علائم سنگ کلیه و نشانههای که نباید نادیده گرفت
سنگ کلیه، رسوبات سختی است که از مواد معدنی و نمک ساخته شده و در دستگاه ادراری و اغلب در کلیه تشکیل میشود. رژیم غذایی، اضافه وزن بدن، برخی از بیماریهای زمینهای و برخی مکملها و داروها از جمله علل متعدد بروز این بیماری هستند. سنگ کلیه، هر بخشی از دستگاه ادراری (شامل کلیهها و مثانه) را تحت تأثیر قرار میدهد. اغلب با غلیظ شدن ادرار، سنگ ایجاد شده و به مواد معدنی اجازه میدهد تا متبلور شوند و به هم بچسبند. دفع این سنگها میتواند بسیار دردناک باشد، اما اگر به موقع تشخیص داده شوند، معمولاً آسیب دائمی ایجاد نمیکنند. بسته به شرایطتان، ممکن است برای دفع سنگ از کلیه به چیزی جز مصرف داروهای مسکن و نوشیدن آب زیاد نیاز نداشته باشید. در موارد دیگر، به عنوان مثال، در صورت تشکیل سنگ در دستگاه ادراری، با عفونت ادراری همراه بوده یا باعث ایجاد عوارض میشوند که در این شرایط ممکن است نیاز به جراحی باشد. در صورت افزایش خطر ابتلا به این بیماری، پزشک ممکن است درمان پیشگیرانهای را برای کاهش خطر تشکیل مکرر سنگهای کلیوی به شما توصیه کند.
درمان فوری سنگ کلیه پس از معاینه بیمار و بررسی علائم سنگ کلیه توسط متخصص صورت میگیرد. پس از مشاهده اولین علائم حتما به متخصص مراجعه کنید تا اقدامات لازم انجام شود. برای شناخت علائم رایج سنگ کلیه و روشهای درمانی، این مقاله را مطالعه نمائید.

آنچه در این مقاله میخوانیم:
- علائم سنگ کلیه
- علل تشکیل سنگ کلیه
- انواع سنگ کلیه
- عوامل خطر
- تشخیص بیماری
- درمان سنگ کلیه
- درمان سنگ کلیه (با ابعاد کوچک با حداقل علائم)
- درمان فوری سنگ کلیه (با ابعاد بزرگ همراه با علائم شدید)
- درمان فوری سنگ کلیه با استفاده از امواج صوتی برای شکستن سنگها
- درمان فوری سنگ کلیه با جراحی سنگهای بسیار بزرگ در کلیه
- درمان فوری سنگ کلیه با استفاده از اسکوپ برای شکستن سنگ
- درمان فوری سنگ کلیه با جراحی غده پاراتیروئید
- پیشگیری از تشکیل سنگ در دستگاه ادراری
- تغییر سبک زندگی
- داروی سنگ کلیه
- دارو برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم؟
- نتیجهگیری
- پرسش و پاسخ
علائم سنگ کلیه
علائم سنگ کلیه و نشانههای آن معمولاً تا زمان حرکت سنگ در کلیه یا به سمت لولههای حالب (میزنای)، قابل تشخیص نمیباشد. میزنایها، لولههایی هستند که کلیهها و مثانه را به هم متصل میکنند. اگر سنگ کلیه در میزنایها باقی بماند، ممکن است جریان ادرار را مسدود کند و باعث تورم کلیه و اسپاسم میزنای شود؛ که میتواند بسیار دردناک باشد.
علائم سنگ کلیه که در این مرحله تجربه میکنید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شدید در قسمت پهلو، پشت و زیر دندهها
- دردی که به قسمت تحتانی شکم و کشاله ران میرسد
- دردی که به صورت موج ناگهانی وارد شده و شدت آن در نوسان است
- درد یا احساس سوزش هنگام ادرار کردن (نشان دهنده تحریک مجاری ادراری و حرکت شن یا سنگ)
سایر علائم سنگ کلیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- وجود خون در ادرار که موجب تغییر رنگ ادرار به صورتی، قرمز یا قهوهای میگردد (حرکت سنگ یا شن باعث خراش در مجاری و خونریزی میشود)
- ادرار کدر یا بدبو (نشان دهنده عفونت در مجاری ادراری یا کلیه)
- نیاز مداوم به ادرار کردن، دفع ادرار بیشتر از حد معمول یا ادرار کردن در مقادیر کم (نشان دهنده انسداد مجاری)
- تهوع و استفراغ (به دلیل درد شدید یا التهاب و عفونت در کلیه)
- تب و لرز در صورت وجود عفونت
- تورم شکم و احساس پر بودن (نشان دهنده انسداد مجاری ادراری)
- درد ناشی ازحرکت سنگ در کلیه که ممکن است با حرکت سنگ در دستگاه ادراری شما، شدت آن تغییر کرده و افزایش یابد.
