علائم شروع آلزایمر و علائم آلزایمر شدید را بشناسیم
علائم شروع آلزایمر با اختلال حافظه آغاز شده و به تدریج به مشکلات در تفکر، تغییرات رفتاری، اختلال در تکلم و انجام کارهای روزمره گسترش مییابد. بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده و تخریبکننده عصبی است که بر اثر نوعی اختلال در سیستم عصبی و همچنین عملکرد عصبی فرد رخ میدهد و بهتدریج تواناییهای شناختی فرد را تحت تأثیر قرار میدهد. علل دقیق آلزایمر هنوز بهطور کامل شناخته نشده است، اما تجمع پلاکهای آمیلوئید و گرههای نوروفیبریلاری(توده های پروتئینی در داخل سلول عصبی) در مغز بعنوان مهمترین علل بروز این بیماری شناخته شدهاند. همچنین عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی نیز در بروز آلزایمر نقش دارند. در حال حاضر هیچ روش قطعی برای درمان آلزایمر وجود ندارد، اما داروها و کنترل علائم آلزایمر شدید با تغییر سبک زندگی میتوانند به بهبود کیفیت زندگی بیماران و کند شدن روند بیماری کمک کنند.
آنچه در این مقاله میخوانیم:
- بیماری آلزایمر
- علت بیماری آلزایمر
- علائم بیماری آلزایمر
- مراحل بیماری آلزایمر
- علائم شروع آلزایمر
- علائم آلزایمر خفیف
- علائم آلزایمر شدید
- چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
- درمان و کنترل علائم شروع آلزایمر و علائم آلزایمر شدید
- پیشگیری از آلزایمر
- نتیجه گیری
- پرسش و پاسخ
بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر (Alzheimer's disease = AD) یک بیماری جسمی است که به مغز انسان آسیب میرساند. این بیماری جزو بیماریهای عصبی بوده که معمولاً به آرامی شروع شده و بهتدریج بدتر میشود و به آرامی به حافظه، تفکر، یادگیری و مهارتهای ذهنی آسیب میرساند. بیماری آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است.
علت بیماری آلزایمر
تاکنون علت دقیق چگونگی بروز بیماری آلزایمر بهطور کامل شناخته نشده، اما طبق بررسیهای انجام شده توسط محققان عوامل مختلفی در ایجاد این بیماری نقش دارند، مهمترین عوامل عبارتند از:
- تغییرات در مغز: تشکیل پلاکهای آمیلوئید و گرههای نوروفیبریلاری در مغز یکی از مهمترین علتهای بروز این بیماری هستند. بروز تغییرات در ساختار مغز به تدریج رابطه بین سلولهای عصبی را مختل کرده و باعث از دست رفتن حافظه و سایر مشکلات شناختی میشود.
- ژنتیک: بیماری آلزایمر ممکن است بر اثر برخی جهشهای ژنی رخ دهد.
- عوامل محیطی: علاوهبر عوامل بیولوژیکی برخی افراد ممکن است بر اثر برخی عوامل محیطی مانند ضربه به سر، برخی عفونتها و سبک زندگی نیز به این بیماری مبتلا شوند.
دانشمندان بر این باورند که برای اکثر افراد، بیماری آلزایمر ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و محیطی است که در طول زمان بر مغز تأثیر میگذارد. در کمتر از 1 درصد افراد، آلزایمر ناشی از تغییرات ژنتیکی خاص است که تقریباً تضمین میکند که فرد به این بیماری مبتلا شود.
علائم بیماری آلزایمر
علائم شروع آلزایمر طی چندین سال پیشرفت میکند. سرعت پیشرفت علائم در هر فردی متفاوت است. برخی داروها و سایر شرایط مانند عفونت یا سکته مغزی میتوانند علائم را وخیمتر کنند. اگر به بیماری آلزایمر مبتلا هستید و علائم شما خیلی سریع پیشرفت میکند، با پزشک عمومی خود صحبت کنید.
