اسهال؛ مشکل گوارشی رایج
اسهال به وضعیتی گفته می‌شود که در آن فرد دچار مشکلات گوارشی شده، مدفوع بصورت شل و آبکی است و معمولاً بیش از سه بار در روز عمل دفع انجام می‌شود. این مشکل گوارشی می‌تواند به دلایل مختلفی مانند انواع عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی، عدم تحمل غذایی یا مصرف برخی داروها ایجاد شود. علائم اسهال شامل دل درد، نیاز فوری به دستشویی رفتن، حالت تهوع و در موارد شدیدتر، تب و مدفوع خونی است. اگر اسهال بیش از دو روز ادامه پیدا کند یا فرد با علائم شدیدی همراه باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
آنچه در این مقاله می‌خوانیم:
- اسهال چیست؟
- سیستم گوارش شما چگونه کار می‌کند
- انواع اسهال
- علل اسهال شدید
- علائم اسهال
- آزمایش و تشخیص اسهال
- درمان اسهال
- نتیجه گیری
- پرسش و پاسخ
اسهال چیست؟
اگر در وضعیتی قرار دارید که مدفوع شل و آبکی مکرر را تجربه می‌کنید، دچار اسهال شده اید. این عارضه، یک مشکل رایج است که اغلب نشانه عاملی مانند ویروس است. معمولاً اسهال پس از چند روز خود به خود برطرف می‌شود. با این حال، اگر اسهال تا چند هفته ادامه داشته یا اسهال مداوم بیش از 6 تا 8 بار در روز رخ دهد، ممکن است کاهش وزن ناخواسته داشته باشید یا خون مداوم در اسهال خود مشاهده کنید، این نوع اسهال شدید بوده و نیاز به مراقبت پزشکی دارد.با مراجعه به پزشک و دریافت یک برنامه درمانی فردی به بهبود علائم و هر علت زمینه ای کمک می‌کند.
سیستم گوارش شما چگونه کار می‌کند
برای اینکه در مورد اسهال بیشتر بدانید، دانستن بیشتر در مورد سیستم گوارش و نحوه عملکرد آن مفید است. این به شما کمک می کند تا از چگونگی بهم خوردن تعادل سلامت دستگاه گوارش خود آگاه شوید. دستگاه گوارش شما شامل پانکراس، کبد و کیسه صفرا است. هنگامی که سیستم گوارش شما در ریتم طبیعی خود قرار دارد، غذا و مایعات از معده به روده کوچک منتقل می‌شود. سپس غذا تجزیه می‌شود و مواد مغذی همراه با بیشتر مایعات جذب می‌شوند. مواد زائد باقیمانده و مقداری آب وارد روده بزرگ می‌شود، جایی که آب بیشتری جذب می‌شود، و در نهایت، ضایعات به شکل مدفوع دفع می‌شوند تا عملکرد سیستم گوارشی کامل شود.
هضم برای سلامتی شما مهم است زیرا بدن شما به مواد مغذی مناسب از آنچه مصرف می‌کنید نیاز دارد تا به خوبی کار کند و سالم بماند. این مواد مغذی شامل ویتامین‌ها، مواد معدنی، چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، پروتئین و آب است. در داخل دستگاه گوارش، این مواد مغذی به بخش‌های کوچک‌تری تجزیه می‌شوند تا جذب شوند و برای انرژی، ترمیم سلولی و رشد استفاده شوند.هنگامی که سلول‌های روده کوچک یا کولون شما تحریک می‌شوند، حرکت آرام و منظم روده شما می‌تواند بیش از حد فعال شود. نمک‌ها و مایعات ضروری و همچنین مواد مغذی از غذایی که می‌خورید، در نهایت خیلی سریع از روده بزرگ عبور می‌کنند. با جذب مایعات کمتر توسط بدن، مدفوع بصورت شل یا آبکی است که بیشتر به عنوان اسهال شناخته می‌شود.
کپسول یوموگی آردیفارم 20 عدد
180,000 تومان
قرص جوشان اوریکس های هلث 10 عدد
25,000 تومان
قرص جوشان اوریکس پلاس زینک های هلث 10 عدد
33,000 تومان
خرید محصولات مرتبط با سریع ترین روش برای درمان اسهال
انواع اسهال
- اسهال حاد آبکی: این نوع اسهال معمولاً چند ساعت تا چند روز ادامه داشته و در بیماری‌هایی مانند وبا مشاهده می‌شود.
- اسهال حاد خونین: در این نوع اسهال، خون در مدفوع مشاهده می‌شود و معمولاً نشان‌دهنده عفونت‌های شدیدتر است.
- اسهال مداوم: این نوع اسهال بیش از ۱۴ روز ادامه دارد و ممکن است به دلیل مشکلات مزمن گوارشی باشد.
علل اسهال شدید
دلایل متعددی وجود دارد که چرا ممکن است فردی اسهال شدید داشته باشد، از جمله:
- واکنش به دارو
- واکنش به غذای نامناسب
- آنفولانزای معده
- عدم تحمل لاکتوز
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- بیماری التهابی روده (IBD)، مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو
- سرطان کولورکتال
- بی اختیاری سرریز به دلیل یبوست شدید / بار مدفوع
علائم اسهال
علاوه بر مدفوع شل و آبکی مکرر، علائم دیگر اسهال عبارتند از:
- درد معده
- گرفتگی
- نفخ
- تشنگی
- کاهش وزن
- تب
- خون در مدفوع
آزمایش و تشخیص اسهال
برای تشخیص این عارضه، پزشک با جمع آوری یک تاریخچه کامل و انجام یک معاینه فیزیکی جامع روند درمانی را آغاز می‌کند. همچنین لازم است بیمار داروهای مصرفی، از جمله داروهای بدون نسخه یا مکمل‌ها را به پزشک اعلام کند ، زیرا برخی از داروها پتانسیل ایجاد اسهال را دارند. آزمایش خون و آزمایش مدفوع ممکن است برای تعیین علت اسهال ضروری باشد. اشعه ایکس شکم یک راه ساده برای شناسایی یبوست شدید و حجم مدفوع است که ممکن است علت اسهال باشد.
