سیپروهپتادین / Cyproheptadine
نام‌های تجاری رایج در ایران : پریاکتین (Periactin)، سیپراکتین (Cypractin)، راسیپ(شربت)، پرافیل(شربت)، تراستوریکس(شربت)، بکواکتین(شربت)، ترزامین(شربت)، سیپوتا(شربت)
نام ژنریک : سیپروهپتادین (Cyproheptadine)
دسته دارویی: متعلق به دسته داروهای ضد حساسیت یا آنتی هیستامین
توضیحات محصول
سیپروهپتادین یک آنتی هیستامین است که علائم آلرژی را درمان می‌کند. می‌تواند آبریزش بینی، آبریزش چشم‌ها یا بثورات را تسکین دهد و همچنین برای افزایش اشتها کاربرد دارد. این دارو به شکل قرص یا محلول خوراکی با نام تجاری Periactin و… عرضه میشود.
آنچه در این مقاله می‌خوانیم :
- اشکال دارویی سیپروهپتادین
- موارد مصرف سیپروهپتادین
- مقدار و نحوه صحیح مصرف سیپروهپتادین
- هشدار مصرف سیپروهپتادین
- موارد احتیاط
- عوارض جانبی سیپروهپتادین
- تداخلات دارویی سیپروهپتادین
- شرایط نگهداری سیپروهپتادین
- نتیجه گیری
- پرسش و پاسخ
اشکال دارویی سیپروهپتادین
- قرص
- محلول خوراکی
موارد مصرف سیپروهپتادین
سیپروهپتادین یک آنتی هیستامین است که برای تسکین علائم آلرژی مانند آبریزش چشم، آبریزش بینی، خارش چشم/بینی، عطسه، کهیر و خارش استفاده میشود. این ماده از طریق مسدود کردن یک ماده طبیعی خاص (هیستامین) که بدن شما در طی یک واکنش آلرژیک تولید می‌کند، عمل می‌کند. این دارو همچنین یک ماده طبیعی دیگر در بدن شما (سروتونین) را مسدود می‌کند. این دارو نباید در نوزادان تازه متولد شده یا نارس استفاده شود. همچنین این محصول ممکن است بعنوان شربت اشتها آور اغلب در کودکان توسط پزشک متخصص اطفال تجویز شود و این دارو را به عنوان داروی اشتها آور برای فرزندان خود استفاده کنید. حتما توجه داشته باشید که مصرف این نوع شربت باید توسط پزشک متخصص تایید شود.
مقدار و نحوه صحیح مصرف سیپروهپتادین
سیپروهپتادین به صورت قرص و محلول (مایع) خوراکی در دسترس می‌باشد. معمولاً دو یا سه بار در روز مصرف میشود و اگر روزانه یک مرتبه تجویز شده، بهتر است عصر یا شب استفاده شود که خواب آلودگی ایجاد شده توسط این دارو، به زندگی روزمره آسیب وارد نکند. سیپروهپتادین را هر روز تقریباً در یک زمان خاص مصرف کنید. دستورالعمل‌های روی برچسب نسخه خود را به دقت مطالعه کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمی‌شوید توضیح دهد. سیپروهپتادین را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. از مصرف بیش از حد یا کمتر از تجویز پزشک، خودداری کنید.
چندین مثال از دوز تجویز شده ی داروی سیپروهپتادین:
| برای درمان آلرژی: | هر 8 ساعت یک عدد قرص 4 میلی گرم. در شرایط خاص و زیر نظر پزشک، روزانه حداکثر 8 عدد از این قرص قابل تجویز است. |
| برای درمان بی اشتهایی: | هر 6 ساعت نصف قرص 4 میلی گرم به مدت یک هفته و سپس هر 6 ساعت یک عدد قرص 4 میلی گرم. |
| برای درمان سندرم سروتونین: | ابتدا 3 عدد قرص 4 میلی گرم با هم و سپس هر 6 ساعت یک عدد قرص 4 میلی گرم. |
| برای درمان بی اشتهایی در کودکان: | كودكان 2 تا 6 سال: هر 8 یا 12 ساعت 2 میلی گرم . كودكان 6 تا 14 سال: هر 8 یا 12 ساعت 4 میلی گرم . معمولا برای جلوگیری از عوارضی مثل به صورت پیوسته فقط به مدت یک ماه |
خرید بهترین شربت اشتها آور از داروخانه حاتم
عوارض جانبی سیپروهپتادین
- با مصرف این دارو ممکن است فرد دچار خواب آلودگی، سرگیجه، تاری دید، یبوست، یا خشکی دهان/بینی/گلو شود.در صورت تداوم یا وخامت هر یک از این عوارض، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
- برای تسکین خشکی دهان، آب نبات (بدون قند) یا چیپس یخ میل کنید، آدامس (بدون قند) بجوید یا آب بنوشید.