مراحل بیماری آلزایمر
علائم بیماری آلزایمر طبق بررسیهای محققان، در 3 مرحله پیشرفت میکند و در هر مرحله علائم تشدید شده و یا علائم جدید مشاهده میشوند. توصیه میشود با مشاهده علائم الزایمر خفیف حتما به متخصص مراجعه نمائید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. در صورتیکه روند درمان در مراحل اولیه پیگیری نشود، اختلال در سلولهای عصبی و عملکرد عصبی بدن باعث پیشرفت بیماری و تشدید علائم میشود. پزشک با تجویز دارو و راهکارهای درمانی پیشگیرانه به بیمار کمک میکند تا از پیشرفت علائم جلوگیری کند. در بیماری آلزایمر، 3 مرحله، از مرحله شروع علائم تا علائم آلزایمر شدید وجود دارد که در ادامه مطالب این علائم توضیح داده شدهاند:
علائم شروع آلزایمر
علائم شروع آلزایمر در مراحل اولیه بیماری، بصورت علائم اصلی این بیماری مانند ضعف و کاهش قدرت حافظه در افراد بروز پیدا میکند. اگر در مراحل اولیه بیماری آلزایمر هستید، علائم شروع آلزایمر را تجربه میکنید که شامل موارد ذیل میباشند:
- گفتگوها یا رویدادهای اخیر را فراموش میکنید
- اقلام را بطور نادرست قرار میدهید
- نام مکانها و اشیاء را فراموش میکنید
- در پیدا کردن کلمه مناسب مشکل دارید
- تکرار سوالات
- قضاوت ضعیفی از خود نشان میدهید یا تصمیم گیری برایتان سختتر است
- میزان انعطاف پذیری شما کمتر میشود و برای امتحان چیزهای جدید تردید بیشتری پیدا میکنید
اغلب نشانههایی از تغییرات خلقی وجود دارد، مانند:
- افزایش اضطراب
- افزایش تحریکپذیری
- علاقه کمتر به رویدادها و سرگرمیها
علائم آلزایمر خفیف
علائم شروع آلزایمر همراه با پیشرفت بیماری، تشدید یافته و اختلال و مشکلات حافظه در فرد افزایش مییابد. ممکن است به خاطر سپردن نام افرادی که میشناسید برایتان دشوارتر باشد. همچنین ممکن است برای شناختن خانواده و دوستان دچار مشکل شوید.
بیمار ممکن است علائم دیگری را نیز تجربه کند که در این شرایط، بیمار را در وضعیت بدتری قرار میدهد، مانند:
- احساس گیجی بیشتر
- رفتار وسواسی، تکراری یا تکانشی
- باور به چیزهایی که نادرست است (توهمات)
- احساس پارانوئید و بدگمانی نسبت به مراقبان یا اعضای خانواده
- دیدن یا شنیدن چیزهایی که دیگران نمیبینند (توهم)
- مشکلات گفتار یا زبان (آفازی)
- خواب آشفته
- تغییرات خلق و خو - نوسانات خلقی، افسردگی، احساس اضطراب فزاینده، ناامیدی یا آشفتگی
- برخی از افراد مبتلا به آلزایمر نیز دچار زوال عقل عروقی هستند. هر دو نوع زوال عقل بسیار شایع هستند.
- در این مرحله، ممکن است برای انجام برخی امور در زندگی روزمره نیاز به کمک دیگران داشته باشید. برای مثال، ممکن است برای خوردن، شستن، لباس پوشیدن و استفاده از سرویس به کمک نیاز داشته باشید.
علائم آلزایمر شدید
علائم آلزایمر شدید با گسترش بیماری در مراحل بعدی این عارضه در افراد مبتلا مشاهده میشوند. تشدید علائم میتواند برای بیمار، مراقبان، دوستان و خانواده بیمار ناراحت کننده باشد. توهمات ممکن است کم یا زیاد شوند که میتواند با پیشرفت بیماری شرایط وخیمتر شود.
علائم آلزایمر شدید ممکن است با تشدید بیماری در فرد بروز پیدا کند و علائم دیگری نیز مشاهده شوند، از جمله:
- تشدید حالات عصبانیت و مشکوک شدن به اطرافیان
- مشکل در خوردن و بلع (دیسفاژی)
- مشکل در تغییر موقعیت یا حرکت بدون کمک
- کاهش وزن - گاهی اوقات شدید
- ادرار کردن غیر عمدی (بی اختیاری ادرار) یا مدفوع (بی اختیاری روده)
- از دست دادن تدریجی گفتار
- مشکلات مهم حافظه کوتاه مدت و بلند مدت
- در مراحلی که علائم آلزایمر شدید مشاهده میشود، ممکن است برای کارهای شخصی مانند غذا خوردن، حرکت و مراقبت شخصی نیاز به کمک دیگران داشته باشید.
