمایش خون برای رد احتمال آرتروز به عنوان علت آن لازم باشد.

 درمان هالوکس والگوس

درمان‌های جراحی و غیرجراحی زیادی برای بونیون وجود دارد. اگر بونیون راه رفتن یا پوشیدن کفش را دشوار می‌کند، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.گزینه‌های درمانی جراحی و غیرجراحی برای بهبود بونیون وجود دارد.

درمان خانگی هالوکس والگوس

درمان خانگی هالوکس والگوس شامل گزینه‌های غیر جراحی می‌باشد که برای جلوگیری از گسترش و وخامت عارضه توصیه شده‌اند و بهتر است برای کمک به بهبود انحراف شست پا به این موارد توجه داشته باشید. روش‌های درمان خانگی انحراف شست پا عبارتند از:

• استفاده از کفش‌های طبی. پوشیدن کفش‌هایی که کفی نرم دارند و فضای کافی برای تکان دادن انگشتان پا فراهم می‌کنند
• پد هالوکس والگوس و چسب‌های مخصوص بونیون پا: قرار دادن پا در حالت عادی با استفاده از انواع پد هالوکس والگوس بدون نسخه(OTC) یا نوار چسب توسط پزشک،  ناحیه اطراف بیرون‌زدگی پا را نرم می‌کند تا فشار روی بونیون را کاهش دهد.
• مصرف مسکن‌های بدون نسخه. داروهای ضد التهاب می‌توانند برای کاهش درد و التهاب تجویز شوند. مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا ناپروکسن
• استفاده از کفی‌های قوس پا در کفش. استفاده از کفی‌های کفش فشار را در حین راه رفتن، به طور یکنواخت توزیع می‌کنند و درد ناشی از بونیون را تسکین می‌دهند.
• کمپرس یخ: قرار دادن کمپرس یخ روی محل بونیون ملتهب پا می‌تواند به کاهش تورم و درد کمک کند.

جراحی هالوکس والگوس

اگر گزینه‌های غیر جراحی به بهبود وضعیا شست پای شما کمکی نکنند، ممکن است جراحی ضروری باشد. بسیاری از روش‌های جراحی برای درمان بونیون استفاده می‌شوند. پزشک شما بهترین روش را برای وضعیت شما توصیه خواهد کرد. با این حال، اکثر جراحی‌ها برای اصلاح بونیون، شامل روش “بونیونکتومی” است.

بونیونکتومی شامل موارد زیر است:

• اصلاح موقعیت انگشت شست پا با برداشتن مقداری از استخوان
• برداشتن بافت متورم از مفصل آسیب‌دیده

بهبودی کامل پس از عمل بونیونکتومی می‌تواند تا هشت هفته طول بکشد. در بیشتر موارد، بلافاصله پس از عمل می‌توانید روی پای خود راه بروید.

عوارض ناشی از هالوکس والگوس

در صورتی‌که هالوکس والگوس درمان نشده می‌تواند باعث تحریک کیسه پر از مایعی شود که مفصل را می‌پوشاند و “بورس” نامیده می‌شود. این امر باعث التهاب و تورم بورس می‌شود که باعث درد و حساسیت می‌شود و ممکن است منجر به محدودیت حرکت سایر مفاصل در انگشت پا شود. این بیماری “بورسیت” نامیده می‌شود.

سایر عوارض احتمالی بونیون عبارتند از:

• بدشکلی انگشت یا پای شما
• سفتی انگشت پا یا پای شما
• درد مزمن انگشت پا یا پای شما

در صورت مشاهده این علائم و همچنین ابتلا به دیابت یا هرگونه علائم عفونت، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

پیشگیری از انحراف شست پا

پوشیدن کفش‌هایی که به درستی اندازه پا هستند، راهی مؤثر برای جلوگیری از تشکیل بونیون است. یک کفش مناسب باید فضای زیادی در اطراف انگشتان پا داشته باشد و با شکل پای شما مطابقت داشته باشد. بطور کلی برای جلوگیری از بروز عارضه انحراف شست پا، برخی اقدامات پیشگیرانه توصیه شده‌اند:

• اگر بونیون در خانواده شما ارثی باشد، شکل پاهای خود را در طول زمان و با توجه به رشد آنها بررسی کنید.
• ورزش دادن پاها می‌تواند عضلات آنها را تقویت کند. انجام برخی ورزش‌های حرکتی انگشتان پا در بهبود وضعیت انحراف شست پا تاثیر چشمگیری دارد.
• کفش‌هایی بپوشید که اندازه مناسبی داشته باشند و انگشتان پا را منقبض یا فشرده نکنند.
• خانم‌ها باید حتی الامکان  از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند یا نوک باریک خودداری کنند.

نتیجه گیری

بیماری هالوکس والگوس یا انحراف شست پا را می‌توان نه صرفاً نوعی ناهنجاری استخوانی، بلکه بازتابی از تعامل پیچیده میان عملکرد حرکتی بدن، عادات روزمره و انتخاب‌های سبک زندگی دانست. این عارضه نشان می‌دهد که حتی کوچک‌ترین تغییر در ساختار پا می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر کل سیستم حرکتی انسان داشته باشد. از این‌رو، رویکرد درمانی آینده نباید تنها بر انجام عمل جراحی اصلاح زاویه استخوان متمرکز باشد، بلکه باید بر بازگرداندن تعادل عملکردی پا از طریق روش‌های جراحی دقیق، توان‌بخشی هدفمند و اصلاح رفتار حرکتی هدف‌گذاری شود. در نهایت، شناخت و بررسی علمی عارضه بیماری هالوکس والگوس نه تنها فرصتی برای درمان یک عارضه موضعی، بلکه راه روشنی را برای فهم عمیق‌تر ارتباط میان ساختار و عملکرد در بدن انسان فراهم می‌کند.

پرسش و پاسخ

آیا می‌توان انحراف شست پا را بدون جراحی درمان کرد؟ 

1. در برخی موارد، درمان‌های محافظه‌کارانه مانند پوشیدن کفش مناسب، استفاده از ارتز و انجام تمرینات پا می‌تواند به کاهش درد و کند کردن پیشرفت انحراف شست پا کمک کند. با این حال، این اقدامات نمی‌توانند خود بدشکلی استخوانی را معکوس کنند. جراحی تنها گزینه برای اصلاح بدشکلی است.

2. آیا بیرون‌زدگی و انحراف شست پا همیشه باعث درد می‌شوند؟

عارضه هالوکس والگوس یا انحراف شست پا، همیشه و برای همه افراد وضعیت دردناکی را بوجود نمی‌آورد. در برخی از افراد ممکن است انحراف شست پا قابل مشاهده باشد اما هیچ ناراحتی را تجربه نکنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است درد قابل توجهی داشته باشند. میزان درد اغلب به شدت بدشکلی و نوع کفش پوشیده شده مربوط می‌شود.

3. آیا هالوکس والگوس در زنان شایع‌تر هستند؟ 

بله، انحراف شست پا در زنان شایع‌تر می‌باشد، احتمالاً به دلیل پوشیدن کفش‌های تنگ، باریک یا پاشنه بلند که می‌توانند در ایجاد این عارضه نقش داشته باشند.

منبع

Review On Hallux Valgus