- به یاد داشته باشید که این دارو با تشخیص پزشک برای شما تجویز شده است و مزایای مصرف آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی را بروز نمی‌دهند.
- در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی جدی، از جمله: تغییرات روانی/خلقتی (مانند بی قراری، گیجی، توهم)، لرزش (لرزش)، مشکل در ادرار کردن، ضربان قلب سریع/نامنظم، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
- در صورت بروز هر گونه عوارض جانبی بسیار جدی، از جمله: تشنج، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- واکنش آلرژیک بسیار جدی نسبت به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله: بثورات پوستی مانند تورم ، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
هشدار مصرف سیپروهپتادین
- قبل از مصرف سیپروهپتادین، اگر به آن حساسیت دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. یا اگر آلرژی دیگری دارید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای جزئیات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
- قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید، به ویژه در موارد: مشکلات تنفسی (مانند آسم، آمفیزم)، فشار بالای چشم (آب سیاه)، بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری کلیوی، تشنج، معده/ مشکلات روده (مانند زخم، انسداد)، پرکاری تیروئید (پرکاری تیروئید)، مشکل در ادرار کردن (به عنوان مثال، به دلیل بزرگ شدن پروستات).
- این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی یا تاری دید شما شود. در هنگام مصرف این دارو، از مصرف الکل یا آبجو یا ماری جوانا (حشیش) خودداری کنید، بدین دلیل که می‌تواند باعث سرگیجه یا خواب آلودگی بیشتر شما شود. از نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید. اگر از ماری جوانا (حشیش) استفاده می‌کنید، با پزشک خود صحبت کنید.
- با توجه به اینکه مصرف این دارو باعث سرگیجه یا خواب آلودگی یا تاری دید میشود، از رانندگی کردن اجتناب کنید و از ماشین آلات استفاده نکنید.
- قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام داروهای مورداستفاده خود(از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. با این حال، اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی نزدیک است، دوز فراموش شده را مصرف نکنید و برنامه دوز منظم مصرف داروی خود را ادامه دهید. برای جبران نوبت فراموش شده، دو دوز را همزمان مصرف نکنید.
- دارو رابه طور ناگهانی قطع نکنید چون باعث بروز عوارضی مثل بی قراری و بی خوابی و بی اشتهایی و… میشود.
- برای جلوگیری از درد و ناراحتی معده، حتما دارو را با معده پر استفاده کنید.
- این دارو در بارداری رده B بوده و منع مصرف ندارد و با اجازه پزشک قابل تجویز است. و در شیردهی موجب کاهش میزان شیر مادر بوده و به دلیل عوارضی مثل تحریک پذیری و … در نوزاد، در دوران شیردهی توصیه نمیشود.
- این دارو در نوزادان و مادران شیرده بهتر است مصرف نشود.
موارد احتیاط
- شکل محلول این محصولات ممکن است حاوی الکل و/یا شکر باشند. در صورت ابتلا به دیابت، بیماری کبد یا هر بیماری دیگری که نیاز به محدود کردن یا اجتناب از مصرف این مواد در رژیم غذایی خود دارید، احتیاط کنید. از پزشک یا داروساز خود در مورد نحوه استفاده صحیح این دارو سوال کنید.
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در حین مصرف سیپروهپتادین باردار شدید، حتما با پزشک خود صحبت بگیرید.
- اگر میانسال هستید، در مورد خطرات و مزایای مصرف سیپروهپتادین با پزشک خود صحبت کنید. افراد مسن بالای 65 سال معمولا نباید سیپروهپتادین مصرف کنند زیرا به اندازه سایر داروهایی که می‌توان برای درمان همان بیماری استفاده کرد، ایمن یا مؤثر نیست.
- این دارو در بیماری های خاص باید با احتیاط و زیر نظر پزشک مصرف شود. از جمله بیماری قلبی و عروقی، فشار چشم بالا، بیماری تنفسی و آسم، اختلال عملکرد تیروئید
تداخلات دارویی سیپروهپتادین
- تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای نسخه ای/غیر نسخه ای و محصولات گیاهی) را نگه دارید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. هیچ دارویی را بدون تأیید پزشک مصرف نکنید، متوقف نکنید یا دوز آن را تغییر ندهید.
- اگر محصولات دیگری که باعث خواب‌آلودگی میشوند مانند داروهای مخدر یا مسکن‌های ضد سرفه (مانند کدئین، هیدروکودون)، الکل، ماری‌جوانا (حشیش)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم) یا شل کننده‌های عضلانی (مانند کاریزوپرودول، سیکلوبنزاپرین)، یا سایر آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین) مصرف می‌کنید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. چون مصرف داروهایی که باعث خواب آلودگی میشوند با سیپروهپتادین تداخل دارد.
- برچسب روی تمام داروهای خود (مانند محصولات آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید، زیرا ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی میشوند. از داروساز خود در مورد استفاده ایمن از آن محصولات بپرسید.
- این دارو ممکن است با برخی از آزمایشات آزمایشگاهی (مانند تست آلرژی پوست، تست متیراپون) تداخل داشته باشد و احتمالاً باعث ایجاد خطا در نتایج آزمایش شود. مطمئن شوید که پرسنل آزمایشگاه و همه پزشکان شما از مصرف این دارو مطلع هستند.
- توجه به این نکته مهم است که فهرستی مکتوب از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه مصرفی خود را و همچنین محصولاتی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی یا سایر مکمل‌های غذایی داشته باشید. هر بار که به پزشک مراجعه می‌کنید یا در بیمارستان بستری می‌شوید، باید این لیست را همراه خود داشته باشید. لیست داروهای مصرفی، اطلاعات مهمی است که باید در مواقع ضروری همراه خود داشته باشید.
شرایط نگهداری سیپروهپتادین
این دارو را در ظرف بسته بندی خود، محکم بسته و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید. آن را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت اضافی نگهداری کنید.
نتیجه گیری
سیپروهپتادین یک آنتی هیستامین است که برای تسکین علائم آلرژی مانند آبریزش چشم، آبریزش بینی، خارش چشم/بینی، عطسه، کهیر و خارش استفاده میشود. این دارو به صورت قرص و محلول (مایع) خوراکی در دسترس می‌باشد و معمولاً دو یا سه بار در روز مصرف میشود. شایع‌ترین عوارض جانبی آن شامل خواب آلودگی، سرگیجه، تاری دید، یبوست، یا خشکی دهان می‌باشد و با این حال، همچنین در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی مانند بثورات پوستی،تورم، سرگیجه شدید ومشکلات تنفسی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
پرسش و پاسخ
1. عوارض قرص سیپروهپتادین در دراز مدت چیست؟
سیپروهپتادین نباید بصورت دراز مدت مصرف شود. بدین علت که مصرف طولانی مدت آن باعث کاهش انتقال پیام عصبی(کاهش تمرکز و توانایی های ذهنی، به اصطلاح مه شدن مغز) و افسردگی و خواب آلودگی،سردرد،تحریک پذیری و افزایش اشتهای کاذب میشود.
2. آیا سیپروهپتادین به افزایش وزن کمک می‌کند؟
سیپروهپتادین اشتها را تحریک می‌کند و می‌تواند منجر به افزایش وزن در بزرگسالان کم وزن شود. سایر افراد با وزن متوسط پس از مصرف دارو در معرض خطر چاقی قرار دارند. افزایش اشتها یکی از عوارض جانبی سیپروهپتادین است که می‌تواند منجر به افزایش وزن شود. بیماران مختلفی که سیپروهپتادین مصرف کرده بودند، متوجه تغییرات وزنی شده اند.
3. آیا سیپروهپتادین بر فشار خون تأثیر می‌گذارد؟
سیپروهپتادین می‌تواند شرایط خاصی مانند آسم، فشار چشم بالا، پرکاری تیروئید، بیماری‌های قلبی یا فشار خون بالا را بدتر کند.
