صفر تا صد علل بروز و درمان شوره سر
شوره سر نوعی عارضه پوستی شایع، شامل پوسته‌های سفیدرنگی می‌باشد که براثر تجمع سلول‌های مرده پوست در موها ایجاد شده و باعث پوسته پوسته شدن پوست سر می‌شود. این عارضه مسری یا جدی نیست، اما بدلیل وجود خارش‌های مکرر پوستی ممکن است شرایط سختی را برای فرد ایجاد کرده و در بلندمدت درمان شوره سر دشوار باشد.
دوره درمان شوره سر نوع خفیف را می‌توان با استفاده از یک شامپوی ملایم روزانه آغاز کرد. در صورتی که نتیجه مطلوب مشاهده نشد، استفاده از یک شامپوی درمانی توصیه می‌شود. علائم این بیماری ممکن است تحت تاثیر برخی شرایط محیطی بعداً عود کند. شوره سر، در واقع نوع خفیف “درماتیت سبورئیک” ( از شایع ترین بیماری‌های التهابی پوست) می‌باشد.
- علائم شوره سر
- علل بروز شوره سر
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
- عوامل تشدید کننده شوره سر
- درمان شوره سر
- انواع شامپوهای ضد شوره
- درمان خانگی شوره سر
علائم شوره سر
علائم و نشانه‌های شوره سر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پوسته شدن پوست سر، موها، ابروها
- خارش پوست سر
- پوست سر پوسته پوسته شده نوزادان
- شرایط استرس زا یا در فصول سرد و خشک علائم و نشانه‌های شوره سر ممکن است تشدید شوند
علل بروز شوره سر
بروز شوره سر ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:
- پوست تحریک شده و چرب
- پوست خشک
- یک قارچ مخمر مانند (مالاسزیا) که از روغن‌های موجود در پوست سر اکثر بزرگسالان تغذیه می‌کند
- حساسیت به محصولات مراقبت از مو (درماتیت تماسی)
- سایر بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس و اگزما
چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود
پزشک با دیدن موی سر شما، به راحتی می‌تواند عارضه شوره سر را تشخیص دهد. اکثر افراد مبتلا به شوره سر نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. با استفاده منظم از شامپوهای مخصوص در دوره درمان شوره سر، اگرتغییری در وضعیت پوست سر شما مشاهده نشد، به پزشک مراقبت‌های اولیه یا متخصص پوست مراجعه نمائید.
عوامل تشدید کننده شوره سر
تقریباً هر فرد ممکن است به شوره سر مبتلا شود، اما برخی عوامل، شما را مستعد بروز این عارضه می‌نماید.
- سن. شوره سر معمولا در سنین جوانی شروع شده و تا میانسالی ادامه می‌یابد. این بدان معنا نیست که افراد مسن دچار شوره سر نمی‌شوند. برخی افراد، بصورت مادام العمر با این عارضه مواجه هستند.
- جنسیت. شوره سر در مردان بیشتر از زنان رایج است.
- بیماری‌های خاص. به نظر می‌رسد بیماری پارکینسون، سایر بیماری‌های تاثیرگذار بر سیستم عصبی ، بیماری اچ آی وی یا ضعف سیستم ایمنی، خطر شوره سر را افزایش می‌دهند.
خرید بهترین شامپوی ضد شوره از داروخانه حاتم
درمان شوره سر
خارش و پوسته پوسته شدن در شوره سر اغلب قابل کنترل است. افرادی که دچار شوره سر خفیف شده اند، ابتدا شستشوی مو را با یک شامپوی ملایم امتحان کرده تا میزان چربی و تجمع سلول‌های پوستی کاهش یابد. اگر این روش موثر نبود، یک شامپوی درمانی را امتحان کنید. عملکرد شامپوهای ضد شوره، رطوبت رسانی به پوست سر می‌باشد و پوست سر آسیب دیده را درمان می کنند. بسیاری از شامپوهای ضد شوره حاوی مواد ضدالتهابی، مرطوب کننده و تعادل‌دهنده هستند که موجب بهبود استحکام پوست سر و موها شده و به طور کلی تاثیرات قابل توجهی بر روی سلامت پوست سر و موها دارند. برخی افراد فقط می‌توانند دو تا سه مرتبه در هفته از شامپوهای درمانی استفاده کنند و در صورت نیاز شستشوی مو را بصورت منظم انجام دهند. افرادی که جنس موهایشان بیشتر خشک می‌باشد، بجای استفاده از شامپو، از نرم کننده استفاده نمایند.