چه زمانی به پزشک خود مراجعه کنید
اگر نگران قدرت حافظه خود هستید یا فکر میکنید ممکن است زوال عقل داشته باشید، با پزشک خود صحبت کنید. ابتلا به آلزایمر، تنها دلیل بروز مشکلات حافظه نیست؛ برخی حالات روحی مانند افسردگی و استرس یا مصرف برخی داروها یا سایر مشکلات سلامتی نیز میتوانند علت بروز این عارضه باشند.
پزشک میتواند چند بررسی ساده برای یافتن علت آن انجام دهد. اگر فرد دچار آلزایمر باشد، مصرف داروها و تغییر سبک زندگی میتواند به بیمار کمک کنند تا علائم بیماری را کنترل کند. پزشک عمومی همچنین میتواند در صورت لزوم بیمار را برای آزمایشات بیشتر به متخصص ارجاع دهد.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) تست جدید آزمایش خون را برای بیماری آلزایمر معرفی میکند. این سازمان، ویژگیهای این نوع تست را، با عنوان “تشخیص نشانگر زیستی مبتنی بر خون (PPC)”، برای بیماری آلزایمر (AD) منتشر کرد. این سازمان بر گسترش استفاده از تست تشخیص نشانگر مبتنی بر خون، جهت کمک به بهبود و افزایش دقت و کارایی تشخیص بیماری آلزایمر تاکید داشته و پیش بینی شده است که این تست برای استفاده در آینده در طیف وسیعی از شرایط، از جمله کشورهایی با درآمد کم و متوسط و منابع محدود، مناسب خواهند بود.
درمان و کنترل علائم شروع آلزایمر و علائم آلزایمر شدید
راهکار درمان آلزایمر تاکنون بطور قطعی کشف نشده است، اما مصرف برخی داروهای خاص این بیماری، میتواند علائم بیماری را کاهش دهد و در نتیجه روند پیشرفت آن را آهسته کند. این داروها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- درمان آلزایمر با مهارکنندههای کولین استراز:
- مهارکنندههای کولین استراز مانند داروی دونپزیل و …، با مهار آنزیم استیل کولین استراز و افزایش سطح استیل کولین(انتقال دهنده پیام عصبی) در مغز، در بهبود حافظه و عملکرد شناختی موثر هستند.
- درمان آلزایمر با تعدیل کنندههای گیرنده NMDA:
- تعدیل کننده گیرندههای NMDA مانند داروی ممانتین و…، نیز با مسدود کردن عملکرد گلوتامات در بین سلول های مفزی و تنظیم فعالیت گیرندههای عصبی خاصی، به کاهش علائم بیماری کمک میکنند.
با این حال، مصرف این داروها نقشی در درمان کامل بیماری ندارند و فقط علائم بیماری را کنترل میکنند تا از پیشرفت و وخامت بیماری پیشگیری کنند. اثرات داروها در افراد مختلف متفاوت است. همچنین، این داروها معمولاً عوارضی مانند تهوع، اسهال و سرگیجه در بیمار ایجاد میکنند که با گذشت زمان ممکن است کاهش یابد.
انواع داروهای تقویت حافظه: | |
1 - قرص ممانتین:
| |
2 - قرص دونپزیل:
| |
انواع مکمل تقویت حافظه:
|
انتخاب بهترین مکمل تقویت حافظه برای شما:
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی جینسینگ و ویتامین ها(انرژی زا) باشد: کپسول نورو پلاس یوروویتال - کپسول نوروفیت آپوویتال
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی جینکوبایلوبا دوز بالا و جینسینگ و ویتامین ها (برای انرژی و حافظه) باشد: قرص منتال انرژی یوروویتال
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی جینکوبایلوبا دوز بالا و فسفاتیدیل ها و ویتامین ها (تقویت حافظه قوی، کامل) باشد: قرص نروزان ویتابیوتیکس
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی جینکوبایلوبا و فسفاتیدیل سرین(آرامبخش) و ویتامین های ب باشد: ویال مموری پلاس یوروویتال
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی دوز بالای فسفاتیدیل سرین برای کاهش استرس نیز بوده و به فرم ویال باشد: ویال مموری پلاس یوروویتال
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی جینکوبایلوبا و دوز بسیار بالای فسفاتیدیل سرین (تقویت حافظه و کاهش استرس) باشد: سافت ژل منتال ساپورت فلکسان - کپسول فسفاتیدیل سرین پلاس یوروویتال
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که فقط حاوی ترکیبات گیاهی باشد: کپسول ممورال
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی جینسینگ و جینکوبایلوبا (تقویت انرژی و حافظه و جنسی): کپسول فیتوتون
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که برای وزوز گوش نیز مناسب باشد: قرص جینگو بی زد
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی گابا و کوکیوتن و ویتامین ها برای آرامش و رفع استرس نیز باشد: کپسول ممولیک
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی جینکوبایلوبا به تنهایی با بالاترین دوز (200 میلی گرم) باشد: قرص جینکوویتال
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی گیاه باکوپا و خاویار و ویتامین ها (تقویت حافظه و ایمنی قوی) باشد: قرص سل اینتگریتی برین
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی سیتی کولین بوده و به فرم قرص باشد: قرص مموری پاور250 و 500 میلی گرم
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی سیتی کولین بوده و به فرم ویال باشد: ویال خوراکی سیتی کولین مکس اونیو
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که حاوی بالاترین دوز سیتی کولین (1000 میلی گرم) باشد: ویال خوراکی سیتی کولین مکس اونیو - ویال لیکتور سیتی کولین
- اگر مکمل تقویت حافظه میخواهید که بسیار قوی و بدون عارضه و بدون ترکیبات گیاهی و ویتامین ها باشد: قرص نوپتوگر

بهترین مکملها برای درمان آلزایمر
- قرص سل اینتگریتی برین
قرص سل اینتگریتی برین، دارای ترکیبات عصاره زردچوبه، اینوزیتول، گیاه باکوپا و پودر خاویار است که بعنوان نوعی مکمل تقویت حافظه و تمرکز، در تقویت مغز و اعصاب و همچنین بهبود عملکرد شناختی مغز موثر میباشد.

- قرص منتال انرژی یوروویتال
قرص منتال انرژی یوروویتال در تقویت قدرت ذهنی و تقویت حافظه تاثیر چشمگیری دارد و با تقویت حافظه و بهبود عملکرد طبیعی سیستم عصبی به پیشگیری از آلزایمر و درمان بیماریهای نورولوژیک مانند زوال عقل کمک میکند.

- ویال خوراکی سیتی کولین
این محصول با داشتن ترکیبات موثر باعث افزایش خون رسانی به مغز میشود و به بهبود عملکرد مغز و افزایش قدرت تمرکز کمک میکند و بدین طریق از پیشرفت آلزایمر در افراد مسن جلوگیری میکند.

پیشگیری از آلزایمر
آلزایمر یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که با مصرف دارو، تغییرات رژیم غذایی و راهکارهای روان درمانی قابل کنترل میباشد. برخی از اقدامات پیشگیرانه بیماری الزایمر شامل موارد زیر است:
- رژیم غذایی متعادل. توصیه میشود که غذاهای غنی از ویتامینها و مواد معدنی مصرف کنید که حفظ رژیم غذایی سالم میتواند به بهبود سلامت عمومی بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماریها کمک کند.
- افزایش مصرف گیاهان دارویی. استفاده بیشتر از گیاهان دارویی به عنوان درمانهای مکمل یا جایگزین بالقوه برای آلزایمر و بیماریهای مرتبط مانند زوال عقل و از دست دادن حافظه توسط متخصصان توصیه میشود. برخی از موثرترین گیاهان دارویی عبارتند از: کندر، دارچین، زنجبیل، جینسینگ، بادرنجبویه، زعفران، آشواگاندا، زردچوبه، جینکو بیلوبا و … .
