فواید قرص زینک و علائم کمبود آن؛ چرا مصرف قرص زینک حائز اهمیت است؟
کمبود زینک یک مشکل عمده بهداشتی در سراسر جهان است، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، از این‌رو توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان یک عامل اصلی کمک‌کننده بیماری تعیین شده است. علیرغم این‌که زینک یکی از فراوان‌ترین عناصر ولی کمیاب در بدن انسان است، زینک نمی‌تواند در مقادیر قابل توجهی ذخیره شود و از این‌رو نیاز به مصرف منظم مکمل دارد.
زینک در غذاهای مختلفی از جمله گوشت، ماهی، حبوبات، آجیل و سایر منابع غذایی یافت می‌شود، اگرچه جذب آن بر اساس بستر حامل آن متفاوت است. کمبود زینک می‌تواند با اختلال رشد، اختلال عملکرد جنسی، التهاب، علائم گوارشی یا درگیری پوستی ظاهر شود. بدن روی اضافی را ذخیره نمی‌کند، بنابراین باید از طریق رژیم‌غذایی تامین شود. برای عملکرد سیستم ایمنی، بهبود زخم، لخته‌شدن خون، عملکرد تیروئید و بسیاری موارد دیگر قرص زینک مورد نیاز است. همچنین قرص زینک نقش کلیدی در حفظ بینایی ایفا می‌کند و ممکن است اثراتی در‌برابر ویروس‌ها داشته باشد و از کمبود زینک جلوگیری می‌کند.
آنچه در این مقاله می‌خوانیم :
- زینک چیست؟
- عوارض کمبود زینک
- ارتباط کمبود زینک با گیاه‌خواری (وجترینیسم)
- انواع قرص زینک و کاربردهای آن
- عوارض کمبود زینک در کودکان
- تأثیر زینک در میزان رشد قد کودکان
- کدام مواد غذایی حاوی زینک است؟
- روزانه چه مقدار زینک مورد نیاز بدن است؟
- چه چیزی از جذب زینک جلوگیری می‌کند؟
- فواید قرص زینک برای آقایان
- فواید قرص زینک برای خانم‌ها
- نتیجه‌گیری
- پرسش و پاسخ
زینک چیست؟
زینک چیست؟ عنصر زینک به طور طبیعی در سلول‌های بدن وجود دارد. این ماده در تقسیم سلولی، رشد سلول، ترمیم زخم‌ها و تجزیه کربوهیدرات‌ها نقشی کلیدی داشته و برای عملکرد صحیح سیستم دفاعی بدن لازم است که از فواید قرص زینک است. کمبود زینک می‌تواند مشکلاتی به همراه داشته باشد که در ادامه مقاله با هم می‌خوانیم. مهمترین فواید قرص زینک را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- ارتقاء سیستم ایمنی بدن در مبارزه با سرما خوردگی و دیگر بیماری‌ها
- تقویت رشد موها و جلوگیری از ریزش موها
- مبارزه با عفونت‌ها و تسریع بهبود زخم‌ها
- کمک به باروری در خانم‌ها و آقایان
- کمک به درمان آکنه
- بهبود سلامت قلب
- افزیش عملکرد انسولین در بدن
عوارض کمبود زینک
زینک خواص آنتی‌اکسیدانی دارد و قدرت ذهن و عملکرد بخش‌هایی از مغز را کنترل می‌کند؛ به‌همین دلیل، کمبود زینک در طولانی مدت روی روح و روان افراد تاثیر منفی می‌گذارد و علاوه‌بر آن کمبود زینک اختلالات خلقی ایجاد می‌کند. درصورتی‌که کمبود زینک دارید برای کنترل خلق‌وخوی خود در طول روز، مصرف برخی از قرص‌های جوشان مانند قرص جوشان زینک موثر خواهند بود.
