بیماری آرتروز یا استئوآرتریت
استئوآرتریت ممکن است باعث درد و خشکی مفاصل شود. برخی داروها، تغییر در سبک زندگی و جراحی میتوانند به تسکین و کاهش درد و التهاب کمک کنند. استئوآرتریت یک بیماری تخریبی مفاصل است که باعث التهاب، خشکی و درد در مفاصل میشود. با گذشت زمان، این بیماری ممکن است تحرک را کاهش دهد و بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد، اما درمانها میتوانند به کند کردن پیشرفت بیماری و کاهش علائم آرتروز کمک کنند. در ادامه مطالب، علائم، انواع، علل و درمان آرتروز را مورد بحث قرار خواهیم داد.
آنچه در این مقاله میخوانیم:
- علائم آرتروز
- علتهای ایجاد آرتروز
- انواع آرتروز
- مراحل آرتروز
- تشخیص آرتروز
- درمان آرتروز
- عوارض آرتروز
- پیشگیری از آرتروز
- آرتروز در مقابل روماتیسم مفصلی
- نتیجهگیری
- پرسش و پاسخ
علائم آرتروز
علائم آرتروز ممکن است بسته به شدت بیماری و قسمتی از بدن که تحت تأثیر قرار گرفته است، متفاوت باشد. شایعترین علائم آرتروز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد مفاصل
- سفتی در مفصل
- کاهش انعطافپذیری
- کاهش دامنه حرکتی
- احساس درد یا ناراحتی هنگام فشار دادن انگشتان روی نواحی آسیب دیده
- التهاب مفصل
- صداهایی مانند حس اثر اصطکاک بین استخوان و غضروف، شکستن، ترقه زدن، یا ترکیدن هنگام حرکت مفاصل
- استخوانهای برجسته یا تودههای اضافی استخوان که معمولاً بدون درد هستند
همچنین، با پیشرفت بیشتر این بیماری، درد مرتبط با آن ممکن است شدیدتر شود. با گذشت زمان، تورم در مفصل و ناحیه اطراف آن نیز ممکن است رخ دهد.
علتهای ایجاد آرتروز
استئوآرتریت در اثر آسیب تدریجی مفاصل و غضروف ایجاد میشود. غضروف مادهای سفت و لاستیکی است که محافظت از انتهای استخوانهای داخل مفصل را بر عهده دارد و به آنها اجازه میدهد که به سهولت روی یکدیگر حرکت کنند. در این بیماری، این غضروف به مرور زمان تجزیه میشود و منجر به ساییدگی استخوانها روی یکدیگر میشود. این امر ممکن است باعث درد شدید و سایر علائم آرتروز شود. به گفته «مؤسسه ملی آرتریت و بیماریهای اسکلتی و عضلانی و پوست»، محققان هنوز علت اصلی این تخریب تدریجی مفصل را نمیدانند. با این حال، چندین عامل خطر استئوآرتریت شناسایی شده است که ممکن است در ایجاد و پیشرفت این بیماری نقش داشته باشند. برخی از این عوامل در زیر آورده شده است:
- ژنتیک، مانند ابتلای یکی از اعضای خانواده به این بیماری
- صدمات گذشته، مانند آسیب غضروف، دررفتگی مفاصل یا آسیب به رباط
- سن 50 سال به بالا
- مؤنث بودن
- داشتن اضافه وزن یا چاقی
- پس از یائسگی
- داشتن شغلی که شامل خم کردن زانو بصورت مداوم، کوهنوردی، بلند کردن اجسام سنگین یا کارهای مشابه است
- داشتن بیماری دیگری که بر سلامت مفاصل تأثیر میگذارد، مانند انواع مختلف آرتریت
انواع آرتروز
استئوآرتریت ممکن است بر قسمتهای مختلف بدن شما تأثیر بگذارد. این بیماری بیشتر زانوها، کمر و پاها را درگیر میکند، اما ممکن است در هر مفصلی رخ دهد. انواع دیگر این بیماری عبارتند از:
- آرتروز دست
- آرتروز انگشتان
- آرتروز شانه
- آرتروز ستون فقرات
- آرتروز گردن رحم (اسپاندیلوزیس)
استئوآرتریت یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که علائم ممکن است به سایر قسمتهای بدن شما گسترش یابد. به گفته بنیاد آرتریت، ابتلا به استئوآرتریت در یک قسمت از بدن ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را در سایر قسمتهای بدن نیز افزایش دهد.
مراحل آرتروز
استئوآرتریت یک بیماری پیشرونده است که میتواند به چهار مرحله تقسیم شود. این مراحل ممکن است به شدت علائم و میزان آسیب مفاصل و غضروف بستگی داشته باشد. چهار مرحله این بیماری عبارتند از:
- مرحله 1 (خفیف): ممکن است علائم اولیه آرتروز را تجربه کنید، اما غضروف شما هنوز در وضعیت مناسبی قرار دارد.