محصولات مو و پوست سر، چه درمانی و چه غیردرمانی، به صورت محلول، فوم، ژل، اسپری، پماد و روغن در دسترس هستند. برای پیدا کردن روتین درمان شوره سر مناسب با پوست خود، ممکن است لازم باشد بیش از یک محصول را امتحان کنید و احتمالاً به درمان مکرر یا طولانی مدت نیاز خواهید داشت. در صورت استفاده از هر محصولی، اگر دچار خارش یا سوزش شدید، مصرف آن را متوقف کنید. در صورت بروز یک واکنش آلرژیک - مانند بثورات پوستی، کهیر یا مشکل در تنفس - فورا به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
انواع شامپوهای ضد شوره
شامپوهای ضد شوره به منظور درمان شوره سر، التهاب‌های پوستی، خشکی و پوسته شدن پوست سر مورد استفاده قرار می‌گیرند و با مرور زمان و استفاده منظم، بهبودی در پوست سر مشاهده خواهد شد. با توجه به نوع پوست سر هر فرد، انواع مختلفی از شامپوها با ترکیبات خاص مناسب با پوست تجویز می‌شود. بر این اساس شامپوهای ضد شوره مطابق ذیل طبقه بندی می‌شوند:
- شامپوهای ضد شوره مناسب پوست چرب: ترکیبات این شامپوها باعث پاکسازی پوست سر شده و همچنین تجمع چربی پوست را کاهش می‌دهند. ترکیبات مفید در شامپوهای ضد شوره برای موی چرب شامل خواص ضد عفونی‌کننده، ضد قارچی و ضد التهابی پوست سر، حفاظت از پوست سر و مو در برابر خشکی و التهاب و خواص ضد باکتری، ضد قارچ هستند که در بهبود علائم شوره پوست سر، مؤثر می‌باشند.
- شامپوی ضد شوره مناسب موی خشک: این شامپوها شامل موادی هستند که در تغذیه و ترمیم موهای خشک مؤثر بوده و از خشکی و شوره پوست سر جلوگیری می‌کنند. ترکیبات شامپوهای ضد شوره برای موی خشک و آسیب دیده با عملکرد رطوبت رسانی، تأمین رطوبت موها و پوست سر و تقویت ریشه‌ها و ساختار مو به درمان شوره سر و بهبود خارش و التهاب کمک می‌نماید.
شامپوهای شوره سر بر اساس محتویات دارویی طبقه بندی می‌شوند. برخی از آن‌ها در فرمولاسیون‌های قوی تر با نسخه در دسترس هستند:
- شامپوهای پیریتیون (DermaZinc, Head & Shoulders و غیره). این شامپوها حاوی عامل ضد باکتری و ضد قارچ “روی پیریتیون” هستند.
- شامپوهای حاوی قطران ( ترکیبات برگرفته شده از قیر) (Neutrogena T/Gel و غیره). قطران زغال سنگ، سرعت مرگ و پوسته پوسته شدن سلول‌های روی پوست سر را کاهش می‌دهد. اگر موهای رنگ روشن دارید، این نوع شامپو ممکن است باعث تغییر رنگ شود. همچنین می‌تواند پوست سر را نسبت به نور خورشید حساس تر کند.
- شامپوهای حاوی اسید سالیسیلیک (شامپو ضد شوره جیسون، Baker P&S و غیره). این محصولات، از پوسته پوسته شدن پوست سر پیشگیری می‌کنند.
- شامپوهای سلنیوم سولفید (Head & Shoulders Intensive، Selsun Blue و غیره). این شامپوها حاوی یک عامل ضد قارچ هستند. این محصولات را طبق دستورالعمل استفاده نموده و بعد از شستشو به خوبی آبکشی کنید، زیرا ترکیبات سازنده این شامپوها ممکن است باعث تغییر رنگ مو و پوست سر گردد.
- شامپو ضد شوره خشک لافارر سری کلیمبا. جلوگیری از پوسته ریزی و خشکی پوست سر، دارای فرمولاسیون با ساختار ملایم و آبرسانی عمقی و مؤثر در مو
- شامپو ضد شوره مو خشک سریتا. مهار پوسته ریزی و پاکسازی مو از فلس‌های سفید رنگ، مهار ریزش مو ناشی از شوره و پوسته ریزی، افزایش رطوبت رسانی به پوست سر، رفع خارش و قرمزی پوست سر
- شامپو ضد شوره مو خشک پریم. جلوگیری از تکثیر و رشد قارچ مولد شوره پوست سر خشک، تسکین دهنده، رفع التهاب، قرمزی و خارش پوست سر، کاهش سرعت پوسته ریزی، فاقد پارابن و سیلیکون، پاکسازی پوست سر
- شامپو ضد شوره چرب استم سل. حفظ رطوبت طبیعی پوست و مو، تنظیم و کنترل چربی غدد سباسه پوست سر، جلوگیری از عود مجدد شوره و کاهش پوسته ریزی
- شامپو ضد شوره چرب وچه: ضد شوره و ضد قارچ، کنترل ترشح چربی پوست سر و حذف شوره‌های مقاوم، کاهش خارش پوست سر
- شامپو ضد شوره آدرا: رطوبت رسانی و افزایش حالت پذیری مو، اکسیژن رسانی به پوست سر در جهت تسکین خارش و حساسیت، خنک کنندگی و شادابی پوست سر
در دوره درمان شوره سر، در صورت از بین رفتن اثربخشی شامپوی مورداستفاده پس از مدتی کوتاه، سعی کنید دو نوع شامپو شوره سر را بصورت متناوب امتحان کنید. هنگامی که شوره سر شما کنترل شد، به منظور حفاظت و پیشگیری از بروز مجدد سعی کنید بصورت مکرر از شامپوهای درمانی استفاده نکنید. دستورالعمل‌های مربوط به شامپوی مورد استفاده خود را مطالعه و مطابق آن عمل کنید. برای درمان شوره سر، برخی از محصولات باید برای چند دقیقه روی پوست باقی بمانند، در حالی که برخی دیگر باید به سرعت شسته شوند. اگر چندین هفته به طور منظم از شامپوهای درمانی استفاده نموده و همچنان شوره سر مشاهده می‌کنید، با پزشک یا متخصص پوست خود صحبت کنید. ممکن است به یک شامپوی قوی یا لوسیون استروئیدی نیاز داشته باشید.