همچنین، این نوع از قرص جوشان علاوه بر روی یا همان زینک، ویتامینC در ترکیبات خود دارد و همراه با کاهش علائم کمبود زینک در بدن، سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می‌کند. حتما قبل از استفاده از این‌گونه مکمل‌ها با پزشک مشورت کنید که عوارضی برای شما نداشته باشد. کمبود زینک می‌تواند منجر به تغییرات پوستی شود که در ابتدا شبیه اگزما هستند. این تغییرات ممکن است ابتدا در اطراف دهان و دست‌ها مشاهده شود. افراد مبتلا به کمبود زینک نیز ممکن است دارای علائم زیر باشند:
- کمبود زینک باعث ریزش مو
- تغییرات پوست و مو
- مشکلات چشمی
- عفونت بیشتر از حد معمول
- زخم‌هایی که مدت زیادی طول می‌کشد تا بهبود پیدا کنند
- از دست دادن چشایی، بویایی
ارتباط کمبود زینک با گیاه‌خواری (وجترینیسم)
سطح کمبود زینک معمولا در بدن افراد گیاه‌خوار کمتر است. علت این موضوع این است که بدن، زینک موجود در گوشت را بهتر تجزیه می‌کند. گیاه‌خواران مقدار بیشتری حبوبات، سویا، لوبیا، آجیل و غلات مصرف می‌کنند. این مواد غذایی سالم و مفید هستند، اما به دلیل این که حاوی فیتات هستند، به توانایی بدن در جذب زینک آسیب می‌زنند. در واقع این مواد غذایی به زینک می‌چسبند، بنابراین بدن نمی‌تواند زینک را جذب کند. و به همین دلیل بدن دچار کمبود زینک می‌شود. و باید از قرص زینک که داری فواید قرص زینک است استفاده کنند.
خرید بهترین مکمل زینک از داروخانه حاتم
انواع قرص زینک و کاربردهای آن
انواع مکمل زینک را می‌توان تهیه نمود تا از کمبود زینک جلوگیری کنید. که در اشکال مختلفی همچون آبنبات مکیدنی، اسپری بینی و به شکل قرص خوراکی وجود داشته باشند. با این‌حال بهتر است تا حد امکان آن را به‌صورت اسپری بینی تهیه نکنید، زیرا سبب کاهش حس بویایی می‌شود. در جدول زیر انواع قرص زینک و فواید زینک آمده است.
| انواع قرص زینک | |
|---|---|---|
1 | زینک گلوکونات | شکل رایجی از مکمل زینک است که در داروهای سرماخوردگی همچون قرص‌های مکیدنی یا اسپری‌های بینی نیز به‌کار می‌برد. |
2 | زینک استات | یکی از انواع قرص زینک است که در داروهای مکیدنی سرماخوردگی وجود دارد و به بهبودی سریع‌تر سرماخوردگی کمک می‌نماید. |
3 | زینک سولفات | یک قرص زینک است که نه تنها مانع از کمبود روی در بدن می‌شود، بلکه برای کاهش شدت آکنه زدن نیز تاثیر دارد. |
4 | زینک پیکولینات | یکی از انواع قرص زینک یا همان روی است که بدن نسبت به آن، جذب بیشتری دارد تا سایر انواع مکمل زینک، همچون زینک گلوکونات. |
5 | زینک سیترات | یکی دیگر از انواع قرص زینک است که قدرت جذب این مکمل زینک با زینک گلوکونات برابری می‌کند ولی نسبت به آن کمتر تلخ است و طعم بهتری دارد. |
عوارض کمبود زینک در کودکان
کمبود زینک در کودکان عوارضی به همراه دارد که به برخی اشاره می‌کنیم :
- بی اشتهایی و کمبود آهن
- پوسیدگی دندان کودکان
- ضعف سیستم ایمنی
- کاهش هوش و قدرت یادگیری
- کاهش سرعت رشد
- کاهش هوش و قدرت یادگیری
تأثیر زینک بر رشد قد کودکان
میزان قد هر فرد با توجه به ژنتیک آن فرد تعیین می‌شود اما در مواردی پتانسیل‌های لازم برای رسیدن به نهایت قد وجود ندارد به همین دلیل ممکن است با توجه به قد بلند والدین، فرزندان به قد مطلوب نرسند. تغذیه، نقش بسیار مهمی در افزایش قد و رشد کودکان ایفا می‌کند که در ادامه به مهمترین عوامل موثر تغذیه‌ای اشاره خواهیم کرد.
