درمان گلو درد ؛ از طب سنتی تا طب مدرن

علل بروز گلو درد

دلایل مختلف بروز این عارضه شامل موارد ذیل می‌باشد: 

• ویروس‌ها، (عامل بروز سرماخوردگی یا آنفولانزا)
• باکتری گروه A استرپتوکوکی ( عامل بروز گلو درد استرپتوکوکی، که فارنژیت استرپتوکوکی نیز نامیده می‌شود)
• آلرژی
• سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار

از این میان، عفونت‌های ناشی از ویروس‌ها، شایع‌ترین علت بروز بیماری شناخته شده‌اند. بیماری باکتریایی استرپتوکوکی، یک عفونت در قسمت‌های گلو و لوزه‌ها است که توسط باکتری ایجاد می‌شود. این باکتری‌ها، استرپتوکوک گروه A ( استرپتوکوک پیوژنز) نامیده می‌شوند.

علائم گلو درد

این عارضه، عمل بلع را دچار مشکل نموده و احساس خشکی و خراشیدگی را در قسمت گلو ایجاد می‌کند. نشانه‌های آن می‌تواند شامل علائم بیماری باکتریایی استرپتوکوکی، سرماخوردگی معمولی، آلرژی یا سایر بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی باشد. احساس درد در گلو ناشی از یک ویروس یا باکتری به نام استرپتوکوک گروه A می‌تواند علائم مشابهی داشته باشد.

گاهی اوقات برخی علائم، نشان‌دهنده تأثیر یک ویروس، به‌جای عامل استرپتوکوکی در بروز بیماری است:

• سرفه
• آبریزش بینی
• گرفتگی صدا (تغییرات در صدای شما که باعث می‌شود صدا، نفس‌آلود، خشن یا کشیده به‌نظر برسد)
• ورم ملتحمه(که «چشم صورتی» نیز نامیده می‌شود)

درمان گلودرد

علائم گلو درد استرپتوکوکی

به‌طور کلی بروز گلو درد در بیماری استرپتوکوکی، یک بیماری خفیف می‌باشد که  در عین حال می‌تواند بسیار دردناک باشد. علائم رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تب
• احساس درد هنگام بلع
• احساس درد در گلو که خیلی سریع شروع شده و ممکن است قسمت گلو قرمز به‌نظر برسد
• لوزه‌های قرمز و متورم
• لکه‌های سفید یا رگه‌هایی از چرک روی لوزه‌ها
• لکه‌های ریز و قرمز روی سقف دهان به نام پتشی
• غدد لنفاوی متورم در جلوی گردن

علائم گلو درد شدید

اگر شما یا فرزندتان درد یا سوزش در گلوی خود احساس می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد پزشک برای تشخیص عامل استرپتوکوکی، شما را آزمایش کند. همچنین در صورت مشاهده یکی از علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• دشواری در تنفس
• مشکل در بلع
• خون در بزاق یا خلط
• ترشح بیش از حد آب دهان (در کودکان خردسال)
• کم آبی بدن
• تورم و درد مفاصل
• کهیر

 لطفاً با مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید و در صورت عدم بهبودی ظرف چند روز یا حاد شدن بیماری، به پزشک اطلاع دهید. 

درمان

پزشک با پرسش در مورد علائم و انجام معاینه فیزیکی، نوع بیماری شما را تشخیص می‌دهد. از آنجایی که باکتری‌ها باعث بیماری استرپتوکوکی می‌شوند، مصرف آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت و جلوگیری از تب روماتیسمی و سایر عوارض مورد نیاز است. پزشک تنها با معاینه فیزیکی قادر به تشخیص بیماری استرپتوکوکی نمی‌باشد و برای تشخیص بیماری، آزمایش مربوطه را انجام خواهد داد. هر فرد مبتلا باید تا زمان برطرف شدن علائم تب در منزل استراحت نموده  و حداقل 12 ساعت آنتی بیوتیک مصرف کند.

اگر عامل بروز بیماری، ویروس باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک تأثیری نخواهد داشت. اغلب بیماران در عرض یک هفته خود به خود بهبود می‌یابند. پزشک ممکن است داروهای دیگری تجویز کند یا نکاتی را برای کمک به بهبودی به شما ارائه دهد. در صورت عدم نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک، عوارض جانبی آن‌ها می‌تواند به بدن آسیب برساند. عوارض جانبی شامل واکنش‌های آلرژیک شدید، عفونت‌های مقاوم به آنتی بیوتیک و عفونت «C. diff» باشد. عفونت «C. diff» باعث بروز اسهال شده که می‌تواند منجر به آسیب شدید روده بزرگ و مرگ شود.

درمان گلو درد شدید

برای کاهش درد، تب و درمان گلو درد شدید، بسیاری از مردم به استامینوفن (تیلنول و…) یا دیگر مسکن‌های خفیف روی می‌آورند. برای کاهش علائم، داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن (Children's Tylenol، FeverAll، سایرین) یا ایبوپروفن (Children's Advil، Children's Motrin و غیره) توصیه می‌شود که برای نوزادان یا کودکان تجویز شده است. به دلیل تأثیر مخرب آسپیرین و بروز بیماری کمیاب تورم در کبد و مغز، سندرم ری، مصرف آسپرین برای کودکان یا نوجوانان توصیه نمی‌شود. اگرچه معمولا روش‌های درمانی جایگزین متعددی برای درمان گلو درد شدید استفاده می‌شود، اما هنوز مؤثرترین داروی تسکین‌‌دهنده شناخته نشده است.

