ناپروکسن Naproxen

اشکال دارویی ناپروکسن

سافت ژل ناپروکسن (NAPROXEN 200MG SOFTGEL CAP)

• توصیه‌های اختصاصی سافت ژل ناپروکسن:
  • برای جلوگیری از مشکل گوارشی ، دارو را بعد غذا و یا همراه با شیر مصرف کنید.
  • دارو را با 2 لیوان آب مصرف کنید.
  • آزمایشات دوره‌ای تجویز شده توسط پزشک الزامی است.
  • مصرف این دارو با الکل و سیگار تداخل دارد.
  • دارو بیشتر از مقدار توصیه شده توسط پزشک مصرف نشود.
  • در سالمندان با احتیاط مصرف شود.
  • اگر دچار مشکل قلبی یا تنفسی شدید به پزشک اطلاع دهید.
  • در صورت بروز علائمی مانند التهاب شدید پوست، دهان يا چشم، سیاه شدن رنگ مدفوع و... مصرف دارو را فورا قطع و به پزشک مراجعه کنید.
  • به دلیل انتریک کوت بودن داروی ناپروکسن از خورد کردن یا جویدن دارو بپرهیزید و دارو را به طور کامل ببلعید.(انتریک کوت بودن یعنی روی سطح دارو روکشی قرار میگیرد که دارو را از اسید معده حفظ کند و دارو دست نخورده به قسمت ابتدایی روده باریک برسد و به طور کامل جذب شود.)

قرص ناپروکسن (NAPROXEN 250MG TAB)

 در واقع ضعیف‌ترین دوز ناپروکسن، دوز 250  است که بیشتر برای تسکین دردهای ملایم مانند سردردهای معمولی و به عنوان کاهش دهنده تب‌ استفاده می‌شود و برای جلوگیری از عوارض گوارشی بهتر است پس از غذا مصرف شود. توصیه می‌شود این دارو  را به همراه سایر داروهای مسکن مصرف نکنید.

قرص ناپروکسن 500 

این نوع قرص ناپروکسن، به دلیل دارا بودن دوز بالا در موارد درد شدید استفاده می‌شود و حتما باید پس از غذا مصرف شود. در بیماران قلبی الزامی است که با نظر پزشک استفاده شود. مصرف قرص ناپروکسن 500 در طولانی مدت  توصیه نمی‌شود.

• توصیه‌های اختصاصی قرص ناپروکسن:
  • برای جلوگیری از مشکل گوارشی دارو را بعد از غذا یا همراه با شیرمصرف کنید.
  • دارو را با 2 لیوان آب مصرف کنید.
  • آزمایشات دوره‌ای تجویز شده توسط پزشک الزامی است.
  • مصرف این دارو با الکل و سیگار تداخل دارد.
  • از مصرف دارو بیشتر از مقدار توصیه شده توسط پزشک خودداری کنید.
  • در سالمندان با احتیاط مصرف شود.
  • در صورت مشاهده مشکل قلبی یا تنفسی به پزشک اطلاع دهید.
  • در صورت بروز علائمی مانند التهاب شدید پوست، دهان يا چشم، سیاه شدن رنگ مدفوع و... مصرف دارو را فورا قطع و به پزشک مراجعه کنید.
  • به دلیل انتریک کوت بودن داروی ناپروکسن از خورد کردن یا جویدن دارو بپرهیزید و دارو را به طور کامل ببلعید.(انتریک کوت بودن یعنی روی سطح دارو روکشی قرار میگیرد که دارو را از اسید معده حفظ کند و دارو دست نخورده به قسمت ابتدایی روده باریک برسد و راحت جذب شود.)

شیاف ناپروکسن (NAPROXEN 500MG SUPP)

• توصیه‌های اختصاصی شیاف ناپروکسن:
  • دارو را مقعدی استعمال کنید.
  • قبل و بعد از استعمال دارو حتما دستان خود را بشویید یا از دستکش مناسب استفاده کنید.
  • آزمایشات دوره‌ای تجویز شده توسط پزشک الزامی است.
  • مصرف این دارو با الکل و سیگار تداخل دارد.
  • از مصرف دارو بیشتر از مقدار توصیه شده توسط پزشک خودداری کنید.
  • در سالمندان با احتیاط مصرف شود.
  • در صورت بروز مشکل قلبی یا تنفسی به پزشک اطلاع دهید.
  • در صورت بروز علائمی مانند التهاب شدید پوست، دهان يا چشم، سیاه شدن رنگ مدفوع و... مصرف دارو را فورا قطع و به پزشک مراجعه کنید.
  • شیاف 500 میلی گرم ناپروکسن معمولا روزانه یک عدد از راه مقعد استفاده میشود.