با این‌که قد بلند به ژنتیک بستگی دارد؛ اما مصرف زینک، ملاتونین، آرژنین، پروتئین و روغن نارگیل می‌تواند راهکاری برای افزایش قد در کودکان باشد؛ همچنین انجام ورزش توسط کودکان هم در افزایش قد مؤثر است که می‌توان ورزش‌هایی مانند والیبال، بسکتبال، پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و دویدن را به عنوان نمونه‌ای از این ورزش‌ها معرفی کرد.
خرید بهترین مکمل زینک برای کودکان از داروخانه حاتم
کدام مواد غذایی حاوی زینک است؟
- جگر گوساله
- گوشت گاو
- عدس
- نان کامل
- تخم مرغ
- غذاهای دریایی
با بررسی عادت‌های غذایی کودکان به این نتیجه می‌رسیم که معمولا کودکان علاقه‌ای به گوشت‌های تکه‌ای نداشته و بیشتر به خوردن گوشت چرخ‌کرده که سرشار از چربی است علاقه دارند که نمی‌توانند از این طریق پروتئین کافی را جذب کنند و این باعث کمبود زینک در کودکان می‌شود. فواید قرص زینک همه این مواد غذایی را در بر می‌گیرد.
گوشت‌های قرمز و سفید منبع کاملی از پروتئین‌ها و اسیدهای آمینه هستند که در رشد قد نقش بسزایی دارند. مهمترین اسید آمینه آل‌آرژینین است که نیاز است در برنامه غذایی مصرف شود. پروتئین‌های گیاهی از اسیدآمینه کاملی برخوردار نیستند که با توجه به این نکته لازم است که ۵۰ تا ۶۰ درصد از پروتئین دریافتی، با گوشت حیوان تامین شود. در کودکانی که علاقه‌ای به مصرف گوشت ندارند می‌توان مکمل‌های غذایی را جایگزین این ماده غذایی نمود تا از این طریق پروتئین لازم را دریافت کنند تا دچار کمبود زینک نشوند.
روزانه چه مقدار زینک مورد نیاز بدن است؟
مقدار زینک مورد نیاز روزانه به سن شما بستگی دارد. متوسط مقادیر توصیه شده روزانه برای سنین مختلف در زیر بر حسب میلی گرم (میلی گرم) ذکر شده است.
رده های سنی | مقدار توصیه شده |
|---|---|
تولد تا 6 ماهگی | 2 میلی گرم |
نوزادان 7-12 ماه | 3 میلی گرم |
کودکان 1-3 سال | 3 میلی گرم |
کودکان 4-8 سال | 5 میلی گرم |
کودکان 9-13 سال | 8 میلی گرم |
نوجوان پسر 14-18 سال | 11 میلی گرم |
دختران نوجوان 14 تا 18 سال | 9 میلی گرم |
پسرهای بالغ | 11 میلی گرم |
دخترهای بالغ | 8 میلی گرم |
نکته : میوه‌ها و سبزی‌ها منابع خوبی برای زینک نیستند، زیرا زینک در پروتئین‌های گیاهی به اندازه زینک از پروتئین‌های حیوانی جذب نمی‌شود، بنابراین رژیم‌های غذایی کم پروتئین و گیاهی حاوی مقدار کمی زینک می‌باشند.
چه چیزی از جذب زینک جلوگیری می‌کند؟
فیتات‌ها ترکیب‌هایی در غذاهای گیاهی‌اند، مانند غلات و حبوبات. این ترکیب‌ها می‌توانند جذب مواد مغذی را آرام می‌کنند. به صورت کلی، زینک موجود در غذاهای گیاهی نسبت به غذاهای حیوانی، مقدار جذب پایین‌تری دارندو فواید قرص زینک را کاهش می‌دهد. برای کاهش فیتات موجود در غذاهای گیاهی، از نان با غلات سبوس‌دار استفاده کنید، حبوبات و غلات را قبل از خوردن بخیسانید. این کار کمک می‌کند فیتات موجود در آنها کاهش پیدا کند. خوردن غذاهای گیاهی که زینک و ویتامینC دارند نیز تاثیر فیتات روی جذب را کم می‌کند. برای مثال خوردن گوجه‌فرنگی در کنار حبوبات، پرتقال یا آجیل‌ها می‌تواند به جذب بیشتر زینک، از حبوبات و آجیل‌ها کمک کند.
