انواع قارچ ناخن و درمان آن

انواع قارچ ناخن

4 نوع اصلی عفونت قارچی ناخن وجود دارد که هر کدام کمی متفاوت به نظر می‌رسند:

• آنیکومیکوزیس زیرناخنی جانبی (Distal or lateral subungual onychomycosis). این مورد رایج‌ترین نوع عفونت قارچی ناخن است که می‌تواند در ناخن‌های دست یا پا اتفاق بیفتد و عامل بروز آن قارچی به نام درماتوفیت(Dermatophyte) میباشد. عفونت از لبه جلو یا دو طرف ناخن شما شروع می شود و از آنجا به کل ناخن پخش می شود. ناخن شما ممکن است سفید، قهوه ای یا زرد شود.
• آنیکومیکوزیس سطحی سفید (White superficial onychomycosis). این گونه، کمتر رایج است و فقط روی سطح ناخن، و عمدتاً روی ناخن‌های پا تأثیر می‌گذارد. به صورت لکه‌های سفید شروع می‌شود که به شکل پودری تبدیل شده و باعث خرد شدن ناخن می‌شوند.
• آنیکومیکوزیس زیرناخنی مرکزی (Proximal subungual onychomycosis). این مورد ابتدا به صورت لکه‌های سفید در مرکز بستر ناخن در کوتیکول(قسمت هلالی سفید پایه ناخن) ظاهر می‌شود و با رشد ناخن پا به سمت بیرون حرکت می‌کند. این نوع نادر است و معمولاً افرادی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که مشکلات سیستم ایمنی مانند عفونت HIV دارند.
• آنیکومیکوزیس کاندیدایی (Candidal onychomycosis). این عفونت توسط مخمرها ایجاد می‌شود که معمولاً ناخن‌های شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ناحیه اطراف ناخن اغلب متورم و ملتهب است و ناخن‌ها ممکن است به طور کامل جدا شوند. این نوع معمولاً برای ناخن‌هایی اتفاق می‌افتد که در اثر جراحت یا عفونت دیگری، دچار آسیب شده‌اند.

علائم عفونت قارچی ناخن

با توجه به نوع عفونت قارچی ناخن، علائم متفاوت هستند. علائم معمولاً به طور خفیف شروع می‌شوند و رو به وخامت می‌روند. 

• در ابتدا، ممکن است فقط یک لکه سفید یا زرد زیر ناخن خود ببینید. با گذشت زمان، این لکه‌ها گسترش می‌یابد و می‌تواند کل ناخن شما را سفید، زرد، سبز یا سیاه کند.
• ناخن ممکن است ضخیم شده و به سختی کوتاه شود.
• ناخن ممکن است شروع به پیچیدن به سمت بالا یا پایین کند یا از بستر ناخن جدا شود.
• ناخن شما ممکن است شکننده شده و وقتی آن را لمس می‌کنید خرد شود.
• ناخن ممکن است بدشکل شود.
• ممکن است بوی نامطبوعی را احساس کنید.

عدم توجه به عفونت قارچی در ناخن ابتدا آسان است، زیرا ممکن است هیچ دردی نداشته باشید. اما اگر آن را درمان نکنید، ایجاد هر گونه فشاری به آن ناحیه ممکن است باعث ایجاد آسیب شود. اگر میزان عفونت، از حد معمول بیشتر شود، حتی ممکن است راه رفتن هم دشوار شود.

علت قارچ ناخن‌

زمانی که یک شکاف در ناخن یا پوست اطراف آن، به قارچ اجازه ورود و رشد را بدهد، دچار عفونت می‌شوید. از آنجایی که قارچ در مکان‌های تاریک و گرم به خوبی رشد می‌کند، احتمالاً ناخن‌های پای شما بیشتر از ناخن‌های دست آسیب می‌بینند. همچنین انگشتان پا، جریان خون کمتری نسبت به انگشتان دست دارند، که این امر باعث می‌شود تشخیص عفونت و پیشگیری از آن برای بدن سخت‌تر باشد. احتمال بروز عفونت قارچی در ناخن‌ها، با توجه به شرایط زیر افزایش می‌باید:

• احتمال بروز آن در آقایان بیشتر است.
• افزایش سن، زیرا با افزایش سن، ناخن‌ها شکننده‌تر می‌شوند و ممکن است ترک بخورند.
• سیستم ایمنی ضعیف یا مشکلات سلامتی مزمنی مانند دیابت داشته باشید.
• کفش‌هایی بپوشید که پاهایتان را گرم کند و باعث عرق شود.
• با پای برهنه در دوش‌های باشگاه، استخرها و رخت‌کن‌ها راه بروید - مکان‌هایی که قارچ به راحتی گسترش می‌یابد.
• تماس مستقیم با وسایل شخصی و حوله آلوده و …  و حتی بثورات قارچی فرد آلوده باعث انتقال قارچ به بدن شما میشود.
• بیماری «پای ورزشکار» داشته باشید، زیرا قارچ عامل آن، می‌تواند از بین انگشتان پا  به ناخن‌های شما سرایت کند.
• اخیراً روی ناخن خود آسیب یا جراحی داشته باشید، یا قبلاً عفونتی ایجاد شده باشد.
• دستکش‌های پلاستیکی بپوشید یا دست‌هایتان را برای مدت طولانی مرطوب نگه دارید.