- مرحله 2 (متوسط): ممکن است علائم حاد و شدیدی را تجربه کنید. غضروف شما علائم ساییدگی و پارگی را نشان میدهد.
- مرحله 3 (پیشرفته): ممکن است علائم آرتروز دائمی را تجربه کنید، به خصوص زمانی که وزن را روی مفصل آسیب دیده بیاندازید. غضروف مفصل نیز تقریباً به طور کامل از بین رفته است.
- مرحله 4 (شدید): این مرحله شدیدترین شکل علائم آرتروز است. در این مرحله ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- درد شدید، خشکی و التهاب
- کاهش دامنه حرکتی
- ناپایداری مفصل، مانند قفل شدن یا خم شدن ناگهانی
- علائم دیگر مانند ضعف عضلانی، استخوانهای برجسته و تغییر شکل مفصل
در مرحله 4 استئوآرتریت، احتمالاً برای کاهش علائم و افزایش تحرک، عملکرد و کیفیت زندگی به جراحی نیاز خواهید داشت.
تشخیص آرتروز
استئوآرتریت یک بیماری تخریبی است که معمولاً به تدریج ایجاد میشود. در مراحل اولیه، ممکن است ارائه یک تشخیص دقیق دشوار باشد. متخصص، مراحل درمانی را با معاینه فیزیکی شروع میکند و در مورد علائم و سابقه پزشکی شما میپرسد. سپس ممکن است آزمایشهای تصویربرداری را برای مشاهده بهتر مفاصل شما، مانند اشعه ایکس یا ام آر آی، تجویز کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش خون ESR یا تجزیه و تحلیل مایع سینوویال (مفاصل) را تجویز کند تا ببیند آیا شرایط دیگری ممکن است به التهاب یا درد مفاصل منجر شوند. برخی از شرایطی که ممکن است مورد بررسی قرار گیرند عبارتند از:
- روماتیسم مفصلی
- آرتریت پسوریاتیک
- نقرس
- شبه نقرس
- هموکروماتوز
- بورسیت
درمان آرتروز
درمان قطعی برای استئوآرتریت وجود ندارد، اما هدف درمان کمک به موارد زیر است:
- کاهش علائم
- افزایش انعطافپذیری، تحرک و عملکرد مفاصل
- کاهش التهاب
- افزایش کیفیت زندگی شما
متخصص میتواند به ایجاد بهترین برنامه درمان آرتروز برای شما کمک کند. این امر ممکن است برای هر فرد بر اساس چندین عامل مختلف، مانند شدت علائم و اینکه کدام قسمت از بدن شما تحت تأثیر قرار گرفته است، متفاوت باشد. برنامه درمان آرتروز به طور معمول شامل ترکیبی از درمانها است. این برنامه میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات در سبک زندگی مانند ورزش، خواب و مدیریت وزن
- تغییر در رژیم غذایی، مانند خوردن غذاهای ضد التهاب
- روشهای طبیعی درمان مانند یوگا، مکملها و درمانهای سرد و گرما
- داروهای بدون نیاز به نسخه (OTC)، مانند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)
- داروهای تجویزی، مانند کورتیکواستروئیدها
- فیزیوتراپی
- وسایل کمکی مانند زانوبند
- جراحی، مانند تعویض کامل زانو و استئوتومی
عوارض آرتروز
استئوآرتریت در صورت عدم درمان ممکن است منجر به انواع عوارض جسمی، روحی و روانی شود. یکی از عوارض شایع این بیماری افزایش سفتی در مفاصل است که میتواند منجر به اختلال در تعادل و تحرک شود. به گفته «بنیاد آرتریت»، این مورد ممکن است به طور قابل توجهی خطر افتادن را افزایش دهد که میتواند منجر به آسیبهای جزئی یا شدید شود. سایر عوارض احتمالی استئوآرتریت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بد خوابی
- افزایش وزن ناشی از درد یا تحرک محدود
- اضطراب
- افسردگی
- استئونکروز یا مرگ استخوان
- فرسایش رباطها و تاندونها
- شکستگیهای خط مو (تنش)
- همارتروز یا خونریزی در نزدیکی مفاصل
پیشگیری از آرتروز
ممکن است عوامل خطر ابتلا به بیماری آستئوآرتریت را داشته باشید که نمیتوانید آنها را تغییر دهید، مانند وراثت و سن. با این حال، چندین عامل خطر قابل اصلاح وجود دارد که با رعایت نکات زیر میتوان از آنها پیشگیری کرد:
- حفظ وزن مناسب خود
- داشتن هر هفته حداقل 150 دقیقه ورزش سبک
- کنترل سطح قند خون خود، به خصوص اگر دیابت دارید
- کنترل فشار خون خود، به خصوص اگر فشار خون بالا دارید
- مصرف رژیم غذایی متعادل و ضد التهاب
- استفاده از روشهای مناسب هنگام بلند کردن اجسام، مانند بلند کردن با رانها و پاها به جای پشت کمر
- استفاده از وسایل کمکی مانند عصا
- پوشیدن کفش مناسب
تفاوت آرتروز و روماتیسم مفصلی
آرتروز و روماتیسم مفصلی (RA) علائم مشابهی دارند، اما دو بیماری متفاوت هستند. استئوآرتریت یک بیماری تخریبی است، به این معنی که با گذر زمان، شدت آن افزایش مییابد. روماتیسم مفصلی یا RA نیز در صورت عدم درمان ممکن است در طول زمان باعث آسیب پیشرونده مفصلی شود. با این حال، RA یک اختلال خود ایمنی است. این بدان معناست که سیستم ایمنی به اشتباه به غشاء سالم و نرم (سینوویوم) اطراف مفاصل حمله میکند. هنگامی که سیستم ایمنی حمله خود را آغاز میکند، تجمع مایع در مفصل رخ می دهد. این امر باعث خشکی، درد، تورم و التهاب میشود. در صورت داشتن علائم مشابه با موارد ذکر شده، برای تشخیص و درمان آرتریت، با پزشک خود صحبت کنید. آنها میتوانند با تشخیص صحیح، یک برنامه درمانی برای شرایط شما تدوین کنند.
نتیجهگیری
استئوآرتریت یک بیماری مزمن است که ممکن است باعث التهاب، درد و خشکی در مفاصل شما شود. اگرچه هیچ درمان قطعی وجود ندارد، برنامه درمان آرتروز میتواند به افزایش تحرک، مدیریت و کنترل علائم آرتروز و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند. اگر فکر میکنید ممکن است بیماری استئوآرتریت داشته باشید با یک متخصص مشورت کنید. آنها میتوانند با تشخیص صحیح، یک برنامه درمانی برای شرایط شما تدوین کنند.
پرسش و پاسخ
1. بهترین روش برای درمان آرتروز چیست؟
بهترین درمان برای استئوآرتریت به نوع و شدت علائم شما بستگی دارد. ورزش کردن، داشتن یک رژیم غذایی متعادل و پیروی از برنامه درمانی میتواند به بهبود علائم، تحرک و کیفیت زندگی کمک کند.
2. درمان آرتروز نوع 1 چیست؟
بهترین درمان آرتروز به عوامل مختلفی مانند شدت علائم بستگی دارد. به عنوان مثال، تغییرات در سبک زندگی و روشهای طبیعی ممکن است برای کمک به کنترل و مدیریت مراحل 1 و 2 استئوآرتریت کافی باشد. با این حال، مراحل 3 و 4 این بیماری ممکن است به درمان بیشتری مانند جراحی نیاز داشته باشد.
3. در صورت ابتلا به آرتروز، انجام چه فعالیتهای مضر است؟
اگر به استئوآرتریت مبتلا هستید، بهتر است از فعالیتهای با شدت بالا، چرخش مفصل آسیبدیده یا فشار بیش از حد به مفصل آسیبدیده اجتناب کنید.
4. چرا آرتروز میگیریم؟
با بالا رفتن سن، بدن بطور طبیعی دچار فرسودگی میشود که در اصطلاح آرتروز نامیده میشود. به علت فعالیتهای بدنی در طول روز، مفاصل بدن دائم در معرض ضربه قرار دارند و این ضربات متناوب، آسیبهایی را به مفاصل بخصوص به غضروف مفصلی وارد میکنند. این آسیبها در مدت زمان طولانی منجر به بروز آرتروز میگردد.
5. چکار کنیم آرتروز نگیریم؟
برای سلامت استخوانها و مفاصل، انجام حرکات ورزشی برای آرتروز و ورزشهایی که فشار کمتری به مفاصل وارد میکنند، متعادل نگه داشتن وزن، استراحت، اصلاح حرکات، عدم جابجایی و بلند کردن اجسام سنگین، استفاده از زانو بند مناسب هستند.
فاطمه قنبری
14 تیر 1403 در 11:30مدتهاست که ساییدگی زانو دارم . با اینکه داروهای تجویز شده متخصص را مصرف میکنم اما بطور موقت درد را کم می کند. از وقتی که ورزش را شروع کردم درد کمتری در ناحیه زانو احساس میکنم . مصرف دارو همراه با انجام ورزش می تواند تاثیر بهتری داشته باشد.