فواید قرص زینک برای آقایان
این ویتامین و مکمل غذایی برای مردان هم بسیار مفید است؛ از فواید قرص زینک برای بدن پروتئین تولید می‌کند و یک ماده کلاژن ساز است که ریزش مو و طاسی سر آقایان را درمان می‌کند.غلظت زینک در مایع منی به طور مثبتی با تعداد اسپرم و تحرک آن ارتباط دارد؛ زینک باعث افزایش قدرت جنسی در مردان، بارداری موفق زنان و سنتز صحیح هورمون‌های جنسی می‌شود و تعداد اسپرم آقایان را افزایش می‌دهد که از فواید قرص زینک است. مصرف زینک ( روی) می‌تواند از بزرگ شدن غده پروستات در آقایان جلوگیری کند. اگر مردان با کمبود زینک در بدن خود مواجه شوند، اولین آسیب‌ها به غده پروستات آنها وارد می‌شود؛ درنتیجه عملکرد بیضه‌ها هم با اختلال مواجه خواهد شد.
فواید قرص زینک برای خانم‌ها
شاید برای شما جالب باشد که بدانید کمبود زینک با اختلالات هورمونی همراه است که می‌تواند منجر به مشکلات تخمدان، بی‌نظمی در دوره قاعدگی و حتی ناباروری شود، مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که از فواید قرص زینک و مصرف خوراکی زینک، درد قاعدگی خانم‌ها را کم می‌کند. کمبود زینک باعث درد شدید در ناحیه شکم و کمر در دوران قاعدگی می‌شود.
نتیجه‌گیری
زینک یک ماده معدنی ضروری برای سلامتی بدن است. از فواید مکمل زینک این است که در بیش از 300 آنزیم بدن نقش دارد و به عملکرد صحیح سیستم ایمنی، ترمیم زخم‌ها، رشد و نمو طبیعی، تولید هورمون‌ها و سلامت پوست، مو و ناخن‌ها کمک می‌کند.
برای دریافت مقدار کافی زینک و جلوگیری از کمبود زینک، می‌توانید از غذاهای غنی از زینک مانند گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، آجیل و دانه ها، غلات کامل، حبوبات، لبنیات و تخم مرغ استفاده کنید. در صورتی که از طریق رژیم غذایی خود به اندازه کافی زینک دریافت نمی‌کنید، می‌توانید از قرص زینک استفاده کنید.
پرسش و پاسخ
1- قرص زینک را کی بخوریم؟
می‌توانید قرص زینک را همراه با یک وعده غذا یا بعد از آن مصرف کنید. زمان مناسب برای مصرف آن به صورت روزانه و به طور منظم است.
2- آیا قرص زینک با دیگر مکمل‌ها و داروها تداخل دارند؟
بله، مصرف برخی مکمل‌ها و داروها ممکن است با قرص زینک تداخل داشته باشد. برخی از داروها می‌توانند جذب زینک را کاهش دهند و برخی مکمل‌ها ممکن است بتوانند جذب دیگر مواد مغذی را تحت تأثیر قرار دهند. بهتر است قبل از مصرف قرص زینک، همه مکمل‌ها و داروهای مصرفی خود را با پزشک خود مطرح کنید.
3- آیا مصرف قرص زینک برای همه مناسب است؟
مصرف قرص زینک در برخی شرایط و برای افراد خاص توصیه می‌شود، اما برای همه مناسب نیست. برخی افراد ممکن است حساسیت یا آلرژی نسبت به زینک داشته باشند. همچنین، برخی افراد ممکن است در مواجهه با برخی بیماری‌ها و مشکلات مزمن دقت بیشتری در مصرف زینک نیاز داشته باشند.
4- فواید قرص زینک برای پوست چیست؟
از فواید قرص زینک می‌توان به بهبود خون‌رسانی، بهبود رنگ پوست و پیشگیری از کبودی زیر چشم‌ها اشاره کرد.
5-قرص زینک پلاس را کی بخوریم؟
بهترین زمان مصرف قرص زینک پلاس حداقل 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا توصیه می‌شود. اگر بعد از مصرف این قرص مشکل ناراحتی معده داشتید، ممکن است پزشک مصرف آن را همراه با غذا توصیه کند. برای پیشگیری از بروز عوارض جانبی، بهتر است قبل از مصرف حتما با پزشک یا دکتر تغذیه مشورت کنید.
منبع:
