تاثیر سیگار بر ریه چیست + چگونگی پاکسازی ریه از سیگار

آیا میزان استعمال سیگار بر تاثیرات مخرب آن تاثیرگذار است؟

مقامات بهداشتی مدت‌هاست که استدلال می‌کنند که استعمال سیگار بطور قطعی عوارضی را بدنبال دارد و سلامت افراد را به مخاطره می اندازد. اما با این وجود بسیاری از مردم تصور می‌کنند سیگار ضرر زیادی ندارد و از ان چشم پوشی می‌کنند.

مطالعه جدیدی  نشان می‌دهد که تاثیرات استعمال تنها چند عدد سیگار در روز مشابه با بیش از چند بسته سیگار در طول روز است و باعث آسیب جدی ریه‌ها می‌شود. این مطالعه عادات سیگار کشیدن و سلامت بیش از 25000 آمریکایی 17 تا 93 ساله را مورد بررسی قرار داد. در ابتدا اطلاعات کلی در مورد عادات استعمال سیگار و سبک زندگی افراد جمع آوری شده و یک معاینه اسپیرومتری انجام شده است که عملکرد ریه را با اندازه‌گیری میزان هوای بازدم در یک ثانیه و همچنین میزان هوای خارج شده توسط ریه‌ها در مجموع پس از یک نفس عمیق، ارزیابی می‌کند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد که عملکرد ریه به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می‌یابد، اما سیگار کشیدن این فرآیند را تسریع می‌کند و افراد سیگاری را در معرض خطر بیماری مزمن انسدادی ریه و سایر بیماری‌های تنفسی قرار می‌دهد. طبق بررسی‌های انجام شده محققان، به نظر می‌رسد تقریباً استعمال هر تعداد سیگار باعث شروع مجدد تاثیرات مخرب می‌شود. با گذشت زمان، محققان دریافتند که هم سیگاری‌های سابق و هم سیگاری‌های فعلی، عملکرد ریه‌شان ضعیف‌تر از افراد سالم می‌باشد و تفاوت زیادی بین ریه‌های افراد سیگاری با استعمال سیگار بصورت کم یا زیاد وجود ندارد. بر اساس این مطالعه، مصرف کمتر از پنج نخ سیگار در روز با حدود دو سوم آسیب ریوی به اندازه 30 نخ سیگار یا بیشتر در روز همراه بود. 

Lung function naturally declines with age, but smoking is known to accelerate the process, putting smokers at risk of chronic obstructive pulmonary disease and other respiratory conditions.

دکتر “الیزابت اولسنر”، یکی از نویسندگان این مطالعه، متخصص داخلی در مرکز پزشکی ایروینگ دانشگاه کلمبیا، می‌گوید که این یافته باید افراد را از استعمال هر تعداد سیگار منصرف کند، اما نباید سیگاری‌های فعلی را از کاهش مصرف روزانه سیگار منصرف کند. انجام این کار می‌تواند گام مهمی در جهت اجتناب کامل افراد سیگاری از استعمال سیگار باشد و فواید سلامتی قابل توجهی به همراه داشته باشد. این مقاله همچنین این باور را تقویت می‌کند که بهتر است هر چه زودتر از استعمال سیگار اجتناب کنید. عملکرد ریه افرادی که قبلا عادت استعمال سیگار داشتند، بدتر از افرادی بود که سال‌ها و حتی دهه‌ها پس از اجتناب از سیگار کشیدن، مجددا به سیگار روی نمی‌آورند. دکتر "Oelsner" می‌گوید این امکان وجود دارد که خطرات سلامتی مربوط به سیگار هرگز به طور کامل بهبود پیدا نکند.

در پایان، این محقق می‌گوید که تحقیقات زیادی از این ایده حمایت می‌کند که بهترین راه برای حفظ سلامتی این است که از استعمال سیگار دوری کنید. سیگار کشیدن برای سلامت ریه‌ها بسیار مضر است و اجتناب از سیگار بهترین کاری است که می‌توانید برای سلامت خود و دیگران انجام دهید." به طور خلاصه، به نظر می‌رسد هر میزان سیگار -  بدون در نظر گرفتن تعداد سیکار - خطر ابتلا به سرطان، به ویژه سرطان ریه را افزایش می‌دهد. استعمال دخانیات همچنین می‌تواند باعث سایر مشکلات سلامتی مانند مشکلات قلبی-عروقی شود.