از میان این علائم، اگر تب و لرز شدید یا خونریزی یا انسداد مجاری ادراری رخ داد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.

علائم سنگ کلیه
علل تشکیل سنگ در دستگاه ادراری
عوامل اصلی تشکیل سنگ در دستگاه ادراری هنوز مشخص نشده، اگرچه عوامل متعددی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند. این بیماری زمانی تشکیل میشود که ادرار شما حاوی مواد تشکیلدهنده کریستال -مانند اگزالات کلسیم و اسید اوریک- بیشتر از مایع موجود در ادرار باشد که میتواند رقیق شود. در عین حال، ادرار شما ممکن است فاقد موادی باشد که از چسبیدن کریستالها به هم جلوگیری نموده و محیطی ایدهآل برای تشکیل سنگ در دستگاه ادراری فراهم میکند.
انواع سنگهای کلیه
شناخت نوع سنگهای کلیه، به تعیین علت تشکیل آن کمک نموده و ممکن است در یافتن راهکارهای چگونگی کاهش خطر ابتلا به بیماری مؤثر باشد.
انواع سنگ کلیه عبارتند از:
انواع سنگ کلیه: | |
سنگ اگزالات کلسیم: |
|
سنگ فسفات کلسیم: |
|
سنگ اسید اوریکی: |
|
سنگ استروویتی: |
|
سنگ سیستئینی: |
|
مقایسه انواع سنگ کلیه:
نوع سنگ کلیه: | اجزا سنگ | علت تشکیل سنگ | PH ادرار | شکل سنگ | نکات تکمیلی |
سنگ اگزالات کلسیم: | کلسیم + اگزالات | کم آبی و مصرف زیاد پروتئین | اسیدی تا خنثی | نامنظم و تیره | شایع ترین |
سنگ فسفات کلسیم: | کلسیم + فسفات | هیپرپاراتیروئید و آلکالوز ادراری | قلیایی | صاف و سفید | - |
سنگ اسید اوریکی: | اوریک اسید | کم آبی و مصرف زیاد پروتئین و نقرس | اسیدی | صاف و زرد قهوه ای | در مردان شایع تر |
سنگ استروویتی: | منیزیم+ آمونیوم+ فسفات | عفونت مزمن مجاری ادراری | قلیایی زیاد | بزرگ شاخ گوزنی | در زنان شایع تر |
سنگ سیستئینی: | آمینو اسید سیستئین | بیماری ژنتیکی سیستینوری | اسیدی | صاف و زرد | در کودکان شایع تر |
عوامل خطر یا علت سنگ کلیه
علائم سنگ کلیه ممکن است بر اثر برخی عوامل محرک و شرایط در افراد بروز پیدا کند و آنها را دچار مشکل کند. برخی شرایط تاثیر برخی شرایط عواملی که خطر ابتلا به بیماری را افزایش میدهند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی یا شخصی. اگر فردی در خانواده شما علائم بیماری سنگ کلیه داشته، احتمال بروز آن در شما نیز بیشتر است. اگر سابقه قبلی این بیماری را داشته باشید، در معرض خطر مجدد درگیرشدن به بیماری قرار دارید.
- کم آبی بدن.
- عدم نوشیدن آب کافی در روز، میتواند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد. افرادی که درمحیط گرم و خشک زندگی میکنند و کسانی که میزان تعرق زیادی دارند، ممکن است بیشتر از دیگران در معرض خطر این بیماری باشند ؛ کم آبی بدن موجب تغلیظ ادرار شده و محیط را برای تشکیل سنگ های مختلف فراهم میکند.
- راهکار پیشگیری : نوشیدن روزانه 8 لیوان آب یا دیگر مایعات یا افزایش مصرف غذاهای آب دار مانند کاهو و….
- رژیمهای غذایی خاص.
- داشتن رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی، سدیم (نمک) و قند و کلسیم ممکن است خطر ابتلا و علائم بیماری سنگ کلیه را افزایش دهد. این امر به ویژه در مورد رژیم غذایی با سدیم بالا، صادق است.
- راهکار پیشگیری : کاهش مصرف نمک و لبنیات مخصوصا بستنی و ماست و…
- مصرف زیاد نمک. وجود نمک به مقدار زیاد در رژیم غذایی، میزان کلسیم فیلترشده توسط کلیهها و خطر ابتلا به بیماری را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
- چاقی. شاخص توده بدنی بالا (BMI)، اندازه دور کمر بزرگ و افزایش وزن با افزایش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط است.
- بیماریهای گوارشی و عمل جراحی. جراحی بایپس معده، بیماری التهابی روده یا اسهال مزمن میتواند باعث تغییراتی در فرآیند گوارش شود که بر جذب کلسیم و آب بدن شما تأثیر داشته و مقدار مواد سنگساز را در ادرار افزایش میدهد. مخصوصا در بیماری IBS یا سندرم روده تحریک پذیر ، خطر سنگ کلیه افزایش می یابد.
- سایر اختلالات پزشکی. مانند
- اسیدوز توبولار کلیه = عدم توانایی کلیه در دفع اسید زیادی خون به ادرار
- سیستینوری = عدم باز جذب آمینواسید سیستین از ادرار به خون و تجمع سیستین در کلیه و ادرار
- هیپرپاراتیروئیدیسم = اختلال غده پاراتیروئید و افزایش بیش از حد کلسیم در خون
- هیپر اوریسمی: سطح بالای اوریک اسید خون به دلیل بیماری نقرس یا مصرف زیاد گوشت قرمز و… که احتمال تشکیل سنگ اورات را افزایش میدهد.
- عفونتهای مکرر دستگاه ادراری نیز میتوانند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند.
- برخی از مکملها و داروها. مکملهایی مانند
- ویتامین C و D و…
- مکملهای غذایی مانند کلسیم و…
- ملینها (در صورت استفاده بیش از حد)
- آنتی اسیدهای مبتنی بر کلسیم مانند پپتی لاک جویدنی یا شربت گابیس و برنیسکون و…
- داروهای خاص درمان میگرن یا افسردگی، میتوانند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند.
تشخیص بیماری
اگر پزشک شما بعد از انجام معاینه، مشکوک به وجود سنگ در هر یک از بخشهای دستگاه ادراری باشد، ممکن است آزمایشها و روشهای مختلف تشخیص بیماری را انجام دهد:
- معاینه فیزیکی. وجود علائم درد و خونریزی و… در پشت و پهلو
- آزمایش خون. درآزمایش خون بیمار، ممکن است کلسیم یا اسید اوریک یا کراتینین یا فسفات به مقدار زیاد مشاهده شود. نتایج آزمایش خون، امکان بررسی کامل سلامت کلیههای شما را فراهم نموده و ممکن است پزشک، وضعیت سلامتی شما را برای سایر بیماریها بررسی کند.
- آزمایش ادرار. در آزمایش نمونه ادرار 24 ساعته بیمار ممکن است نتایجی شامل وجود خون و پروتئین و کریستال مواد معدنی سنگساز یا مواد بازدارنده تشکیل سنگ، مشخص شود. برای این آزمایش، پزشک ممکن است از شما درخواست کند که آزمایش نمونه ادرار خود را دو مرتبه در دو روز متوالی انجام دهید.
- تصویربرداری. آزمایشات تصویربرداری ممکن است سنگ را در دستگاه ادراری بیمار نشان دهد. در توموگرافی کامپیوتری با سرعت بالا یا انرژی دوگانه (CT) ممکن است حتی سنگهای ریز هم مشخص شوند. معاینه تشخیصی حفره شکمی با اشعه ایکس، کمتر مورد استفاده قرار میگیرد، زیرا در این نوع آزمایش تصویربرداری، ممکن است سنگهای کوچک کلیه قابل تشخیص نباشند.
- سونوگرافی. یعنی استفاده از امواج صوتی برای شناسایی سنگ های بزرگ و وضعیت کلیه ؛ یک آزمایش غیرتهاجمی با عملکرد سریع و آسان، از دیگر گزینههای تصویربرداری برای تشخیص این بیماری است.
- سی تی اسکن بدون ماده حاجب. تصویربرداری دقیق و سریع و تعیین محل و اندازه و نوع سنگ کلیه حتی برای سنگ های کوچک.