نکات پیش از مصرف ناپروكسن 

در صورت داشتن سابقه‌ برخی بیماری‌ها مانند آسم، بیماری قلبی یا عروقی، حساسیت، زخم معده یا دوازدهه و بیماری‌های گوارشی(مانند کرون)، مشکلات کبدی، کلیوی، لوپوس، مشکلات، بیماری پارکینسون، صرع و سایر موارد به پزشک خود اطلاع دهید.

• اگر سابقه فشار خون بالا و يا وجود لخته در عروق دارید، به پزشک اطلاع دهید.
• از آنجا که این دارو می‌تواند در بدن تداخل دارویی با داروهای دیگر ایجاد کند، لازم است قبل از مصرف لیستی از تمام داروهای مصرفی خوددر اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید.
• اگر سابقه حساسیت به داروهای ضد درد (مانند آسپرین، ايندومتاسين، سلکوکسیب و ایبوپروفن و...) دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
• در صورت داشتن سابقه قند یا کلسترول خون بالا به پزشک خود اطلاع دهید.
• در افراد بالای ۶۵سال این دارو باید احتیاط بیشتر و طبق دستور پزشک مصرف شود.
• در صورت استعمال سيگار، به پزشک خود اطلاع دهید.

نحوه صحیح مصرف ناپروکسن

در بازار دارویی، انواع مختلفی از قرص خوراکی ناپروکسن موجود می‌باشد که معمولا از لحاظ نوع ساخت و روکش قرص، متفاوت هستند. در نتیجه برای چگونگی مصرف دارو مانند نصف کردن، حل کردن یا خرد کردن حتما بروشور دارو  را مطالعه نمایید؛ زیرا برخی از قرص‌ها (مثل قرص‌هایی با روکش بازشونده در روده) نباید نصف یا جویده شوند.

• در صورتی که دارو را بصورت طولانی مدت مصرف می‌کنید، در مورد مقدار و تعداد دفعات مصرف در روز از پزشک خود بپرسید. نسبت به شرایط موجود، ممکن است 500 میلی گرم تا 1 گرم یعنی یک تا دو نوبت در روز نیاز داشته باشید.
• مقدار مصرف این دارو برای کودکان با توجه به سن آنها محاسبه می‌شود.
• در صورتی که نیاز به مصرف کوتاه مدت (مانند کشیدگی تاندون و درد عضلانی) دارید، دارو با دوز 250 ميلی گرم، بصورت سه تا چهار نوبت در روز می‌توان استفاده كرد. در مواردی که درد شدید باشد توصيه می‌شود در نوبت اول، دارو با دوز دوبرابر (500 ميلی گرم ) مصرف گردد.
• برای افرادی که دچار حملات نقرس می‌شوند، معمولا 750 ميلی گرم در نوبت اول و سپس 250 ميلی گرم هر هشت ساعت توصیه می‌شود تا حمله‌ درد نقرس کاهش پیدا کند.
• در صورتی كه ناپروكسن را از داروخانه و بدون تجويز پزشک تهيه نموده‌ايد، مصرف آن را به صورت سه نوبت در روز با دوز 250ميلی گرم و حداكثر تا سه روز ادامه دهيد.
• بهتر است ناپروكسن را پس از یک وعده غذایی سبک یا همراه با يك ليوان شير مصرف کنید تا عوارض گوارشی ناشی از آن کمتر شود.
• در صورت استفاده از ناپروکسن با روکش بازشونده در روده(EC)، برای مصرف هرگونه داروی معده و شربت ضداسید معده، حداقل دو ساعت با مصرف این دارو فاصله دهید.
• در صورتی که مصرف یک نوبت دارو را فراموش کردید، از مصرف نوبت فراموش شده صرف نظر نمایید و نوبت بعدی را طبق برنامه مصرف کنید. به هیچ وجه دوز مصرفی دارو در یک نوبت را دوبرابر ننمایید.
• مصرف دارو به همراه غذا و با یک لیوان آب تجویز می‌شود و از مصرف آنتی اسید همراه با آن خودداری کنید.
• 15 تا 30 دقیقه پس از مصرف دارو از دراز کشیدن اجتناب نمایید و از شکستن، خرد کردن یا جویدن قرص خودداری نموده و آن را به طور کامل ببلعید.
• بهتر است دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• از مصرف ناپروکسن بیشتر از دوز مصرفی روزانه دارو به مقدار 1000 تا حداکثر 1250 میلی گرم خودداری کنید.
• شیاف 500 میلی گرم ناپروکسن بطور معمول روزانه یک عدد از راه مقعد استفاده می‌شود.

چندین مثال از دوز مصرفی داروی ناپروکسن:

موارد مصرف ناپروکسن

• ناپروكسن برای درمان استئوآرتريت، آرتريت روماتوئيد، آرتريت جوانان، نقرس، التهاب غير روماتيسمی، بهبود درد، تب و همچنین قاعدگی دردناک تجویز می‌شود.

موارد منع مصرف ناپروکسن

• از مصرف این دارو در سه ماهه سوم بارداری اکیداً ممنوع است و جزو داروهای گروه X طبقه‌بندی می‌شود و ممکن است منجر به مرگ یا نقص عضو جنین شود.
• در صورت وجود سابقه واكنش آلرژيك شديد از قبيل آنافيلاكسی يا آنژيودام ناشی از مصرف آسپيرين يا ساير داروهای ضد التهاب غيراستروئيدی و همچنین پوليپ بينی به همراه اسپاسم برونش به علت مصرف آسپيرين، از مصرف این دارو اجتناب نمایید.
• در صورت جراحی قلب (عمل بای پس عروق کونر)، مصرف ناپروکسن منع مصرف دارد.
• در صورت زخم یا خونریزی گوارشی، مصرف ناپروکسن و دیگر داروهای NSAID  باید محدود شود.

مکانیسم اثر

ناپروکسن با مسدود کردن اثر آنزیم سیکلوکسیژناز، منجر به کاهش ساخت پروستاگلاندين می‌شود که مسئول ایجاد درد و التهاب در ناحیه‌ آسیب‌دیده می‌باشند. در نتیجه با مهار آنزیم‌های سیکلواکسیژناز و کاهش تولید پروستاگلاندين، درد و التهاب کاهش می‌یابد.

دوز فراموش شده

در صورت مصرف این دارو طبق یک برنامه منظم (نه فقط «در صورت نیاز») و فراموشی یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری، آن را مصرف کنید. اگر به زمان مصرف نوبت بعدی نزدیک هستید، از مصرف نوبت فراموش شده خودداری کنید. دوز بعدی دارو را در زمان منظم مصرف کنید. به هیچ وجه دوز را دو برابر نکنید.

هشدار مصرف

اين دارو در موارد زير بايد با احتياط فراوان مصرف شود:
بيماری التهابی يا اولسراتيو قسمت فوقانی يا تحتانی مجراي گوش (شامل بيماري Crohn، ديوتيكوليت، قرحه گوارشي، كوليت اوسراتيو)، هموفيلي يا ساير اختلالات خوني شامل اختلال عملكرد انعقادی يا پلاكت‌ها، عيب‌كار كليه، استوماتيت، بيماران سالخورده(به علت عوارض كليوی و كبدی) بيمارانی كه احتمال بروز خونريزی و زخم گوارشی در آنها زياد می‌باشد، خونريزی از ناحيه ركتوم و آنوس، هموروئيد، التهاب و ضايعات ركتوم و آنوس و التهاب ركتوم. (جهت مصرف شياف).

مصرف در دوران بارداری و شیردهی

• گروه C : این دارو با نظارت ويژه پزشک و همچنین در شرايط خاص قابل استفاده است؛ در آزمایشات و مطالعات حیوانی مواردی از عوارض جانبی برای جنین مشخص داده است ولی در مطالعات انسانی، اطلاعات زیاد و دقیقی در دسترس نمی‌باشد. مزایای دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.
• اما به طور کلی به دلیل  عبور این  دارو از جفت و بروز عوارض جانبی بر جنین، در دوران بارداری توصیه نمی‌شود؛ مخصوصا در سه ماهه سوم بارداری اکیداً ممنوع است و جزو داروهای گروه X طبقه‌بندی می‌شود و ممکن است منجر به مرگ یا نقص عضو جنین شود.
•  از آنجایی که دارو وارد شیر می‌شود، مصرف آن در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود مگر با اجازه پزشک.

عوارض قرص ناپروکسن

• عوارض نسبتا شایع (%10-1):
  • قلبی عروقی : ادم، تپش قلب
  • سیستم اعصاب مرکزی : سرگیجه، خواب آلودگی، سردرد
  • پوستی : خارش، راش پوستی، کبودی، افزایش تعریق
  • غدد درون ریز و متابولیسم : احتباس آب، عطش
  • گوارشی : درد شکمی، یبوست، تهوع، سوزش سر دل، اسهال، سوء هاضمه، التهاب دهان، نفخ، خونریزی گوارشی، سوراخ شدن دستگاه گوارش، زخم گوارشی، استفراغ
  • هماتولوژی و انکولوژی : همولیز، پورپورا، آنمی، افزیش زمان خونریزی
  • کبدی : افزایش آنزیم های کبدی
  • چشمی : اختلالات بینایی
  • گوشی : وزوز گوش، اختلالات شنوایی
  • کلیوی : عملکرد غیرطبیعی کلیوی
  • تنفسی : تنگی نفس

توضیحات بیشتر درباره عوارض جانبی ناپروکسن

• علائم شایع گروه دارویی NSAIDs  شامل علائم گوارشی مانند سوءهاضمه، سوزش سردل، معده درد و… می‌باشد که برای کاهش این علائم، توصیه می‌شود دارو پس از غذا مصرف شود. در صورتی که این عوارض ادامه پیدا کرد، با پزشک خود مشورت نمایید.
• مصرف وعده‌های غذایی ساده و مایعات به مقدار کافی برای رفع اسهال ناشی از مصرف این دارو توصیه می‌شود.
• اگر دچار  یبوست شده‌اید، یک رژیم سرشار از فیبر(شامل میوه و سبزیجات) و همچنین مصرف مایعات به اندازه‌ کافی توصیه می‌شود.
• در صورت داشتن احساس تهوع پس ازمصرف  این دارو، این علائم با وعده‌های غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب و پرادویه کاهش می‌یابد.
• چنانچه دچار مشکلات تنفسی و هرگونه علائم حساسیت دارویی (مثل ورم صورت و دهان) شده‌اید، به پزشک خود مراجعه نمایید.
• با مشاهده علائمی مانند دفع خون یا مدفوع تیره، استفراغ حاوی خون و شکم درد شدید، مصرف دارو را قطع و به پزشک خود مراجعه نمایید.

موارد ذکرشده جزو شایع‌ترین عوارض ناپروکسن می‌باشد و این امکام وجود دارد که عوارض دیگری هم بروز کند که چندان شایع نیست.

تداخلات دارویی ناپروکسن

• مشخصات کلی تداخلات:
  • مهارکننده P-gp (ضعیف)
  • نفروپاتی ناشی از داروهای مسکن
  • تشدید اثرات ضد پلاکت
  • کاهش پرفیوژن یا عملکرد کلیوی
  • افزایش خطر خونریزی یا آسیب به مخاط دستگاه گوارش
  • تشدید هایپرکالمی
  • تشدید اثرات افزاینده فشارخون
  • تشدید هیپوناترمی
  • کاهش‌ آستانه تشنج
  • تشدید سمیت گوشی
• تداخلات رده X (پرهیز):

کتورولاک (سیستمیک و نازال)، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (اختصاصی COX2)مثل ناپروکسن و…

• کاهش اثرات داروها توسط ناپروکسن:

بلاک کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II، مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، بتابلاکرها، اپلرنون، هیدرالازین، دیورتیک‌های نگه‌دارنده پتاسیم، پروستاگلاندین‌ها (چشمی)، سالیسیلات‌ها، مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین، تیازید و دیورتیک‌های شبه تیازیدی

• کاهش اثرات ناپروکسن توسط داروها:

عوامل کمپلکس کننده صفراوی، سالیسیلات‌ها

• افزایش اثرات داروها توسط ناپروکسن:

مشتقات 5-آمینوسالیسیلیک اسید، داروهای با خاصیت ضد پلاکت، آمینوگلیکوزیدها، داروهای ضد انعقاد، آپیکسابان، کلاژناز (سیستمیک)، سیکلوسپورین (سیستمیک)، دابیگاتران، دسموپرسین، دیگوکسین، دروسپیرنون، ادوکسابان، انوکساپارین، اپلرنون، هالوپریدول، هپارین، لیتیم، متفورمین، متوترکسات، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (اختصاصی COX2)، اوبینوتوزومب، دیورتیک‌های نگه‌دارنده پتاسیم، کینولون‌ها، ریواروکسابان، سالیسیلات‌ها، تاکرولیموس (سیستیمک)، فراورده‌های تنوفوویر، داروهای ترومبولیتیک، ونکومایسین، آنتاگونیست‌های ویتامین کا