ترکیبات مضر سیگار

دود سیگار مخلوط پیچیده ای از هزاران ماده شیمیایی است که برای افراد سیگاری و افراد غیرسیگاری که در معرض دود سیگار قرار دارند بسیار مضر می‌باشد. تنفس حتی مقدار کمی از دود سیگار می‌تواند افراد را تحت تاثیر قرار دهد و سلامت آنها را به مخاطره بیاندازد. از جمله ترکیبات دود سیگار، گازهای مونوکسید کربن، سیانید هیدروژن و اکسیدهای نیتروژن و ذرات ریز مانند نیکوتین و تار هستند که تاثیرات مخربی بر بدن دارند. 

نیکوتین به گیرنده‌های نیکوتینی در مغز متصل می‌شود و باعث افزایش آزادسازی انتقال دهنده‌های عصبی متعددی از جمله دوپامین، سروتونین، نوراپی نفرین، استیل کولین، گاما آمینوبوتیریک اسید و گلوتامات می‌شود. دود سیگار به غیر از تحریک گیرنده‌های نیکوتین، خواص روانگردان دیگری نیز دارد.

تار یک ماده شیمیایی است که هنگام سوزاندن تنباکو ساخته می‌شود. تار حاوی بیشتر مواد شیمیایی سرطان‌زا و سایر مواد مضر موجود در دود تنباکو است. هنگامی که دود تنباکو استنشاق می‌شود، تار می‌تواند یک لایه چسبنده در داخل ریه‌ها ایجاد کند. این چسبندگی، به ریه‌ها آسیب می‌رساند و ممکن است منجر به سرطان ریه، آمفیزم یا سایر مشکلات ریوی شود.

تاثیرات سیگار بر سیستم تنفسی

سیگار می‌تواند ظرفیت ریه‌های شما را از طرق مختلف کاهش دهد. در واقع دیواره‌های کیسه‌های هوایی را که به تنفس شما کمک می‌کنند، تخریب می‌کند و حرکت هوا را از طریق ریه‌ها با سختی بیشتری انجام می‌دهد. سیگار همچنین می‌تواند باعث متورم شدن لوله‌های تنفسی شود و مخاطی تولید کند که می‌تواند آنها را مسدود کند. سیگار کشیدن باعث التهاب در مجاری تنفسی کوچک و بافت‌های ریه‌ها می‌شود و باعث می‌شود که قفسه سینه شما سفت شود. با افزایش استعمال سیگار، این التهاب گسترش بیشتری پیدا می‌کند و می‌تواند به بافت اسکار تبدیل شود که باعث ایجاد تغییرات فیزیکی در مجاری تنفسی و ریه‌های شما می‌شود و عوارضی مانند تنگی نفس و خس خس سینه ایجاد می‌کند. برخی مطالعات نشان می‌دهند که خطر ابتلا به سرطان ریه در صورت مصرف سیگار تا 14 درصد افزایش می‌یابد. اگر روزانه یک تا پنج نخ سیگار بکشید، خطر ابتلا به سرطان ریه حدود 7.7 درصد است و اگر بیش از 35 نخ سیگار در روز بکشید، تا سن 80 سالگی 26.4 درصد احتمال ابتلا به سرطان ریه را خواهید داشت.

اثرات دود تنباکو بر روی سیستم تنفسی عبارتند از: تحریک نای و حنجره، کاهش عملکرد ریه و تنگی نفس به دلیل تورم و باریک شدن مجاری تنفسی ریه و مخاط اضافی در مجاری ریه. قرار گرفتن در معرض دود تنباکو می‌تواند بر رشد ریه تأثیر منفی بگذارد، باعث اختلال عملکرد مجاری تنفسی و خس خس سینه شود و احتمال بروز بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را افزایش دهد. تاکنون ارتباط بین قرار گرفتن در معرض دود تنباکو در دوران کودکی و افزایش خطر ابتلا به بیماری COPD (بیماری مزمن انسدادی ریه) در دوران بزرگسالی مشخص نشده است.

تاثیر سیگار بر ریه 

قرار گرفتن در معرض دود تنباکو به سرعت به عروق خونی در سراسر بدن آسیب می‌رساند و احتمال لخته شدن خون را افزایش می‌دهد. استعمال سیگار مستقیماً بافت اپیتلیال ریه را در معرض حداقل 60 ماده سرطان زا شیمیایی قوی با پتانسیل ایجاد آسیب به DNA، حنجره، برونش‌ها و سلول‌های اپیتلیال ریه قرار می‌دهد. مواد شیمیایی موجود در دود تنباکو به پوشش ظریف ریه‌ها آسیب می‌رساند و می‌تواند باعث آسیب دائمی شود که توانایی ریه‌ها را برای تبادل موثر هوا کاهش می‌دهد. در برخی موارد، ریه‌ها توانایی بازسازی و ترمیم خود را در طول زمان دارند. با این حال، سرعت بهبودی آنها بستگی به مدت زمان مصرف سیگار و میزان آسیب دارد. 

تاثیر سیگار بر ریه افراد سیگاری می‌تواند عوارض مخربی به دنبال داشته باشد که شایع‌ترین آنها شامل موارد ذیل می‌باشند:

• سرطان ریه
• آسم
• بیماری مزمن انسدادی ریه
• سرفه مزمن
• ذات الریه
• بیماری‌های تنفسی
• بیماری‌های قلبی عروقی
• برونشیت مزمن
• بیش واکنشی تنفسی
• تنگی نفس

تاثیر سیگار بر ریه و بیماری‌های مرتبط

 بیماری مزمن انسدادی ریه

مواد شیمیایی موجود در دود سیگار، دفاع ریه‌های شما را در برابر عفونت‌ها ضعیف می‌کند، مجرای هوا را باریک می‌کند، باعث تورم در لوله‌های تنفسی می‌شود و کیسه‌های هوا را تخریب می‌کند که همه این موارد، عوامل مؤثر در بروز بیماری مزمن انسداد ریه (COPD) هستند. استفاده از سایر محصولات تنباکو مانند سیگارهای الکترونیکی و سیگار برگ نیز خطر ابتلا به COPD را افزایش می‌دهد. سیگار عامل اصلی و محرک بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) است. مواد شیمیایی مضر موجود در دود می‌تواند به پوشش ریه‌ها و مجاری تنفسی آسیب برساند. استعمال دخانیات به کیسه‌های هوایی، مجاری تنفسی و پوشش ریه‌ها آسیب می‌رساند. ریه‌های آسیب دیده در انتقال هوای کافی به داخل و خارج مشکل دارند، بنابراین ممکن است در عمل تنفس اختلال ایجاد شود. عدم استعمال سیگار می‌تواند به جلوگیری از وخامت COPD کمک کند. برخی تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران ممکن است خطر ابتلا به COPD را افزایش دهد.

برونشیت مزمن

با گذشت زمان، قرار گرفتن در معرض محرک‌های ریه مانند دود تنباکو یا مواد شیمیایی می‌تواند به ریه‌ها و مجاری تنفسی شما آسیب برساند. این قرار گرفتن در معرض طولانی مدت می‌تواند باعث بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) شود که شامل برونشیت مزمن و آمفیزم است. دود ناشی از سیگار باعث تحریک بافت حساس برونشیول‌های افراد سیگاری می‌شود. این می‌تواند منجر به شرایط مرتبط با بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) مانند برونشیت مزمن شود. برونشیت مزمن زمانی در فرد بروز پیدا می‌کند که برونشیول‌ها در ریه‌های افراد سیگاری متورم یا ملتهب می‌شوند.

سرطان ریه

هنگام استعمال سیگار ، مواد شیمیایی مضر وارد ریه‌ها می‌شوند و کل بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این مواد شیمیایی به DNA آسیب می‌رسانند، از جمله قسمت‌هایی از DNA که از بدن در برابر ابتلا به سرطان محافظت می‌کنند. مواد شیمیایی موجود در دود سیگار نیز ترمیم آسیب DNA را برای سلول‌های بدن دشوارتر می‌کند. این بدان معنی است که آسیب DNA می‌تواند ایجاد شود. با استعمال سیگار، مواد سرطان‌زای موجود در سیگار که ترکیبات سرطان‌زا نامیده می‌شوند، تقریباً بلافاصله شروع به تغییر بافت ریه‌های افراد سیگاری می‌کنند. با گذشت زمان، سلول‌ها بیش از حد آسیب دیده و در نهایت می‌توانند به سلول‌های سرطانی تبدیل شوند و با گسترش توده سرطانی در بافت ریه، افراد سیگاری دچار سرطان دیه می‌شوند.