- مراقبتهای پزشکی منظم: جهت اطمینان از سلامت بدن خود، برای انجام معاینات بصورت منظم و انجام تستهای موردنیاز به پزشک مراجعه کنید.
- مراقبت از سلامت روانی. برای مدیریت استرس و اضطراب و حفظ سلامت روان خود به متخصصان روانشناسی و مشاوران مراجعه کنید.
- فعالیتهای بدنی. فعالیتهای بدنی مانند دویدن، ورزش، و یوگا بصورت منظم میتواند به بهبود سلامت عمومی بدن کمک کند.
- مصرف مکملها. با مشورت پزشک و در صورت نیاز بدن، ممکن است مصرف مکملهای ویتامینی و معدنی برای سلامت بدن شما مفید باشد.
نتیجه گیری
بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده و تخریبکننده عصبی و نوعی اختلال در عملکرد عصبی است که با مرور زمان عملکرد شناختی را مختل میکند. بیماری در سه مرحله عود میکند و در مراحل اولیه علائم شامل فراموش کردن رویدادها، تکرار سوالات، حالت اضطراب و با پیشرفت علائم بیمار دچار رفتار وسواسی و پارانوئید و کاهش قدرت حافظه و ناتوانی در انجام امور شخصی میشود. این بیماری بطور کامل قابل درمان نیست و کنترل علائم بیماری از طریق تجویز دارو و همچنین اقدامات تغییر سبک زندگی توسط متخصص صورت میگیرد.
پرسش و پاسخ
1. آیا جوانان هم به بیماری آلزایمر مبتلا میشوند؟
بله. این بیماری میتواند در افراد 30، 40 و 50 ساله رخ دهد. با این حال، اکثر افرادی که با بیماری آلزایمر تشخیص داده میشوند، بالای 65 سال سن دارند.
2. اگر یکی از اعضای خانواده به بیماری آلزایمر مبتلا باشد، آیا سایرین نیز در معرض خطر ابتلا به آن هستند؟
دو نوع بیماری آلزایمر وجود دارند که عبارتند از بیماری آلزایمر خانوادگی (FAD) که یک شکل زودرس بیماری است که به نظر میرسد ارثی باشد و بیماری آلزایمر پراکنده که هیچ الگوی ارثی آشکاری در آن دیده نمیشود. تقریباً 5 درصد از بیماری آلزایمر، خانوادگی(ارثی) بوده و تقریباً 95 درصد به صورت پراکنده است. در بیماری آلزایمر خانوادگی، اغلب اعضای یک نسل در یک خانواده تحت تاثیر قرار میگیرند. بیماری آلزایمر پراکنده در نتیجه عوامل مختلفی ایجاد میشود که دانشمندان هنوز در تلاش برای پیدا کردن این عوامل هستند. سن مهمترین عامل خطر شناخته شده برای بیماری آلزایمر پراکنده است.
3. آیا آلزایمر و زوال عقل یکسان هستند؟
خیر، زوال عقل اصطلاحی است که برای دسته بندی گروهی از علائمی که بر توانایی فرد برای تفکر و تعامل با دیگران تأثیر میگذارد استفاده میشود. آلزایمر شایعترین شکل زوال عقل است. موسسه ملی پیری، چهار طبقهبندی اصلی زوال عقل را فهرست میکند که هر کدام به طرق مختلف بر مغز و بدن تأثیر میگذارد:
- آلزایمر: با رسوبات پروتئینی مشخص میشود که پلاکهای آمیلوئید و تاو را در مغز تشکیل میدهند و در نتیجه سلولهای مغز را تخریب میکنند. این منجر به افزایش مشکلات شناختی و رفتاری میشود.
- زوال عقل فرونتومترال: پروتئینهای TDP-43 و تاو در لوبهای پیشانی و تمپورال مغز تجمع مییابند. این میتواند شامل لرزش دست و مشکل در زبان باشد.
- زوال عقل لویی: رسوب غیرطبیعی پروتئینی به نام اجسام لوی بر پیام رسانهای شیمیایی عصبی تأثیر میگذارد. می تواند شامل سفتی عضلات و اختلالات خواب باشد.
- زوال عقل عروقی: لختههای خون، جریان خون به مغز را مختل میکنند.
منبع