• افزایش اثرات ناپروکسن توسط داروها:

الکل (اتیل)، بلاک کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II، مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، کورتیکواستروئیدها (سیستمیک)، سیکلوسپورین (سیستمیک)، دیکلوفناک (سیستمیک)، امولسیون چربی (برپایه روغن ماهی)، گلوکزآمین، گیاهان (با خاصیت ضد پلاکت و ضد انعقاد)،  کتورولاک (سیستمیک و نازال)، مولتی ویتامین/ فلوراید (حاوی ویتامین‌های آ، دی، ای)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، دی، ای، کا و فولات و آهن)، مولتی‌ ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ و ای، فاقد آهن)، اسیدهای چرب امگا 3، پنتوکسی فیلین، پروبنسید، آنالوگ‌های پروستاسیکلین، مهارکننده بازجذب سروتونین، مهارکننده‌های بازجذب نوراپی نفرین/ سروتونین، تیازید و دیورتیک‌های شبه تیازید، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای (آمین نوع سوم)، ویتامین ای (سیستمیک)

نکته: بسیار دیده شده که  بیمار بدون اطلاع به پزشک در منزل، مسکن ناپروکسن استفاده میکند ودر هنگام عود درد، به مراجع درمانی مراجعه نموده و برای او آمپول کتورولاک تزریق میشود. این یک تداخل جدی و خطرناک است.

• تداخل با غذا:

سرعت و مقدار جذب ناپروکسن ممکن است در صورت مصرف همراه با غذا کاهش یابد.

داروهای هم‌گروه ناپروکسن

پرسش و پاسخ

1. آیا ناپروکسن برای کودکان بی خطر است؟

ناپروکسن برای کودکان بالای 2 سال بی خطر است. با این حال، توصیه می‌شود قبل از مصرف ناپروکسن برای کودکان با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

2. آیا ناپروکسن با الکل تداخل دارد؟

بله، ناپروکسن با الکل تداخل دارد و خطر خونریزی گوارشی را افزایش می‌دهد. بنابراین، توصیه می‌شود در دوران مصرف ناپروکسن از مصرف الکل خودداری کنید.

3. ناپروکسن را چگونه باید مصرف کرد؟

ناپروکسن را باید همراه با غذا یا شیر مصرف کرد تا از عوارض جانبی گوارشی جلوگیری شود.

4. نحوه مصرف ناپروکسن چگونه است؟

نحوه مصرف ناپروکسن به سن، وزن و وضعیت پزشکی شما بستگی دارد.اما معمولا:

هر 8 ساعت یک عدد سافت ژل 200 میلی گرم، با معده پر  یا

هر 8 ساعت یک عدد قرص 250 میلی گرم، با معده پر  یا

هر 12 ساعت یک عدد قرص 500 میلی گرم، با معده پر

* بهتر است دوز مصرفی روزانه ی داروی ناپروکسن از 1000 تا حداکثر 1250 میلی گرم تجاوز نکند.

5. ناپروکسن را تا چه مدت می‌توان مصرف کرد؟

ناپروکسن را به مدت کوتاه، معمولاً 10 روز یا کمتر، مصرف کنید. اگر نیاز به مصرف ناپروکسن برای مدت طولانی دارید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

6. ناپروکسن را چگونه باید نگهداری کرد؟

ناپروکسن را در دمای اتاق، دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.

7. اگر یک دوز ناپروکسن را فراموش کردم، چه کاری باید انجام دهم؟

اگر یک دوز ناپروکسن را فراموش کردید، به محض یادآوری، آن را مصرف کنید. اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، دوز فراموش شده را رها کرده و دوز بعدی را طبق برنامه مصرف کنید.

8. ناپروکسن را کی بخوریم؟

بهترین نحوه مصرف این قرص همراه با غذا است. این قرص را معمولا 2 یا 3 بار در روز با یک لیوان پرآب مصرف کنید. اگر دکتر دو دوز برای شما تجویز کرده‌است بهتر است آن را با ناهار یا شام میل کنید. اما زمانی قرص را بخورید که معده‌تان پر باشد.

9. ناپروکسن کی اثر میکند؟

این دارو با مهار سیکلواکسیژناز عمل می‌کند و تولید پروستاگلاندین‌ها را کاهش می‌دهد و با این عملکرد، اثر ضد درد و ضدالتهاب خود را نشان می‌دهد. شروع اثر دارو 15 تا 20 دقیقه پس از مصرف است.

منبع:

New Researches about Naproxen