سرترالین / Sertraline
نامهای تجاری رایج در ایران : زلفت (Zoloft)، رلفت(Reloft)، آسنترا (Asentra)، سرترابان، اینوسترال، سرمنتا، زولامین و…
نام ژنریک : سرترالین (Sertraline)
دسته دارویی : روان درمانی، ضد افسردگی(مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین، )
توضیحات محصول
سرترالین (Zoloft) دارویی است که برای افسردگی، اختلالات هراس، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال نارسایی پیش از قاعدگی ( PMDD = حالتی بسیار شدیدتر از سندرم پیش قاعدگی (PMS) ) استفاده میشود. تصور میشود سرترالین با متعادل کردن سروتونین، یک پیام رسان شیمیایی طبیعی که بر خلق و خو و احساسات تأثیر میگذارد، عمل میکند.
آنچه در این مقاله میخوانیم :
- اشکال دارویی سرترالین
- موارد مصرف سرترالین
- نکات مهم قبل از مصرف
- مقدار و نحوه صحیح مصرف سرترالین
- عوارض جانبی سرترالین
- تداخلات دارویی سرترالین
- هشدار مصرف سرترالین
- توصیههای دارویی سرترالین
- شرایط نگهداری سرترالین
- داروهای همگروه سرترالین
- نتیجه گیری
- پرسش و پاسخ
اشکال دارویی سرترالین
- کپسول سرترالین 100 (SERTRALINE HCL 100MG CAP)
- کپسول سرترالین 50 (SERTRALINE HCL 50MG CAP)
- قرص سرترالین 100 (SERTRALINE HCL 100MG TAB)
- قرص سرترالین 50 (SERTRALINE HCL 50MG TAB)
موارد مصرف سرترالین
سرترالین برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، اختلال هراس، اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD)، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) استفاده میشود. سرترالین متعلق به گروهی از داروهای شناخته شده به عنوان مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) است. با افزایش فعالیت یک ماده شیمیایی به نام سروتونین(معروف به هورمون شادی) در مغز عمل میکند. این دارو فقط با تجویز پزشک در دسترس است.
نکات مهم قبل از مصرف
در تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات مصرف دارو باید در مقابل فواید آن سنجیده شود. این تصمیمی است که شما و پزشکتان خواهید گرفت. برای این دارو موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
- آلرژی. اگر تا به حال هر گونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر انواع دیگری از آلرژی دارید، مانند غذاها، رنگها، مواد نگهدارنده یا حیوانات، به متخصص خود اطلاع دهید. برای محصولات بدون نسخه، برچسب یا ترکیبات بسته را به دقت بخوانید.
- کودکان. مطالعات دقیقی در مورد ارتباط سن با اثرات سرترالین در کودکان مبتلا به افسردگی، اختلال پانیک، اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD)، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) در کودکان کوچکتر انجام نشده است. برای کودکان بیش از 6 سال مبتلا به اختلال وسواس فکری اجباری، ایمنی و اثربخشی دارو ثابت نشده است.
- سالمندان. مطالعات دقیقی که تا به امروز انجام شده است، مشکلات خاص مربوط به سالمندان را نشان نداده است که سودمندی سرترالین را در افراد مسن محدود کند. با این حال، بیماران مسن بیشتر به هیپوناترمی ( کاهش سدیم در خون)، مشکلات کلیوی، کبدی یا قلبی مرتبط با سن مبتلا هستند که ممکن است نیاز به احتیاط و تنظیم دوز برای بیماران دریافت کننده سرترالین داشته باشد.
- شیردهی. مطالعات بر روی زنان نشان میدهد که این دارو در دوران شیردهی کمترین خطر را برای نوزاد به همراه دارد و فقط زیر نظر پزشک قابل استفاده است.
مقدار و نحوه صحیح مصرف سرترالین
دوز این دارو برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود. دستورات پزشک یا دستورالعملهای روی برچسب را دنبال کنید. اطلاعات زیر فقط شامل دوزهای متوسط این دارو است. اگر دوز شما متفاوت است، آن را تغییر ندهید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید که این کار را انجام دهید. مقدار دارویی که مصرف میکنید به قدرت دارو بستگی دارد. همچنین، تعداد دوزهایی که هر روز مصرف میکنید، زمان مجاز بین دوزها، و مدت زمانی که دارو را مصرف میکنید، به مشکل پزشکی که دارو را برای آن استفاده میکنید بستگی دارد.
نکته بسیار مهم: معمولا در هنگام شروع مصرف این دارو، برای کاهش عوارض جانبی ناگهانی مانند حالت تهوع و استفراغ و گیجی و سرگیجه و خشکی دهان و… تا هفته اول از دوز نصف قرص 50 میلی گرم استفاده میشود و هر هفته به میزان نصف قرص افزایش می یابد تا به دوز مطلوب تجویز شده توسط پزشک برسیم. |
نکته: معمولا در هنگام قطع مصرف این دارو، برای جلوگیری از عوارض قطع ناگهانی دارو مانند بی قراری، اختلال در خلق و خو و… باید به صورت تدریجی هر هفته نصف دوز کاهش یابد و حتی در مصرف طولانی، کاهش میتواند بین 4 تا 6 ماه ادامه پیدا کند.
نکته: این دارو ممکن است در برخی افراد موجب خواب آلودگی یا برعکس موجب افزایش انرژی شود؛ به همین دلیل توصیه میشود که بعد از ناهار استفاده گردد که اگر خواب آلودگی ایجاد کرد به خواب عصرانه برخورد کند یا اگر موجب افزایش انرژی شد به خواب شبانه لطمه نخورد.
نحوه مصرف اشکال خوراکی (قرص) در بزرگسالان:
برای افسردگی: | معمولا تا هفته اول یک عدد قرص 50 میلی گرم بعد از ناهار از هفته دوم دو عدد قرص 50 میلی گرم (میلی گرم) بعد از ناهار پزشک ممکن است دوز شما را در صورت نیاز هر هفته به صورت تدریجی افزایش دهد. با این حال، دوز معمولاً بیش از 200 میلی گرم در روز نیست. |
برای اضطراب بزرگ(GAD): | معمولا تا هفته اول نصف قرص 50 میلی گرم بعد از ناهار از هفته دوم یک عدد قرص 50 میلی گرم (میلی گرم) بعد از ناهار پزشک ممکن است دوز شما را در صورت نیاز هر هفته به صورت تدریجی افزایش دهد. با این حال، دوز معمولاً بیش از 200 میلی گرم در روز نیست. |
برای اختلال وسواس فکری اجباری: |
معمولا تا هفته اول یک عدد قرص 50 میلی گرم بعد از ناهار از هفته دوم دو عدد قرص 50 میلی گرم (میلی گرم) بعد از ناهار پزشک ممکن است دوز شما را در صورت نیاز هر هفته به صورت تدریجی افزایش دهد. با این حال، دوز معمولاً بیش از 200 میلی گرم در روز نیست.
معمولا تا هفته اول نصف قرص 50 میلی گرم بعد از ناهار از هفته دوم یک عدد قرص 50 میلی گرم (میلی گرم) بعد از ناهار پزشک ممکن است دوز شما را در صورت نیاز هر هفته به صورت تدریجی افزایش دهد. با این حال، دوز معمولاً بیش از 200 میلی گرم در روز نیست. |
برای اختلال هراس، یا استرس پس از سانحه (PTSD) یا اضطراب اجتماعی: | معمولا تا هفته اول نصف قرص 50 میلی گرم بعد از ناهار از هفته دوم یک عدد قرص 50 میلی گرم (میلی گرم) بعد از ناهار پزشک ممکن است دوز شما را در صورت نیاز هر هفته به صورت تدریجی افزایش دهد. با این حال، دوز معمولاً بیش از 200 میلی گرم در روز نیست. |
برای اختلال پرخوری: | معمولا تا سه روز اول نصف قرص 50 میلی گرم بعد از ناهار در سه روز دوم یک عدد قرص 50 میلی گرم (میلی گرم) بعد از ناهار پزشک ممکن است دوز شما را در صورت نیاز هر سه روز به صورت تدریجی افزایش دهد. با این حال، دوز معمولاً بیش از 200 میلی گرم در روز نیست. |
برای اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی: | معمولا یک عدد قرص 50 میلی گرم بعد از ناهار از یک تا دو هفته قبل تا اتمام قاعدگی یا فقط در طول چرخه قاعدگی . پزشک ممکن است دوز شما را در صورت نیاز تنظیم کند. با این حال، دوز معمولاً بیش از 150 میلی گرم در روز در طول چرخه قاعدگی یا 100 میلی گرم در روز اگر فقط در زمان قبل از قاعدگی مصرف میکنید، نیست. |
عوارض جانبی سرترالین
عوارض جانبی ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در صورت بروز عوارض جانبی شدید یا عدم رفع عوارض جانبی، با پزشک خود صحبت کنید.
عوارض جانبی رایج سرترالین عبارتند از:
- حالت تهوع
- اسهال
- سردرد
- خشکی دهان
- عرق کردن
- عصبی بودن
- احساس بی قراری
- خستگی
- مشکل خواب و بی خوابی و گیجی و خستگی
- اختلال عملکرد جنسی
برخی عوارض جانبی دیگر شامل موارد زیر میباشد:
- معده اسیدی یا ترش
- آروغ زدن
- کاهش اشتها یا کاهش وزن
- اسهال یا مدفوع شل
- سوزش سردل
- خواب آلودگی یا خواب آلودگی غیر معمول
- گرفتگی معده، گاز یا درد
- مشکل خواب
تداخلات دارویی سرترالین
اگرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم استفاده شوند، در موارد دیگر ممکن است دو داروی مختلف با هم استفاده شوند، حتی اگر ممکن است تداخلی رخ دهد. در این موارد، پزشک شما ممکن است بخواهد دوز را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری لازم باشد. هنگامی که شما از این دارو استفاده میکنید، بسیار مهم است که متخصص از مصرف برخی داروها اطلاع داشته باشد. تعاملات زیر بر اساس اهمیت بالقوه آنها انتخاب شده اند و لزوماً همه را شامل نمیشوند. استفاده از این دارو با هر یک از داروهای زیر توصیه نمیشود. پزشک شما ممکن است تصمیم بگیرد که این دارو را برای شما تجویز نکند یا برخی از داروهای دیگری را که مصرف میکنید تغییر دهد.
- سیزاپراید
- فورازولیدون
- لینزولاید
- متوکلوپرامید
- پیموزاید
- پروکاربازین
- سلژیلین
- تیوریدازین
- زیپراسیدون
استفاده از این دارو با هر یک از داروهای زیر ممکن است باعث افزایش خطر عوارض جانبی خاص شود، اما استفاده از هر دو دارو ممکن است بهترین درمان برای شما باشد. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک ممکن است دوز یا تعداد دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر دهد.
- آلپرازولام
- سایمتیدین
- فلوفنازین
- جینکو
- لاموتریژین
- ریفامپین
هشدار مصرف سرترالین
- برخی از داروها را نباید بصورت کلی در زمان خوردن غذا یا برخی از غذاهای خاصی استفاده کرد زیرا ممکن است تداخل ایجاد شود. مانند: استفاده از الکل یا تنباکو
- ممکن است با مصرف سرترالین، عوارضی چون افزایش فشار خون و نارسایی کبدی یا کبد چرب و چاقی یا لاغری رخ دهد.
- وجود سایر مشکلات پزشکی ممکن است بر استفاده از این دارو تأثیر بگذارد.هر گونه مشکل پزشکی به خصوص:
- اختلال دوقطبی (اختلال خلقی همراه با شیدایی و افسردگی)
- مشکلات خونریزی
- دیابت
- گلوکوم یا بیماری آب سیاه
- مشکلات ریتم قلب (به عنوان مثال، طولانی شدن QT)
- هیپوناترمی (کم سدیم در خون)
- مانیا یا هیپومانیا
- پورپورا (تغییر رنگ پوست به ارغوانی یا قهوه ای مایل به قرمز)
- تشنج، با احتیاط استفاده شود. ممکن است مصرف این دارو شرایط را وخیم تر کند.
- بیماری کبد با احتیاط مصرف شود. این اثرات ممکن است به دلیل حذف کندتر دارو از بدن افزایش یابد.
توصیههای دارویی
|
|
|
|
|
|
مصرف این دارو را به طور ناگهانی و بدون مشورت با پزشک خود قطع نکنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد که قبل از قطع کامل مصرف، مقدار مصرف را به تدریج کاهش دهید. این کار احتمال بروز علائم قطع مصرف شامل بیقراری، مشکلات تنفسی، درد قفسه سینه، گیجی، اسهال، سرگیجه یا سبکی سر، ضربان قلب سریع، سردرد، افزایش تعریق، درد عضلانی، حالت تهوع، بیقراری، آبریزش بینی، مشکل در خواب، لرزش، خستگی یا ضعف غیرمعمول، تغییرات بینایی یا استفراغ، را کاهش میدهد. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
شرایط نگهداری سرترالین
- دارو را در ظرف دربسته در دمای اتاق، دور از حرارت، رطوبت و نور مستقیم نگهداری کنید. از یخ زدگی نگهداری شود.
- دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
- داروهای تاریخ گذشته یا داروهایی که دیگر مورد نیاز نیستند را نگه ندارید.
داروهای همگروه سرترالین
سیتالوپرام | اس سیتالوپرام | فلوکستین |
فلووکسامین | پاروکستین | داپوکستین |
نتیجه گیری
سرترالین برای درمان افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، اختلال هراس، اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD)، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) استفاده میشود. عوارض جانبی رایج سرترالین شامل حالت تهوع، اسهال، سردرد، خشکی دهان، تعریق، عصبی بودن، احساس بی قراری میباشد. دوز این دارو برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود. طبق دستورات پزشک یا دستورالعملهای روی برچسب دارو مصرف کنید.
پرسش و پاسخ
1. آیا مصرف سرترالین باعث افزایش وزن میشود؟
سرترالین می تواند احساس گرسنگی کم و بیش از حد معمول را در شما ایجاد کند، بنابراین ممکن است با شروع مصرف آن، دچار کاهش یا افزایش وزن شوید. اگر در حین مصرف سرترالین با وزن خود دچار مشکل شدید، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
2. آیا مصرف سرترالین با غذا یا نوشیدنی خاصی تداخل دارد؟
در زمان مصرف این دارو، آب گریپ فروت ننوشید. آب گریپ فروت میتواند میزان سرترالین را در بدن شما افزایش دهد و خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.
3. آیا سرترالین به آرامش شما کمک میکند؟
سرترالین سطح سروتونین (معروف به هورمون شادی) را در مغز افزایش میدهد و به این ترتیب احساس خوشبختی و شادی را در فرد ایجاد میکند. این عمل به آرام کردن اعصاب تحریک شده کمک میکند و در نتیجه به شما احساس آرامش میدهد. با افزایش سطح سروتونین، فرد احساس شادی میکند، بنابراین احساس آرامش در فرد ایجاد میشود.
4. سرترالین را کی بخوریم؟
مصرف قرص سرترالین طبق دستور پزشک بسیار اهمیت دارد. این دارو به صورت خوراکی، همراه یا بدون غذا طبق تجویز پزشک و معمولا ۱ بار در روز (صبح یا شب) مصرف میشود. توصیه میشود کپسول خوراکی این دارو معمولا بعد از صبحانه یا پس از شام مصرف کنید.
5. سرترالین کی اثر میکنه؟
اثرگذاری داروی سرترالین ممکن است بین 2 تا چندین هفته زمان لازم داشته باشد و در برخی مواقع تا 4 هفته هم گزارش شده است. سرترالین در واقع با افزایش سروتونین در فضای میان نورونهای مغز عمل میکند. این باعث افزایش میزان سروتونین شده و تأثیرات خوبی بر روی حالت روحی و افکار افراد دارد.