آسم

ذرات ریز موجود در دود سیگار می‌توانند عمیقاً وارد مجرای تنفسی شده و به ریه‌ها برسند که این محرک‌ها می‌توانند مجاری تنفسی را باریک کنند. استنشاق ذرات ریز می‌تواند اثرات مختلفی بر سلامتی داشته باشد، مانند تحریک تنفسی و تنگی نفس. همچنین می‌تواند باعث وخامت وضعیت برخی افراد سیگاری شود که دچار بیماری‌هایی مانند آسم و بیماری قلبی هستند. هنگامی که فردی دود تنباکو را استنشاق می‌کند، مواد تحریک‌کننده در پوشش مرطوب مجاری تنفسی رسوب می‌کند و می‌تواند باعث بروز دوره‌های آسم شود. اغلب، ریه‌های افراد سیگاری که مبتلا به آسم هستند، وضعیت بیماری آنها بصورت دائمی ضعیف کنترل می‌شود. این افراد اغلب علائم آسم مداوم دارند. اگر آسم دارید، استعمال سیگار می‌تواند منجر به بروز علائم بیشتر آسم، تشدید مکرر ابتلا به آسم، کنترل ضعیف‌تر بیماری و اثربخشی کمتر برخی داروهای آسم شود. همچنین می‌تواند سطح فعالیت شما را محدود کند و کیفیت زندگی شما را کاهش دهد.

آمفیزم

سیگار عامل اصلی آمفیزم است. دود سیگار بافت ریه را تخریب می‌کند و همچنین مجاری تنفسی را تحریک می‌کند. ترکیبات سیگار باعث التهاب می‌شود و به تاژک‌های بافت آسیب می‌رساند. تحریک و آسیب تاژک باعث تورم مجاری تنفسی، تولید مخاط و مشکل در پاکسازی مجاری تنفسی می‌شود. به طور خاص، مواد شیمیایی و ذرات آزاد شده در دود سیگار منجر به تحریک می‌شود که به التهاب تبدیل می‌شود. به ویژه، دیواره‌های نازک آلوئول‌ها (کیسه‌های هوایی) در ریه‌های افراد سیگاری بیشتر تحت تأثیر این پدیده قرار می‌گیرند و در نهایت با قرار گرفتن در معرض مداوم تخریب می‌شوند.

چگونگی پاکسازیه ریه از سیگار

طبق بررسی محققان، عدم استعمال سیگار به‌عنوان اولین و مهمترین گام برای بهبود سلامت ریه شناخته شده است. عملکرد ریه افراد سیگاری در عرض دو هفته تا سه ماه پس از آخرین سیگار بهبود می‌یابد. در طول سال اول برای افرادی که از استعمال سیگار اجتناب می‌کنند، علائم سرفه و تنگی نفس کاهش می‌یابد و پاکسازی ریه‌های آنها بهتر انجام می‌شود تا خطر عفونت کاهش یابد. با این حال، ریه‌ها برای بازگشت به حالت اولیه به گذشت زمان و مراقبت نیاز دارند. برای تسریع این فرایند، اقداماتی مانند ورزش‌های تنفسی، افزایش مصرف آب، تغذیه سالم با تاکید بر مصرف بیشتر میوه‌ها و سبزیجات و اجتناب از قرار گرفتن در محیط‌های آلوده توصیه می‌شوند. همچنین، برخی مکمل‌ها مانند ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند در روند پاکسازی ریه موثر باشند. با این حال، قبل از مصرف هرگونه مکمل، بهتر است با پزشک مشورت کنید. به خاطر داشته باشید که پاکسازی کامل ریه‌ها ممکن است در طول چندین سال انجام شود و هرچه مدت زمان استعمال سیگار طولانی‌تر باشد، این فرآیند به زمان بیشتری نیاز دارد. چندین راه‌کار مهم برای پاکسازی ریه در زیر آورده شده اند که توسط متخصصان توصیه می‌شوند