ممکن است برای درمان قارچ ناخن نیاز به نسخه داشته باشید، این درمان ممکن است به معنای مصرف داروهای خوراکی یا استفاده از کرم مخصوص باشد. در موارد جدی، ممکن است نیاز به برداشتن ناخن شما باشد تا ناخن سالم جدیدی در جای آن رشد کند. پزشکان همچنین می توانند از لیزر برای درمان قارچ ناخن استفاده کنند.

درمان قارچ ناخن

اگر فکر می‌کنید دچار قارچ و عفونت ناخن شده‌اید، به پزشک مراجعه کنید. رفع و درمان قارچ ناخن ممکن است سخت باشد و احتمال درمان شما با نسخه پزشک بیشتر است. روش‌های درمان‌ قارچ ناخن عبارتند از:

• ضد قارچ ناخن موضعی. داروهای ضد قارچ ناخن را روی ناخن‌ و زیرناخن و لبه و گوشه ها استعمال نموده یا برس می‌کنید. این داروها ممکن است برای یک عفونت خفیف یا متوسط موثر باشند، اما ممکن است برای عفونت شدید به اندازه کافی، امکان نفوذ عمقی به ناخن و درمان عفونت، وجود نداشته باشد.

داروی ضد قارچ موضعی مانند:کلوتریمازول، میکونازول، تربینافین ، کتوکونازول، سرتاکونازول(درموفیکس)، مایکودرم  و… (به صورت لوسیون یا کرم یا پماد)

داروی ضدقارچ موضعی در ترکیب با کورتون مانند: لوسیون کلوتریزون(کلوتریمازول+ بتامتازون) برای عفونت قارچی که با التهاب و خارش شدید همراه شده است.

شوینده ضد قارچ مانند:شامپوی کتوکونازول، پن یا صابون گوگرد، شامپو بدن ضد قارچ ایروکس و دئودراگ و…

• ضد قارچ ناخن خوراکی. پزشک ممکن است قرصی برای از بین بردن قارچ در کل بدن، تجویز کند. این نوع ضد قارچ ناخن، معمولاً بهترین راه برای رفع عفونت ناخن است. درمان ممکن است ۲ ماه برای عفونت در ناخن‌های دست، یا ۳ ماه برای عفونت در ناخن‌های پا، طول بکشد.

داروی ضد قارچ خوراکی مانند: قرص فلوکونازول 50و100و150 میلی گرم، کپسول ایتراکونازول 100 میلی گرم، قرص تربینافین 250 میلی گرم

• عمل جراحی. اگر درمان‌های دیگر نتیجه بخش نباشد، ممکن است لازم باشد پزشک، ناخن شما را به طور کامل بردارد و اجازه دهد ناخن سالم در جای آن رشد کند. ناخن جدید نیز ممکن است عفونی شود.
• لیزر یا فتودینامیک تراپی. پزشکان در حال مطالعه درمان‌های جدیدتری هستند که از نور خاص برای از بین بردن قارچ استفاده کنند.

پیشگیری از عفونت قارچی ناخن

• برای جلوگیری از عفونت، دست‌ها و پاهای خود را مرتب بشویید. از صابون استفاده کنید و مطمئن شوید که بین انگشتان دست و پا شسته شده و به خوبی خشک نمایید.
• ناخن‌های دست و پای خود را کوتاه و صاف نگه دارید.
• جوراب‌هایی بپوشید که رطوبت را از بین ببرند (جذب کنند). اگر پاهایتان زیاد عرق می‌کند، روزی یک یا دو بار جوراب‌هایتان را عوض کنید یا کفش‌هایتان را در بیاورید و بگذارید پاهایتان خنک شوند.
• از پودر یا اسپری ضد قارچ ناخن، برای پاها و همچنین در کفش‌های خود استفاده کنید. کفش‌های تنگ و قدیمی را دور بیندازید زیرا ممکن است محل رشد قارچ باشند.
• اگر برای انجام مانیکور به سالن‌های زیبایی مراجعه می‌کنید، فقط به مکان‌هایی مراجعه کنید که پس از هر مشتری، ابزارها را ضدعفونی می‌کنند. همچنین می‌توانید سوهان و قیچی خود را از خانه بیاورید. بخواهید که کوتیکول‌های ناخن شما بریده نشوند، زیرا این کار می‌تواند شکاف‌های کوچک در پوست ایجاد کند که باعث ورود میکروب‌ها می‌شود.
• اگر فرد دیگری در خانواده شما درگیر عفونت قارچی در ناخن شده است، از حوله مشترک استفاده نکنید. این کار باعث گسترش عفونت خواهد شد.

عوارض عفونت قارچی ناخن

در صورتی‌که دچار این بیماری شده‌اید، ممکن است یک سال یا بیشتر طول بکشد تا ناخن‌های شما به شکلی اولیه، تبدیل شوند و همچنان مشکلات زیر را داشته باشید:

• قارچ ممکن است دوباره برگردد.
• ناخن های شما ممکن است برای همیشه تغییر رنگ داده یا بدشکل شوند.
• عفونت ممکن است به قسمت‌های دیگری از بدن سرایت کند.
• اگر دیابت دارید مراقبت از عفونت قارچی ناخن بسیار مهم است. شما با احتمال بیشتری در معرض خطر ابتلا به یک عفونت جدی پوستی هستید.

نتیجه‌گیری

با توجه به مطالب مورد بررسی درباره عفونت قارچی ناخن، در مورد دوره درمان این بیماری می‌توان گفت که ممکن است زمان زیادی برای بهبودی ناخن‌ها نیاز داشته باشید و به شکل دائمی آثار آن بر رنگ و شکل ناخن‌ها باقی بماند. همچنین، این عفونت می‌تواند به قسمت‌های دیگری از بدن سرایت کند و در موارد خاصی، افراد دیابتی با خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت جدی پوستی روبرو هستند. بنابراین، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که افرادی با عفونت قارچی مواجه هستند، به دقت به درمان و پیگیری آن بپردازند. استفاده از درمان‌های مناسب توسط پزشکان و رعایت دقیق دستورات پزشکی می‌تواند بهبودی ناخن‌ها و پیشگیری از مشکلات بیشتر را تضمین کند. همچنین، پیشگیری از عفونت ناخن با رعایت موارد بهداشتی مانند شستشوی منظم دست و پا و خشک کردن، استفاده از مواد ضد قارچ ناخن برای داخل کفش و عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی می‌تواند مؤثر باشد.

پرسش و پاسخ

1. اگر عفونت قارچی در ناخن پا درمان نشود، چه اتفاقی می‌افتد؟

در صورت عدم درمان، می‌تواند به انگشتان دیگر پا یا سایر قسمت‌های بدن سرایت کند و باعث بیماری «خارش پای ورزشکار» شود. اگر دیابت دارید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به زخم‌هایی هستید که بهبود نمی‌یابند.

2. آیا روش درمان فوری برای عفونت قارچی ناخن پا وجود دارد؟

هیچ روش فوری برای درمان قارچ ناخن وجود ندارد. حداقل 1 ماه و ممکن است 6 ماه تا 18 ماه طول بکشد تا ناخن‌های شما به حالت عادی برگردد.

3. موارد پیشرفته یا طولانی مدت عفونت قارچی ناخن، چه عوارضی بدنبال دارد؟
موارد پیشرفته یا طولانی مدت عفونت قارچی در ناخن می‌تواند باعث وخیم شدن علائم مانند ترک خوردگی ناخن و ضخیم شدن پوست اطراف ناخن شود. در موارد نادر، عوارضی مانند سلولیت(عفونت پوست) و سپسیس(التهاب خون) ممکن است رخ دهد.

4. چرا بعد از کاشت ناخن قارچ میزند؟

قارچ ناخن کاشت به دلایل مختلفی از جمله عدم رعایت بهداشت هنگام کاشت، رفتن به باشگاه، استخر و محل‌های عمومی آلوده ایجاد می‌شود. در اکثر مواقع چندان حاد نیست اما در صورتی که به موقع درمان نشود ممکن است باعث عوارض جدی‌تر مانند تشدید بیماری و درد شود.

5. برای قارچ ناخن چکار کنیم؟

 پزشک برای درمان عفونت قارچ ناخن، داروهای ضدقارچ خوراکی یا موضعی را تجویز کند. همچنین استفاده از انواع کرم‌ها و پمادهای ضدقارچ بدون نسخه، لاک ناخن ضدقارچ، کرم ناخن و جراحی تجویز می‌شود. 

منبع

Nail Fungus Types and Treatments