محصولات گیاهی یا جایگزین درمانی اغلب به صورت چای، اسپری یا آبنبات سرماخوردگی، بسته‌بندی می‌شوند. داروهای جایگزین رایج عبارتند از:

• نارون لغزنده
• ریشه شیرین بیان
• ریشه ختمی

برای درمان گلو درد شدید، همچنین می‌توانید از یک یا چند مورد از روش‌های درمانی استفاده کنید که مستقیماً بر قسمت گلو تأثیر می‌گذارند:

• اسپری حاوی یک ضد عفونی کننده بی‌حس کننده مانند فنل یا یک ماده خنک‌کننده مانند منتول یا اکالیپتوس
• قرص‌ گلو درد یا آبنبات سرماخوردگی (Cold Candy)
• تجویز شربت گلو درد
• از یک دستگاه مرطوب کننده تمیز یا بخارساز خنک استفاده کنید.
• با آب نمک غرغره کنید.
• نوشیدنی‌های گرم و مایعات فراوان برای درمان گلو درد شدید توصیه می‌شود.
• از عسل برای تسکین سرفه و درمان گلو درد شدید بزرگسالان و کودکان (حداقل یک سال به بالا) استفاده کنید.
• از پزشک یا داروساز خود در مورد داروهای بدون نسخه مشاوره بگیرید. همیشه طبق دستورالعمل، از داروهای بدون نسخه استفاده کنید.

 بهترین قرص گلو درد 

درمان گلو درد شدید و داروهای بدون نسخه کودکان

قبل از مصرف دارو برای درمان گلو درد شدید در کودکان، دستورالعمل‌های موجود بر روی برچسب‌های دارویی بدون نسخه را با دقت بخوانید و دنبال کنید. برخی از داروهای بدون نسخه، برای کودکان در سنین خاص، توصیه نمی‌شود.

مسکن‌ها

• کودکان کمتر از 6 ماه : فقط استامینوفن 
• کودکان 6 ماهه یا بزرگتر : استامینوفن یا ایبوپروفن

داروهای سرفه و سرماخوردگی

• کودکان کمتر از 4 سال : از داروهای بدون نسخه سرفه و سرماخوردگی، برای کودکان خردسال استفاده نکنید. داروهای سرفه و سرماخوردگی می‌توانند عوارض جانبی جدی برای کودکان خردسال ایجاد نمایند.
• کودکان 4 سال یا بیشتر : برای درمان گلو درد شدید، با پزشک کودک خود، در مورد مناسب بودن مصرف داروهای سرفه و سرماخوردگی بدون نسخه مشورت کنید. همچنین در مورد دوز مناسب داروهای بدون نسخه با توجه به سن، وزن و تمام داروهای مصرفی  کودک خود، با پزشک یا داروساز صحبت کنید.

پیشگیری 

شما می‌توانید با رعایت برخی نکات از بروز بیماری پیشگیری کنید، از جمله:

• شستشو  و تمیز نگه داشتن دست‌
• ممانعت از تماس نزدیک با افرادی با علائم شدید، سرماخوردگی یا سایر عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی خودداری کنید.
• اجتناب از کشیدن سیگار و  قرار گرفتن در معرض دود سیگار 

نتیجه‌گیری

اغلب عفونت‌های ویروسی، باکتریایی و همچنین محرک‌ها و جراحات، باعث گلو درد می‌شوند. اکثر بیماران در عرض چند روز، بدون درمان بهبود می‌یابند. برای کاهش درد، تب و درمان گلو درد شدید، بسیاری از مردم به استامینوفن (تیلنول) یا دیگر مسکن‌ها روی می‌آورند. علاوه بر داروهای بدون نسخه، روش‌های درمانی خانگی دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند به تسکین درد و درمان گلو درد شدید کمک کنند. استراحت، مایعات گرم، غرغره آب نمک و برخی محصولات گیاهی از جمله روش‌های درمانی مؤثر هستند.

پرسش و پاسخ

1. مصرف آنتی‌بیوتیک برای چه مواردی توصیه می‌شود؟

مصرف آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت و جلوگیری از تب روماتیسمی و سایر عوارض مورد نیاز است. اگر عامل بروز بیماری، ویروس باشد، مصرف آنتی بیوتیک تأثیری نخواهد داشت.

2. غذاهای نامناسب برای گلودرد کدامند؟

غذاهایی که به‌سختی بلعیده می‌شوند، باعث تحریک گلو می‌گردند؛ از جمله غذاهای خشک یا سبزیجات خام. غذاهای تند و میوه‌های اسیدی مانند لیموترش نیز می‌توانند گلو را تحریک کنند. 

3. دوره درمان گلو درد چه مدت است؟

در بیشتر موارد، این عارضه باید ظرف مدت 7 روز بهبود یابد. در صورت عدم بهبودی یا مشاهده علائم حاد، باید با پزشک مشورت کنید تا مشخص شود که آیا درمان ضروری است یا خیر.

4. چرا گلودرد می‌گیریم؟

آلرژی، ورم لوزه، رفلاکس اسید، مونونوکلئوز، عفونت ویروسی، سرماخوردگی، تحریک کننده‌ها، تنفس دهانی، گلودرد استرپتوکوکی، سرطان حنجره، لارنژیت، هوای خشک، قطره بینی، سیگار کشیدن، کووید 19، جراحت و اختلال در روند تولید صوت از علل بروز گلودرد هستند.

5. برای گلودرد شدید چکار کنیم؟

بهترین روش‌های درمان گلودرد شامل مصرف پاراستامول یا ایبوپروفن، استفاده از دستگاه بخور، غرغره آب نمک، مصرف عسل، چیپس یخ، قطره‌های دارویی، استراحت، مصرف آب به مقدار کافی، عسل و لیمو، آبنبات گلو، نوشیدن مایعات گرم، داروهای تسکین درد را امتحان کنید.

منبع:

Sore Throat Treatments