• تنفس عمیق: تمرینات تنفسی یک کاهش دهنده استرس طبیعی و تمرین پاکسازی ریه است که برای سلامتی افراد سیگاری نیز مفید است.
• بخار درمانی
• سرفه با کنترل (سرفه موثر)
• تخلیه مخاط از ریه‌ها
• فیزیوتراپی قفسه سینه
• ورزش منظم
• مصرف غذاهای ضد التهاب
• چای سبز

مکمل موثر در پاکسازی ریه از سیگار

برخی مکمل‌ها می‌توانند برای پاکسازی ریه افراد سیگاری موثر باشند و عفونت‌های دستگاه تنفسی را بهبود بخشند. در اینجا مکمل بسیار کاربردی در این زمینه معرفی می‌شود.

کپسول دیپ لانگ ساپورت گرین نیچر

کپسول دیپ لانگ ساپورت گرین نیچر حاوی ترکیبات گیاهی خاصی بوده که در درمان سرفه، خلط و محافظت از سیستم تنفسی نقش موثری دارد. این کپسول برای افرادی که در معرض دود، آلودگی هوا و یا دود سیگار می‌باشند نیز بسیار مفید است و به درمان عفونت‌های ریه و سیستم تنفسی کمک می‌کند. اگر بر اثر مصرف سیگار و یا آلودگی هوا ریه‌های شما دارای عفونت شده می‌توانید توسط کپسول دیپ لانگ ساپورت گرین به درمان عفونت ریه‌های خود کمک کنید.

نتیجه گیری

تاثیر سیگار بر ریه و سایر بخش‌های بدن، افراد سیگاری را در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های سرطان، سکته مغزی، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های ریوی و سایر مشکلات سلامتی قرار می‌دهد. اثر مواد شیمیایی مضر موجود در دود سیگار در تحریک و التهاب مجاری تنفسی و تخریب بافت ریه، به‌عنوان مهمترین عضوی از بدن که تحت تاثیرات مخرب سیگار قرار می‌گیرد، باعث بروز بیماری‌های دستگاه تنفسی، آسم و سرطان ریه می‌شود. بنابراین آگاهی داشتن نسبت به عواقب خطرناک استعمال سیگار و شناخت بیماری‌های ناشی از تاثیرات این نوع دخانیات می‌تواند به افراد کمک کند که به حفظ سلامت خود و همچنین دیگران توجه بیشتری داشته باشند.

پرسش و پاسخ

1. تاثیر سیگار بر ریه چیست؟

استنشاق دود زمانی اتفاق می‌افتد که ذرات و گازهای مضر دود را تنفس می‌کنید. استنشاق دود مضر می‌تواند ریه‌ها و مجاری تنفسی را ملتهب کند و باعث تورم آنها و مسدود شدن اکسیژن شود و منجر به سندرم دیسترس تنفسی حاد و نارسایی تنفسی می‌شود. سیگار با تحریک و التهاب مجاری تنفسی به ریه‌ها آسیب می‌رساند که باعث می‌شود تنفس به سختی انجام شود. در واقع ماده مضر تار درترکیبات دود سیگار به سطح ریه‌ها چسبیده و آن را می‌پوشاند که می تواند تنفس را دشوار کند.

2. مدت زمان پاکسازی ریه‌ از سیگار چقدر است؟

عملکرد ریه افراد سیگاری در عرض دو هفته تا سه ماه پس از استعمال آخرین سیگار بهبود می‌یابد. در افراد سیگاری پس از اجتناب از سیگار، علائم سرفه و تنگی نفس کاهش می‌یابد و عملکرد پاکسازی ریه‌ها روند بهتری داشته تا  تا خطر عفونت کاهش پیدا کند.

3. استعمال سیگار باعث چه بیماری‌هایی می‌شود؟

سیگار باعث سرطان، بیماری قلبی، سکته مغزی، بیماری‌های ریوی، دیابت نوع 2 و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) می‌شود که شامل آمفیزم و برونشیت مزمن می‌شود. سیگار همچنین خطر ابتلا به سل، بیماری‌های چشمی خاص و مشکلات سیستم ایمنی از جمله آرتریت روماتوئید را افزایش می‌دهد.

منبع

Lung Diseases Caused By Smoking