- رادیوگرافی ساده: استفاده از اشعه ایکس جهت شناسایی سنگ کلیه مخصوصا سنگ کلسیم و فسفاتی اما برای سنگ های کوچک خیلی کاربردی نیست.
- تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی سنگ کلیه. ممکن است از شما خواسته شود که هنگام گرفتن نمونه ادرار، به منظور جداسازی و بررسی سنگها در کلیه، از یک صافی استفاده کنید. تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی بررسی این سنگها، ساختار سنگهای موجود در کلیه بیمار را نشان میدهد. پزشک شما از این اطلاعات برای تعیین علت ایجاد سنگ در کلیه و توصیه راهکارهایی برای جلوگیری از تشکیل آن استفاده میکند.
- سیتوسکوپی. مشاهده مستقیم سنگ در مجاری ادراری ؛ مناسب زمانی که سنگ کلیه حرکت کرده و در مجاری ادراری یا مثانه قرار دارد ؛ به بیهوشی یا بی حسی نیاز است.

درمان سنگ کلیه
درمان سنگ کلیه
درمان سنگ کلیه بسته به نوع سنگ و علت آن متفاوت است.
درمان سنگ کلیه (با ابعاد کوچک همراه با حداقل علائم)
علائم سنگ کلیه در نوع خفیف بیماری نامحسوس بوده، سنگهای کوچکی تشکیل شده و نیازی به درمان تهاجمی ندارند. این نوع سنگهای کوچک با برخی روشها دفع میشوند:
- استراحت و استفاده از کمپرس گرم
- نوشیدن آب: نوشیدن 1.8 تا 3.6 لیتر آب در روز، ادرار شما را رقیق نگه داشته و ممکن است از تشکیل سنگ جلوگیری کند. مگر اینکه پزشک دستورالعمل دیگری برای شما داشته باشد. برای تولید ادرار شفاف، مایعات (به طور ایدهآل بیشتر آب) کافی بنوشید.
- مسکنها: حرکت یک سنگ کوچک، احساس درد خفیفی را در قسمت پهلو ایجاد میکند. برای تسکین درد خفیف و درمان سنگ کلیه پزشک ممکن است مسکنهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن و… را توصیه کند.
- درمان سنگ کلیه به روش پزشکی: پزشک شما ممکن است دارویی برای دفع سنگهای کلیه به شما تجویز کند. این نوع دارو که به عنوان مسدودکننده آلفا شناخته میشود، ماهیچههای حالب را شل کرده و به شما کمک میکند تا سنگها را سریعتر و با درد کمتری دفع کنید. نمونههایی از مسدودکنندههای آلفا عبارتند از تامسولوسین و ترکیب دارویی دوتاستراید و تامسولوسین (آولوسین).
درمان فوری سنگ کلیه (با ابعاد بزرگ همراه با علائم شدید)
نوع حاد بیماری با تشدید علائم بیماری سنگ کلیه و افزایش حجم سنگهای موجود، که به خودی خود دفع نشده یا باعث خونریزی، آسیب کلیه یا عفونتهای مجاری ادراری میشوند، ممکن است به درمان پیشرفته نیاز داشته باشند.
روشهای درمان سنگ کلیه شامل موارد زیر میباشد:
درمان فوری سنگ کلیه با استفاده از امواج صوتی برای شکستن سنگها
برای برخی از سنگهای کلیه -بسته به اندازه و موقعیت- پزشک ممکن است روشی به نام سنگشکنی با موج شوک خارج از بدن (ESWL) را توصیه کند. در روش(ESWL)، از امواج صوتی برای ایجاد ارتعاشات قوی (امواج ضربهای) برای شکستن سنگها استفاده شده که قطعات ریز سنگها، در ادرار دفع میشوند. مدت زمان انجام این روش حدود 45 تا 60 دقیقه و همراه با درد خفیفی میباشد، بنابراین ممکن است پزشک قبل از انجام آن، از آرامبخش یا بیهوشکننده خفیف استفاده کند. انجام این روش میتواند منجر به مشاهده خون در ادرار، کبودی در پشت یا شکم، خونریزی در اطراف کلیه و سایر اندامهای مجاور و ناراحتی در هنگام حرکت قطعات سنگ از مجرای ادراری شود.
درمان فوری سنگ کلیه با جراحی سنگهای بسیار بزرگ در کلیه
این نوع روش درمان سنگ کلیه یک روش جراحی به نام نفرولیتوتومی از راه پوست میباشد که شامل برداشتن سنگهای کلیه با استفاده از یک لوله کوچک است که از طریق یک برش کوچک در پشت شما وارد میشود. در حین جراحی، بیمار، بیهوشی عمومی دریافت خواهد کرد و تا زمان بهبودی یک تا دو روز در بیمارستان خواهد بود. اگر روش (ESWL) ناموفق باشد، پزشک ممکن است این جراحی را توصیه کند.
درمان فوری سنگ کلیه با استفاده از اسکوپ برای شکستن سنگ
برای برداشتن سنگهای کوچکتر در حالب (میزنای) یا کلیه، پزشک ممکن است یک لوله نازک با نور (یورتروسکوپ) مجهز به دوربین را از طریق مجرای ادرار و مثانه به میزنای شما عبور دهد و هنگامی که سنگ مشاهده شد، با ابزارهای خاصی، سنگ را پیدا نموده یا آن را به قطعات کوچکتر تقسیم کند که در ادرار شما دفع شود. سپس پزشک ممکن است با وارد کردن یک لوله کوچک (استنت) در میزنای، تورم را تسکین داده و روند بهبودی را تسریع بخشد. ممکن است در طول این عمل، نیاز به بیهوشی عمومی یا موضعی داشته باشید.
درمان فوری سنگ کلیه با جراحی غده پاراتیروئید
برخی از سنگهای فسفات کلسیمی بر اثر فعالیت بیش از حد غدد پاراتیروئید تشکیل شده که در چهار گوشه غده تیروئید، درست زیر غضروف سپری (محافظ تیروئید) (Adam's apple) قرار دارند. هنگامی که تولید هورمون پاراتیروئید از این غدد، بیش از حد معمول باشد(هیپرپاراتیروئیدیسم)، همراه با افزایش سطح کلسیم بدن، ممکن است سنگهایی در دستگاه ادراری تشکیل شود. هیپرپاراتیروئیدیسم، گاهی اوقات با شکلگیری یک تومور کوچک و خوشخیم در یکی از غدد پاراتیروئید یا افزایش تولید هورمون پاراتیروئید بر اثر برخی بیماریهای دیگر به وجود میآید . با توقف رشد غده، تشکیل سنگ در دستگاه ادراری نیز متوقف میگردد یا ممکن است پزشک، برای درمان سنگ کلیه، روش درمانی را توصیه نماید که باعث تولید بیشتر هورمون غده پاراتیروئید میشود.

قوی ترین قرص دفع سنگ کلیه
پیشگیری از تشکیل سنگ در دستگاه ادراری
پیشگیری از تشکیل سنگ در دستگاه ادراری ممکن است شامل ترکیبی از تغییرات سبک زندگی و داروها باشد.
تغییر سبک زندگی
ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهید اگر…
- به مقدار کافی در طول روز آب بنوشید: برای افرادی که سابقه این بیماری را دارند، پزشکان معمولاً نوشیدن مایعات کافی برای دفع 2 لیتر ادرار در روز را توصیه میکنند. ممکن است پزشک برای اطمینان یافتن از نوشیدن آب به مقدار کافی، از شما بخواهد که حجم خروجی ادرار خود را اندازهگیری کنید. اگر در آب و هوای گرم و خشک زندگی میکنید یا به طور مکرر ورزش میکنید، ممکن است نیاز به نوشیدن آب بیشتر برای تولید ادرار کافی داشته باشید. اگر ادرار شما روشن و شفاف است، احتمالاً آب کافی مینوشید. همچنین مصرف آب لیمو در پیشگیری از سنگ کلسیمی مفید بوده و حتی میتواند سنگ کلیه تا 3 میلی متر را نیز دفع کند.
- غذاهایی با مقدار کمتر اگزالات مصرف کنید: اگر بدن شما مستعد تشکیل سنگهای اگزالات کلسیمی باشد، ممکن است پزشکتان مصرف غذاهای غنی از اگزالات را محدود کند. این غذاها عبارتند از: ریواس، چغندر، بامیه، اسفناج، چغندر سوئیسی، سیب زمینی شیرین، آجیل، چای، شکلات، فلفل سیاه و محصولات سویا.
- غذاهای کمنمک و پروتئین غیرحیوانی مصرف کنید:
- مخصوصا برای پیشگیری از سنگ کلیه کلسیمی، مقدار نمک مصرفی خود را کاهش دهید و از منابع پروتئینی غیرحیوانی مانند حبوبات؛ و به جای نمک، از طعمدهندههای جایگزین نمک استفاده کنید.
- مصرف سبزی و میوه و غلات را افزایش داده و مصرف گوشت قرمز و غذاهای فرآوری شده را کاهش دهید.
- مخصوصا برای سنگ کلسیمی، از مصرف غذاهای سرشار از اگزالات بپرهیزید مانند: شکلات و اسفناج و چای پر رنگ و مغزها و کلم و کاهو و…
- مخصوصا برای سنگ اسید اوریکی، از مصرف پروتئین های حیوانی (گوشت و ماهی و…) و الکل بپرهیزید.
- مخصوصا برای سنگ های اوریکی، مصرف گوشت و مرغ و ماهی و شکر را کاهش داده و به جای آن از پروتئین های گیاهی و شکر طبیعی استفاده کنید.
- غذاهای غنی از کلسیم مصرف کنید: طبق توصیه پزشکان، مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم، محدودیتی نداشته اما در مصرف مکملهای کلسیم احتیاط کنید. کلسیم موجود در غذا، تأثیری بر خطر ابتلا به بیماری ندارد. به خوردن غذاهای غنی از کلسیم ادامه دهید، مگر اینکه پزشکتان محدودیت پزشکی برای شما در نظر بگیرد. قبل از مصرف مکملهای کلسیم با پزشک خود مشورت کنید، زیرا این مکملها با افزایش خطر ابتلا به بیماری مرتبط هستند. ممکن است با مصرف مکملها همراه با وعدههای غذایی، این خطر کاهش یابد. اگر در رژیمهای غذایی خود مقدار کافی کلسیم دریافت نمیکنید، خطر تشکیل و بروز نشانههای سنگ کلیه افزایش مییابد. از پزشک خود بخواهید که برای دریافت یک برنامه غذایی مناسب که خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد؛ شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد.
- مکمل های مفید برای پیشگیری از انواع سنگ کلیه:
- سنگ اگزالات کلسیم: کپسول لیت کنترل پی اچ بالانس: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد
- سنگ فسفات کلسیم: کپسول لیت کنترل پی اچ بالانس و کپسول لیت کنترل پی اچ داون: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد
- سنگ اسید اوریکی: کپسول لیت کنترل پی اچ آپ: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد
- سنگ استروویتی: کپسول لیت کنترل پی اچ داون: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد
- سنگ سیستئینی: کپسول لیت کنترل پی اچ آپ: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد
داروی سنگ کلیه
داروها، کنترلکننده میزان مواد معدنی و املاح در ادرار هستند و ممکن است برای بدن افرادی که مستعد این بیماری هستند، مفید باشند. نوع دارویی که پزشک شما تجویز میکند به نوع سنگ موجود در کلیه شما بستگی دارد. در اینجا انواع سنگهای کلیه و داروهای مربوطه آورده شده است:
- سنگهای کلسیمی: برای پیشگیری از تشکیل سنگهای کلسیمی، پزشک ممکن است داروی دیورتیک تیازیدی یا یک داروی حاوی فسفات تجویز کند.
- سنگهای اسید اوریک: پزشک ممکن است آلوپورینول (زیلوپریم، آلوپریم) را برای کاهش سطح اسید اوریک در خون و ادرار و دارویی برای قلیایی نگه داشتن ادرار تجویز کند. در برخی موارد، آلوپورینول و یک عامل قلیایی ممکن است سنگهای اسید اوریک را حل کنند.
- سنگهای استروویت: برای جلوگیری از تشکیل سنگهای استروویت، پزشک ممکن است راهکارهایی را برای پاکسازی ادرار از باکتریهای عامل عفونت، توصیه کند؛ از جمله نوشیدن مایعات برای حفظ جریان متعادل ادرار و دفع مکرر ادرار. در موارد نادر، استفاده طولانیمدت از آنتی بیوتیکها در دوزهای کوچک یا متناوب ممکن است به دستیابی به این هدف کمک کند. بهعنوان مثال، پزشک ممکن است قبل و بعد از جراحی، آنتی بیوتیک را برای درمان سنگ کلیه توصیه کند.