درمان اسهال
اگر اسهال شما طی چند روز خود به خود برطرف نشد، پزشک ممکن است یکی از موارد زیر را توصیه کند:
- داروهای ضد اسهال بدون نسخه، مانند:
- قرص لوپرامید: در صورت اسهال هر 8 ساعت یک عدد با معده پر.
- داروی ضد اسهال گیاهی، مانند:
- کپسول لومکس: هر 8 ساعت یک عدد به مدت 3 روز - حاوی اسانس مرزه
- ساشه پلانتاژل: هر 8 ساعت یک ساشه در یک فنجان آب جوش
- آنتی‌بیوتیک‌ها، اگر مشخص شده باشد که اسهال شما به دلیل مشکلی در اجتماع باکتری‌ها در روده شما (میکروبیوم) است، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود.مانند:
- قرص مترونیدازول 250 میلی گرم: هر 8 ساعت یک عدد با آب زیاد و معده پر
- قرص سفیکسیم 400 میلی گرم: هر 24 ساعت یک عدد با آب زیاد و معده پر و…
- تنظیم دارو، اگر یکی از داروهای فعلی شما باعث اسهال شده است، پزشک ممکن است دارو را تغییر دهد.
- جایگزینی مایعات، با نوشیدن بیشتر، استفاده از محلول های آبرسانی خوراکی مانند ORS برای کودکان و افراد مسن به ویژه در معرض خطر کم آبی هستند.
| انواع محصولات حاوی ORS: | |
| ساشه او آر اس(ORS): |
|
| ساشه پرو آر اس(PRO RS ): |
|
| قرص جوشان اوریکس: |
|
قرص جوشان اوریکس پلاس زینک: |
|
| محلول وانلایت: |
|
| قرص جوشان زینکولایت: |
|
| قرص جوشان اورالیت: |
|
| ساشه اورالیت: |
|
| ساشه اورالیت پلاس زینک: |
|
| ساشه اپتی کید: |
|
| ساشه کالریت: |
|
- درمان سایر بیماری‌های زمینه ای، مانند بیماری التهابی روده یا سندرم روده تحریک پذیر
- کنترل حجم مدفوع زیاد و یبوست شناسایی شده توسط اشعه ایکس شکم با انجام پاکسازی روده برای تسکین اسهال و شروع یک رژیم غذایی مناسب روده برای جلوگیری از عود یبوست شدید.
- داروهای پروبیوتیک برای تنظیم گوارش و رفع اسهال و یبوست:
| انواع پروبیوتیک ها: | |
| کپسول فمی لاکت تو پلاس: |
|
| کپسول ژری لاکت تو پلاس: |
|
| کپسول بایو بوست: |
|
| کپسول پروکید: |
|
| قرص ویتالاکت: |
|
| کپسول بایو فلورا: |
|
| ساشه ول گات اگزما: |
|
قرص جویدنی ول گات مولتی کیدز: |
|
| ساشه بیبی ییست: |
|
| ساشه بایوکید: |
|
| کپسول دیلیست: |
|
| کپسول بایو آی بی اس: |
|
| قرص لاکتول: |
|
| کپسول پایلوشات: |
|
| ساشه پارسی لاکت: |
|
| کپسول پرو ال دی ال: |
|
| کپسول پرو دایجست: |
|
| قرص جویدنی ول گات گام و گات: |
|
نتیجه گیری
اسهال یک مشکل رایج است که در آن فرد دچار مشکلات گوارشی شده، مدفوع بصورت شل و آبکی است. علائم اسهال شامل دل درد، دفع مکرر، حالت تهوع، تب و مدفوع خونی است. اگر اسهال طی چند روز خود به خود برطرف نشد، پزشک روش‌های درمانی مانند داروهای ضد اسهال بدون نسخه، آنتی‌بیوتیک‌ها و استفاده از محلول‌های آبرسانی خوراکی و یک رژیم غذایی مناسب وضعیت بیمار را توصیه می‌کند.
پرسش و پاسخ
1. خطرات اسهال مزمن چیست؟
با اسهال مزمن، مقدار زیادی آب و الکترولیت - مواد معدنی موجود در مایعات بدنتان - خارچ می‌شود. کاهش الکترولیت می‌تواند عواقب جدی داشته باشد. آنها می‌توانند بر قلب، ریه‌ها، مغز و سیستم عصبی شما تأثیر بگذارند. کم آبی بدن نیز به کلیه‌های شما فشار وارد می‌کند و می‌تواند منجر به بیماری کلیوی شود.
2. چگونه بعد از اسهال معده خود را به وضعیت اولیه بازگردانیم ؟
اسهال طولانی مدت باعث کم آبی و تحلیل سلولی در مجرای دستگاه گوارش می‌شود. مایعات غنی از سدیم و غذاهای کاربردی به بازیابی تعادل روده کمک می‌کنند.
3. عوارض اسهال شدید چیست؟
علائم اسهال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- گرفتگی شکم
- درد معده
- تورم (نفخ)
- ناراحتی معده (تهوع)
- نیاز فوری به دستشویی رفتن
- تب
- مدفوع خونی
- از دست دادن مایعات بدن (کم آبی)