درمان‌های خانگی شوره سر
شما می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به شوره سر یا کنترل آن اقدامات زیر را انجام دهید:
- کنترل استرس : استرس بر سلامت کلی بدن تأثیر داشته و شما را مستعد ابتلا به برخی بیماری‌ها و حتی به تشدید شدن تحریک شوره سر یا علائم موجود می‌نماید.
- رژیم غذایی سالم : رژیم غذایی که تامین کننده روی، ویتامین B و انواع خاصی از چربی‌ها به میزان کافی در بدن باشد، ممکن است در پیشگیری از شوره سر مؤثر باشد.
- برنامه روتین مراقبت از مو و پوست مناسب پوست سر شما : اگر پوست سر شما چرب است، شستشوی روزانه مو با شامپو ممکن است از شوره سر پیشگیری کند. به آرامی پوست سر خود را ماساژ دهید تا پوسته‌های آن جدا شود. سپس به طور کامل آبکشی کنید. اگر جنس موهای شما خشک و پوست سرتان حساس است، از شامپو زدن مکرر مو خودداری نموده و در حین شستشو، موهای خود را به آرامی برس بزنید.
- نور آفتاب : نور آفتاب ممکن است برای کنترل شوره سر مفید باشد. بنابراین کمی از وقت خود را در فضای آزاد بگذرانید و حتما از ضد آفتاب برای صورت و بدن خود استفاده کنید.
- محدود کردن استفاده از محصولات حالت دهنده مو : محصولات حالت دهنده مو ممکن است روی موها و پوست سر شما تجمع یافته و باعث افزایش چربی پوست سر شوند.
پرسش و پاسخ
1- شایع ترین علت بروز شوره سر چیست؟
از مهمترین دلایل بروز شوره سر می‌توان به وجود قارچ مخمر مالاسزیا روی پوست سر، چرب بودن پوست سر، برخی بیماری‌های خودایمن مثل پسوریازیس و برخی عوامل محیطی مانند استرس، تغییر ات هورمونی و کمبود مواد مغذی اشاره نمود.
2- برای پیشگیری و ممانعت از بروز شوره سر چه نوع مواد غذایی مصرف کنیم؟
داشتن تغذیه سالم در جلوگیری از شوره سر مؤثر می‌باشد. مصرف سبزیجات، ویتامین B، روی، منابع پروتئین و چربی مثل تخم مرغ و نوشیدن آب به مقدار کافی توصیه شده است.
3- آیا عارضه شوره سر منجر به ریزش مو می‌شود؟
در بیشتر موارد، شوره سر بطور مستقیم باعث ریزش مو نمی‌شود، با این حال بروز شوره و در نتیجه خارش مداوم پوست سر به فولیکول‌های مو آسیب رسانده و منجر به ریزش مو می‌شود.
4- آسانترین راه‌های درمان شوره سر چیست؟
استفاده از شامپوهای ضد شوره بصورت منظم و طبق تجویز پزشک، شستن پوست سر با آلوئه ورا قبل از شستشوی موهای خود، شستن پوست سر با مخلوط یک چهارم فنجان سرکه سیب و آب به مدت 15 دقیقه و شستشوی مجدد سر با آب، شستن پوست سر با دو قطره آب لیمو به مدت چند دقیقه و آبکشی کردن پوست، در رفع شوره سر مؤثر هستند.
5. چرا سر شوره میزند؟
پوست سر در شرایط مختلفی مانند انواع درماتیت‌ها دچار پوسته شده و می‌توانند باعث ایجاد پوسته در کف سر شوند. در اغلب موارد این نوع شوره حاصل درماتیت سبوره‌ای است. همچنین شستشوی ناکافی موها، قارچ مالاسزیا، پوست خشک، درماتیت تماسی و درماتیت سبورئیک باعث ایجاد شوره سر می‌شود.
6. برای خارش و شوره سر چکار کنیم؟
اگر پوست سر دچار شوره‌های خفیف باشد، استفاده از یک شامپوی ملایم روزانه توصیه می‌شود اما در صورتی که این کار موثر نبود، یک شامپوی دارویی ممکن است کمک کند. همچنین استفاده از روغن درخت چای، مصرف روغن نارگیل، آلوئه ورا، سرکه سیب، کنترل استرس و اضطراب، مصرف امگا 3، تغذیه مناسب و شستشوی کافی موها راهکارهای موثر برای درمان شوره سر هستند.