- سنگ سیستین: همراه با پیشنهاد رژیم غذایی کم نمک و پروتئین غیرحیوانی، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که مایعات بیشتری بنوشید تا ادرار بسیار بیشتری تولید کنید. در صورتیکه این روش مؤثر نبود، پزشک ممکن است دارویی را نیز تجویز کند که حلالیت سیستین را در ادرار افزایش دهد. داروهایی که برای سنگ کلیه تجویز میشوند شامل موارد ذیل میباشد:
- قرص آلوپورینول 100 و 300 میلی گرم: برای درمان سنگ کلیه اوراتی و سیستئینی و پیشگیری از تشکیل سنگ جدید اسید اوریکی(با کاهش میزان اسید اوریک)
- قرص پتاسیم سیترات 5 و 10 میلی اکی والان: برای درمان سنگ کلیه اوراتی و سیستئینی و پیشگیری از تشکیل سنگ جدید - قلیایی کننده ادرار
- قرص تامسولوسین 0/4 میلی گرم: شل کننده مجاری ادراری و عبور راحت سنگ
- مکمل دارویی برای سنگ کلیه:
- کپسول لیت کنترل پی اچ بالانس: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد - تنظیم PH ادرار - برای درمان سنگ کلیه کلسیم اگزالات و کلسیم فسفات
- کپسول لیت کنترل پی اچ داون: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد - اسیدی کننده ادرار - برای درمان سنگ کلیه استروویتی و کلسیم فسفات که در ادرار قلیایی تشکیل میشوند
- کپسول لیت کنترل پی اچ آپ: بعد از صبحانه و شام یک عدد با آب زیاد - قلیایی کننده ادرار - برای درمان سنگ کلیه سیستئینی و اسید اوریکی که در ادرار اسیدی تشکیل میشوند
- قرص سیستون هیمالیا: گیاهی - پیشگیری و کاهش سایز و دفع سنگ کلیه - روزانه 2 عدد تا 5 ماه بعد از دفع سنگ
- قرص لیتورکس بی: گیاهی - پیشگیری و کاهش سایز و دفع سنگ کلیه - روزانه 4 عدد با آب زیاد
- کپسول رواتینکس: گیاهی و عصاره های دارویی - درمان سنگ کلیه و عفونت مجاری ادراری و کاهش درد و اسپاسم کلیه - روزانه 2 تا 3 عدد قبل از غذا
- کپسول رنانکس: جایگزین رواتینکس آلمانی
- شربت اورتیکا: حاوی گیاه گزنه - پیشگیری و درمان سنگ کلیه و افزایش ادرار و کاهش سرعت حرکت باکتری - روزانه 2 قاشق مرباخوری
- کپسول کرن بری 500 میلی گرم: حاوی عصاره کرنبری - پیشگیری از سنگ کلیه و عفونت مجاری ادراری - روزانه 2 عدد با آب زیاد
- کپسول کرن فیکس: حاوی عصاره کرنبری 500 میلی گرم - پیشگیری از سنگ کلیه و عفونت مجاری ادراری - روزانه 1 عدد با آب زیاد
- قرص کرنمد: حاوی عصاره کرنبری 300 میلی گرم و دیگر ترکیبات گیاهی - پیشگیری و درمان عفونت مجاری ادراری - روزانه 1 عدد با آب زیاد
- قرص ارومکس: حاوی عصاره کرنبری 600 میلی گرم+ ویتامین سی - پیشگیری از سنگ کلیه و عفونت مجاری ادراری - روزانه 1 عدد با آب زیاد
- کپسول ویتالیژن ویتامدیک: حاوی کرن بری 90 میلی گرم - پیشگیری از سنگ کلیه و عفونت مجاری ادراری - بعد از صبحانه 1 عدد با آب زیاد
- قطره سنکل: گیاهی - پیشگیری و کاهش سایز سنگ و درد و اسپاسم و دفع سنگ کلیه تا 7 میلی متر- روزانه 3 بار هر بار 60 قطره با آب زیاد
- ساشه سولوستون: سنگ شکن گیاهی+ پتاسیم سیترات - حل کننده سنگ اسید اوریکی و کلسیم اگزالاتی - روزانه یک ساشه را در 6 لیوان آب حل کنید
- قرص مدریک: حاوی گیاه دم اسب - قلیایی کننده ادرار - حل کننده سنگ های اسید اوریکی و سیستئینی - صبح و شب هر بار دو عدد
- شربت مگستون ب6 ویتابیوتیکس: حاوی پتاسیم منیزیم سیترات و ویتامین ب6 - پیشگیری از سنگ کلیه کلسیم اگزالات - روزانه 2 بار هر بار3 قاشق مرباخوری در یک لیوان آب
- کپسول اکتیوا ولبینگ الیمینیشن: حاوی گیاهان دارویی - روزانه 1 عدد با آب زیاد
دارو برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم؟
درمان 5 دارویی برای پیشگیری و درمان سنگ کلیه:
|
نتیجهگیری
علائم سنگ کلیه شامل درد شدید در ناحیههای پشت، پهلو یا شکم، خون در ادرار، تکرر ادرار و حالت تهوع و استفراغ میباشد که بر اثر تجمع مواد معدنی و نمکهای موجود در ادرار و تشکیل رسوبات در نقاطی از دستگاه ادراری، از کلیهها تا مثانه رخ میدهد. درمان سنگ کلیه به اندازه و موقعیت سنگ بستگی دارد. در برخی موارد، سنگهای کوچک بهطور خودبهخود از بدن دفع میشوند. در سایر موارد، ممکن است نیاز به درمانهای پزشکی مانند مصرف دارو یا جراحی باشد.
پرسش و پاسخ
1. عوامل خطر سنگ کلیه چیست؟
برخی مشاغل و سبک زندگی، بر افزایش احتمال ابتلا به این بیماری مؤثر هستند. نمونههایی از مشاغل مرتبط با خطر بالای ابتلا به این بیماری عبارتند از: مشاغل اداری، مشاغل ساختمانی، رانندگان، کارکنان مراقبتهای بهداشتی و افرادی که دسترسی محدودی به آب و حمام در طول روز کاری دارند. شرایط و سبک زندگی که با خطر بالای ابتلا و بروز علائم سنگ کلیه مرتبط هستند، عبارتند از: کم تحرکی، چاقی، فشار خون بالا، دیابت، بیماران بایپس معده و افراد الکلی. نشانههای سنگ کلیه در آقایان، و افراد دارای اضافه وزن و چاقی، بیشتر دیده میشود. افراد مبتلا به بیماری ممکن است دلایل ژنتیکی یا متابولیکی زمینهای برای ایجاد سنگ در کلیه داشته باشند.
2. چه مدت طول میکشد تا سنگ در دستگاه ادراری تشکیل شود؟
مدت زمان تشکیل سنگ، در هر بیمار متفاوت است. به طور معمول، چند ماه طول میکشد تا حتی سنگهای کوچک تشکیل شوند، اما برای افراد مستعد تشکیل سنگ، میتواند در عرض چند هفته اتفاق بیفتد.
3. شایعترین نشانههای سنگ کلیه چه مواردی هستند؟
شایعترین علائم در افراد مبتلا به بیماری، حالت تهوع و استفراغ برای افراد مبتلا میباشد. به دلیل درد زیاد، در اغلب اوقات، فرد دچار حالت تهوع میشود. همچنین تشکیل این سنگها، باعث تحریک شدن اعصاب در دستگاه گوارش شده و منجر به بروز ناراحتی معده میشود.
4. برای دفع سنگ کلیه چکار کنیم؟
برای دفع سنگ کلیه در اندازههای کوچک، نوشیدن آب، مسکنهای ضددرد، درمانهای پزشکی و در موارد سنگهای بزرگ درمان از طریق استفاده از امواج صوتی برای شکستن سنگها، جراحی برای برداشتن سنگهای بسیار بزرگ در کلیه استفاده از اسکوپ برای برداشتن سنگ، جراحی غده پاراتیروئید توصیه میشود.
5. چرا کلیه سنگ ساز میشود؟
علت اصلی بیماری سنگ کلیه کمبود آب بدن است. این بیماری بیشتر در افرادی مشاهده میشود که کمتر از 8 تا 10 لیوان آب در روز مصرف میکنند. هنگامیکه آب کافی برای رقیق کردن اسید اوریک موجود در ادرار وجود نداشته باشد، ادرار اسیدیتر میشود. در چنین شرایطی با محیط بیش ازحد اسیدی ادرار، سنگ کلیه تشکیل میشود.
منبع
فاطمه قنبری
06 مرداد 1403 در 01:28بهترین راهی که از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری میکنه ، مصرف زیاد مایعات در طول روز و رعایت رژیم غذایی هست. تحرک و فعالیت ورزشی هم بدن رو سالم نگه میداره.